مرز خانه تکانی و وسواس

علی باغبانیان افزود:‌ انسان موجودی اثرگذار و اثرپذیر است و محیط‌هایی که انسان مدت زمان زیادی در آن است، باید پاکیزه باشد. وقتی در بدو ورود به خانه با منظره‌ای به هم ریخته مواجه شویم، پالس‌های منفی به سراغ ما می‌آیند و قسمت‌هایی از مغز را تحریک می‌کنند. این موجب می‌شود تا حالتی شبیه به انزجار و نفرت نسبت به محیطی که در آن زندگی می‌کنیم در ما ایجاد شود.

این روانپزشک ادامه داد:‌ انسان در محیط منظم و پاکیزه احساس آرامش می‌کند، ضمن اینکه هارمونی و هماهنگی بین اجزاء خانه موجب آرامش فرد می‌شود، حتی رنگ فرش‌ها و چیدمان مبلمان نیز در این آرامش مؤثر است.

این متخصص بهداشت روان اظهار داشت: فلسفه خانه‌تکانی عید برای آرامش روان افراد و سلامت جسمانی آنها است. البته این امر جنبه سمبولیک داشته و اگر فراتر نگاه کنیم باید به خانه‌تکانی روح و روان خود نیز بپردازیم و کینه‌ها و کدورت‌ها را از دلمان پاک کنیم. بهار به ما می‌آموزد که باید دلمان را مانند منزل، خانه‌تکانی کنیم و اگر حسادتی در آن وجود دارد آن را از بین ببریم.

وی افزود: همان طور که طبیعت از حالت سردی و ابری زمستانی وارد هوای آفتابی می‌شود و فضای درختان خشک بی‌برگ و بار به فضایی پرگل تبدیل می‌شود، طبیعی است که می‌توان روان را نیز خانه‌تکانی کرد.

باغبانیان گفت: در خصوص بحث نظافت چند نکته وجود دارد، نکته اول این است که وقتی همه وسایل در خانه‌تکانی شسته می‌شود، موجب پاک شدن آنها از آلودگی‌هایی می‌شود که سلامت جسم را در پی دارد. این نظافت باید در حدی انجام شود که ظرف‌ها و خانه تمیز شود اما برخی آن قدر بشور و بساب دارند که خود و اطرافیانشان را خسته می‌کنند، کسی که طی 5 دقیقه دو بار وسیله‌ای را گردگیری کند، باید به اختلال وسواس در خود شک کند و جهت درمان به روانپزشک یا روانشناس بالینی مراجعه کند. علت اصلی این رفتار این است که فرد در درون خود احساس بی‌نظمی و آشفتگی دارد و به شکلی می‌خواهد آن را به بیرون انعکاس دهد. کسانی که بیش از حد برای نظافت وقت می‌گذارند و از آب و برق زیاد استفاده می‌کنند، حتماً باید درمان شوند.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که بیشترین عامل خستگی انسان به لحاظ فیزیکی و روانی، یکنواختی است. بسیاری از مراجعان خانم به درمانگاه روانپزشکی افرادی هستند که کسالت دارند و دچار کرختی شده‌اند. توصیه‌ای که به این افراد می‌شود، تغییر دکوراسیون منزل یا نقاشی آن است.

این متخصص بهداشت روان، اظهار داشت: حتی تغییر جای تلویزیون می‌تواند موجب رفع خستگی روانی شود، معنی و مفهوم سمبولیک این تغییر این است که وقتی می‌توان با جابجایی یک شی ء موجب تنوع و آرامش روان شد، پس می‌توان دکوراسیون ذهن خود را نیز تغییر دهیم.

وی افزود: یکی از مبلمان‌های وجود ما عصبانیت است که غریزی است و برای بقا لازم است، اما می‌توانیم آن را جایی قرار دهیم که کمتر کسی روی آن بنشیند. برعکس می‌توانیم فرش نشاط را جایی پهن کنیم که همه اعضای خانواده روی آن را بنشینند. برخی افراد وسایل زیبا را در اتاق خود محبوس می‌کنند در حالی که اگر آنها را در هال قرار دهند بقیه هم می‌توانند از آنها استفاده کنند. به لحاظ روانی نیز اگر ما صفات خوبمان را برای اطرافیانمان استفاده کنیم، دیگران نیز از آن بهره می‌برند.

این متخصص بهداشت و روان گفت: حضرت علی(ع) می‌فرماید، انسان مؤمن کسی است که در حالی که دل غمگین است، در چهره‌اش خوشحالی دیده می‌شود، ما می‌توانیم با لبخند و شادی و انرژی مثبت اول صبح به همه سلام و صبح‌بخیر بگوییم و حتی با آنها کمی خوش و بش کنیم.

وی افزود: باید ملحفه‌های افسردگی را ته دلمان بگذاریم به امید اینکه خداوند مشکل ما را با لطف خود حل کند، زمانی می‌توانیم به لطف خدا امیدوار باشیم که دیگران هم به لطف ما امیدوار باشند.

وی خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود خانه‌تکانی را خیلی جدی بگیریم و به بچه‌های خود نیز منتقل کنیم، همچنین باید به آنها توضیح دهیم که چرا این سنت را انجام می‌دهیم. متأسفانه برخی مربیان و اولیای مدرسه به والدین توصیه می‌کنند که از مشارکت بچه‌ها در خانه‌تکانی استفاده نکنند. این موجب می‌شود تا بچه‌ها بیشتر سراغ تلویزیون و تلفن بروند و از طرفی از این فرهنگ زیبای ملی مذهبی محروم بمانند.

منبع: خبرگزاری فارس