تلاش اصلاح‌طلبان برای بازگشت سیاست‌زدگی به شورای شهر

سرویس سیاسی فردا: اصلاح‌طلبان بعد از شکست طرح انحرافی آشتی ملی که از سوی لیدر آنها برای پر کردن خلأ آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مطرح شده بود حالا سعی می‌کنند بیشتر به حواشی تشکیلاتی به خصوص در آستانه انتخابات مهم ریاست جمهوری و شوراها بپردازند.

در همین رابطه آقای الیاس حضرتی که به تازگی عضو کمیته انتخاباتی حزب اعتماد ملی شده است، در نامه‌ای به رییس شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان به موضوع جوانگرایی در انتخابات پرداخته و از آقای عارف خواسته از جوانان در لیست اصلاح‌طلبان استفاده کند.

نماینده تهران در مجلس، که نسخه‌ای از این نامه را در اختیار لیدر اصلاح‌طلبان قرار داده از عارف خواسته است تا در تدوین فهرست نهایی کاندیداهای اصلاح‌طلبان یک ارزیابی دقیق از عملکرد اعضای فعلی شورای شهر داشته باشند، در انتخاب کاندیداها اولویت را به جوانان نخبه و کارشناس دهند و همچنین از تمامی کاندیداهای فهرست نهایی میثاق‌نامه اخذ کنند که در آینده شاهد پیمان‌شکنی آنان نباشند.

نامه حضرتی در شرایطی رسانه‌ای شده است که تلاش برای ارائه لیستی کاملاً پایبند به منافع اصلاح‌طلبان، بعد از ارائه لیست امید در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی شدت بیشتری گرفته است.

بسیاری از اصلاح‌طلبان به رغم اینکه در زمان انتخابات، تبلیغات رسانه‌ای سنگینی را مبنی بر پیروزی لیست امید در سراسر ایران به راه انداختند، اما بعد از تشکیل فراکسیون‌ها در مجلس به خوبی دریافتند که محاسبات آنها با واقعیت‌های آرای مردم همخوان نبوده است.

به عنوان مثال آقای کواکبیان نماینده تهران و دبیر کل حزب مردم‌سالاری بعد از انتخابات درون مجلس با بیان اینکه 50 نفر از لیست امید به لاریجانی رأی داده بودند، گفته بود: «آنها گرچه میثاق‌نامه امید را امضا کرده بودند و عکس یادگاری با ما گرفتند اما زنبیل را جای دیگری بردند. واقعاً برای دوستان خودم متأسفم که مسیر را چنین پیش بردند، اگر آن عده پای کار فراکسیون می‌ایستادند، قطعاً نتیجه به‌عکس می‌شد.»

آن‌ها همچنین عدم توفیق در تغییر شهردار تهران را به ناهماهنگی لیست اصلاح‌طلبان انتخابات شورای شهر نسبت می‌دادند و از همین روی تصمیم دارند در انتخابات پیش رو تلاش‌هایی را برای یک دست کردن کاندیداهای اصلاح‌طلبان در دستور کار قرار دهند.

اما تلاش اصلاح‌طلبان برای یک دست کردن لیست انتخاباتی، عملکرد آنها در شورای شهر اول را به ذهن متبادر می‌کند. نخستین دوره شورای شهر بیش از همه، خاطره تلخ را برای مردم پایتخت به یادگار گذاشت. در آن دوره اصلاح‌طلبان با وعده‌ها و شعارهای فراوان توانسته بودند بخشی از مردم را با خود همراه کنند، اما نتیجه کار به گونه‌ای پیش رفت که مردم تهران در اعتراض به عملکرد سیاست‌زده آنها، در دوره بعد سیلی محکمی به این جریان سیاسی زدند و این جریان از رسیدن به کرسی‌های شورای شهر بازماند.

نخستین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۷۷ و در دولت اصلاحات برگزار شد. لیدر اصلاحات و دولت او که محور اساسی برنامه خود را بر «توسعه سیاسی» متمرکز کرده بودند، حساب ویژه‌ای روی شوراها باز کرده بودند. در حقیقت انتخابات شوراها و موفقیت کار شوراها در سراسر کشور می‌توانست یکی از مصداق‌های بارز توسعه سیاسی و مشارکت جمعی مردم در امورات خود باشد؛ اما این گونه نشد.

در ترکیب نخستین دوره شورای شهر تهران چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلبان و کارگزاران سازندگی چون آقایان عبدالله نوری، سعید حجاریان، محمد عطریانفر، ابراهیم اصغرزاده و خانم جمیله کدیور حضور داشتند. با انجام رأی‌گیری عبدالله نوری رییس و سعید حجاریان به‌عنوان نایب رییس انتخاب شدند. عبدالله نوری لیدری جریان کارگزاران را به عهده گرفت و سعید حجاریان هم چهره مشارکتی‌ها در شورا بود. با وجود آنکه کارگزاران نسبت به مشارکتی‌ها و چپی‌ها در اقلیت بودند اما جایگاه نوری به شکلی بود که به‌عنوان لیدر اقلیت، رییس شورا شد.

دانش آشتیانی به عنوان شهرداری مورد حمایت مشارکتی‌ها ۹ رأی آورد؛ اما کارگزارانی‌ها حاضرنبودند شهرداری تهران را از دست بدهند؛ عبدالله نوری که رهبری کارگزاران را داشت، چاره کار را در تهدید به استعفا دید و چالشی جدی دامنگیر شورا شد. بعد از این کش و قوس‌ها در نهایت الویری به‌عنوان شهردار تهران انتخاب شد.

مدتی بعد نیز اختلاف میان دو طیف شورای شهر (مشارکت و کارگزاران) با شهردار بالا گرفت آنان تمایل داشتند شهردار طبق سلیقه آنان عمل کند که در نهایت تصمیم به استیضاح شهردار گرفتند. در این بین عدم برگزاری جلسات رسمی به خاطر آبستراکسیون و از حد نصاب انداختن، شیوه‌هایی بود که در طول دوران شورای نخست طیف‌های مختلف برای پیشبرد برنامه‌های خود و ممانعت از پیشبرد برنامه‌های رقیب استفاده می‌کردند. مدتی بعد با استعفای الویری، ملک‌مدنی جایگزین او شد که اعضای شورا بازهم به سیاسی کاری خود ادامه دادند. در این برهه اختلافات به حدی می‌رسد که هیات حل اختلاف استانی به این موضوع ورود می‌کند و در نهایت رأی به انحلال شورا می‌دهد.

بی تدبیری و سیاسی‌کاری‌های مکرر اصلاح‌طلبان در شورای شهر پایتخت کار را تا بدانجا کشانده بود که موجب تشنج‌های متعدد در شورای شهر تهران و انحلال نخستین تجربه پارلمان محلی در پایتخت شد. این تنها کارنامه اصلاح‌طلبان در یک دوره شورای شهر است. البته در دوره‌های بعدی به‌دلیل تعداد کم اصلاح‌طلبان شوراها تا حدی از سیاسی‌کاری به دور بودند.

با در نظر گرفتن سابقه تاریخی فعالیت رادیکال جریان اصلاح‌طلب در شورای شهر تهران، حالا آنها برای وارد کردن لیستی کاملاً یک‌دست به شورا در حال رایزنی هستند. به نظر می‌رسد در نبود وزنه اصلی چون آیت‌الله هاشمی، این جریان سیاسی به لحاظ رهبری سیاسی دچار چالش اساسی شده است. از این حیث شاید خسارات فعالیت‌های آنها نه تنها متوجه خودشان بلکه به واسطه سیاسی‌کاری‌های دائمی، مردم تهران را نیز بار دیگر با مشکل رو‌به‌رو کند.

منبع: صبح نو