بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای در تعطیلات عید نوروز

یک متخصص تغذیه به تشریح رژیم غذایی سالم در ایام تعطیلات عید نوروز پرداخت.

دکتر علی طریقت اظهار کرد: حفظ وزن مطلوب و پیشگیری از چاقی و اضافه وزن در ایام عید نوروز، برای کسانی که صرفاً با رعایت رژیم غذایی قادر به کاهش و یا حفظ وزن می‌باشند، چالشی بزرگ است چراکه در دید و بازدیدهای عید و مسافرت‌های این ایام، تعارفات زیاد و پذیرایی با شیرینی، آجیل و غذاهای متنوع عرف رایج و آداب و رسوم ما ایرانی‌ها است.

وی ادامه داد: با رعایت چندین نکته می‌توان در مراسمات خاص این ایام براساس سنت رایج شرکت کرد و رژیم غذایی خود را نیز مدیریت کرد.

وی خاطرنشان کرد: در هر دید و بازدید فقط یکی از اقلام شیرینی‌ها و ترجیحاً نوع خشک و کوچک آن را در هنگام تعارف و اصرار میزبان انتخاب کنید و به جای آجیل و شیرینی، بیشتر از میوه‌ها و به‌ویژه خیار استفاده کنید.

طریقت افزود: از آجیل غیرشور و در مقدار کمتری استفاده کنید و در صورت صرف غذا در رستوران‌ها و غذاخوری‌ها تعداد غذای کمی (مثلا برای دو نفر یک پرس) سفارش دهید.

وی بیان کرد: از اقلام غذایی کم‌چرب و کم‌نمک غنی از مواد مغذی مانند لبنیات کم‌چرب، سبزی‌ها، میوه‌ها و غلات کامل (مثل نان‌های سبوس‌دار) و حبوبات استفاده کنید، همچنین تحرک و فعالیت‌های ورزشی را در هر فرصت مناسب جدی بگیرید.

وی در رابطه با اینکه در اذهان عمومی ایجاد شده است که شیرینی‌هایی مثل کشمش یا میوه‌جات چاق کننده نیستند، متذکر شد: این مطلب اساساً درست است به شرطی که افراط نشود البته لازم به ذکر است که میوه‌ها (از جمله کشمش) ارزش کالریکی پایین‌تر و مواد مغذی (ویتامین‌ها) و فیبر بیشتری نسبت به غذاهای پرچرب مثل چیپس، ته‌دیگ، کره، غذاهای سرخ شده و شیرینی‌ها به‌ویژه شیرینی‌های تر دارند. 

این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز ادامه داد: قدرت شیرینی لزوماً همراه با کالری بالا نیست چراکه قند میوه‌ها، فروکتوز، شیرین‌ترین قند طبیعی است اما ارزش کالریکی آن برابر گلوکز، و گالاکتوز است که شیرینی کمتری دارند.

وی گفت: اگر از اصول تغذیه‌ی صحیح در تمام ایام به‌ویژه ایام عید استفاده کنیم حتی با وجود اضافه وزن و چاقی، سالم‌تر و شاداب‌تر خواهیم بود.

وی توصیه کرد: از اقلام غذایی زیاد و متنوعی استفاده کنید البته تنوع غذایی به معنی وجود و مصرف چند نوع غذا در سر سفره نیست بلکه به معنای استفاده از مواد غذایی مختلف در وعده‌ها و میان‌وعده‌ها است یعنی از انواع حبوبات، سبزی‌ها و ... در الگوی غذایی خود انتخاب و استفاده شود.  

طریقت اضافه کرد: سعی کنید تعادل غذایی را رعایت کنید یعنی از هر گروه غذایی به مقدار متعادل، روزانه سه الی پنج واحد سبزی، دو الی چهار واحد میوه، سه واحد لبنیات کم چرب، شش الی ۱۱ واحد غلات که نصف آن از غلات کامل باشد، چهار الی شش واحد گوشت و مواد پروتئینی، و مقدار کمی چربی ترجیحاً از روغن‌های سالم‌تر مثل روغن زیتون، کانولا و کنجد استفاده شود.

وی گفت: مصرف مواد غذایی پرچرب، پرنمک و غنی از قند و شکر را کاهش داده و به جای آنها از موادی که ارزش غذایی بالاتری دارند مثل انواع میوه و سبزی، لبنیات کم‌چرب غیرشور، حبوبات، غلات کامل، تخم مرغ، گوشت‌های کم چرب و ماهی در مقادیر متعادل مصرف شود.

وی همچنین در خصوص رژیم غذایی مناسب فصل بهار نیز یادآور شد: با افزایش تدریجی دما و افزایش تحرک جسمی، نیازهای غذایی نیز افزایش می‌یابد و اگر این افزایش به خوبی مدیریت نشود، می‌تواند منجر به عوارضی چون افزایش وزن، بالارفتن قند، فشار و چربی‌های خون شود. 

این متخصص تغذیه افزود: اگرچه با افزایش فعالیت‌های جسمی می‌توان سخت‌گیری در خصوص چربی‌ها را کاهش داد اما همچنان باید مواظب غذاهای سرخ شده و پرچرب و همچنین غذاهای غنی از قند و شکر بود.

وی در پایان تاکید کرد: با در دسترس قرار گرفتن سبزی‌ها و میوه‌ها در فصل بهار و تابستان به ویژه در ایام گرم و ستفاده از غذاهایی چون ماست‌خیار، آب‌دوغ خیار، نان و پنیر و سبزی و سالاد میوه، گزینه‌های غذایی مناسبی برای افرادی هستند که دغدغه‌ی زیادی وزن، مرض قند، پرفشاری خون و یا چربی خون دارند./ایسنا