کودتایی که هزینه آن را مصر و اسرائیل به عهده گرفتند!/ فرح پهلوی: برای فعالیت های نظامی یک میلیون دلار اهدا کردم/ ارتشی که در ترکیه برای حمله به ایران آماده شد

سرویس سیاسی فردا: پیش تر در مطلبی به تلاش های ایالات متحده برای بازگرداندن شاه به ایران پس از انقلاب از طریق اغتشاشات در مناطق مختلف کشور اشاره کردیم؛ در ادامه به دیگر تلاش های آمریکا برای براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی که بعدها در اسناد لانه جاسوسی به دست آمد، می پردازیم. آمریکا در این شرایط برای راه اندازی یک جنگ داخلی گسترده در ایران، از همه توان دستگاه های جاسوسی خود استفاده کرد. در سندی که از یکی از پایگاه های جاسوسی آمریکا در ایران (اصفهان) کشف شده بود، یکی از افسرن اطلاعاتی سیا در 29 خرداد 58 اظهار می گوید:

«تمام بذرهای یک جنگ داخلی در ایران کشته شده است، ما تسلیحات زیادی در ایرن داریم. گروه های زیادی در ایران همه آماده جنگ هستند. ما در آستان موفقیت و پیروزی هستیم.» [1]

این سند نشان دهنده آن است که آمریکا گروه های ضد انقلاب گوناگونی را در نقاط مختلف ایران مسلح کرده تا برای راه اندازی یک جنگ داخلی گسترده، از آنها استفده کند.

مرتضی رضایی، فرمانده وقت سپاه در سال 59 طی مصاحبه ای درمورد برخی وقایع سال 58 می گوید: «سرهنگ بنی عامری از عناصر اصلی کودتاچی در خرداد 58 از آتن با افراد داخلی عضو شبکه کودتا تصمیم می گیرد و می گوید آمریکایی ها موافقت کرده اند تا از ما پشتیبانی کنند.» [2] .

در همین رابطه، رادیو مسکو طی گفتاری در 4 تیر 58 اعلام داشت شاه در تدارک کودتایی در ایران است و 150 تن از افسران ارتش شاهنشاهی با وی همکاری می کنند و مخارج عملیات را مصر و اسرائیل به عهده گرفته اند. [3]

حزب دموکرات کردستان ایران نیز که برای تجزیه کردستان از ایران دست به فعالیت زده بود، در همان نخستین ماه های فعالیت خود در اوایل تابستان 58 میلیون ها دلار کمک از پیمان ناتو به سرکردگی آمریکا دریافت کرد و هم زمان با گروهک پیکار، نخستین جریانی بود که وارد مبارزه مسلحانه با نظام نوپای جمهوری اسلامی شد و به سرعت به اخذ مبالغ کلان پول و مقادیر زیادی اسلحه از رژیم صداق موفق شد. [4]

جاسوسان آمریکایی که با پوشش دیپلمات در سفارت آمریکا در تهران مستقر شده بودند، از همان اوایل سال 58 به فکر ایجاد آشوب در کشور و سقوط نهایی جمهوری اسلامی بوده اند. یکی از طرح های آنان ایجاد اغتشاش همزمان گروه های تجزیه طلب، در جهت سرنگونی نظام جمهوری اسلامی بوده است که سفارت آمریکا به آن دل بسته بود.

طبق سند خیلی محرمانه 31 شهریور 58 سایروس ونس وزیر امور خارجه آمریکا به سفارت آمریکا در تهران در مورد مراقبت های اطلاعاتی چنین پیام می دهد:

«در تماس با ایرانیان تبعیدی در اروپا، به طور قطع نباید هیچ گونه اثری وجود داشته باشد که نشانگر آن باشد که دولت آمریکا قصد مداخله در جریانات داخلی ایران را دارد یا اینکه با گروه هایی که علیه دولت جدید ایران نقشه می کشند، همکاری می کند. لطفا این موضوع را به طور صریح برای کسانی که با شما تماس می گیرند، روشن کنید. ما روی این موضوع تاکید داریم زیرا حکومت کنونی ایران نسبت به مقاصد آمریکا شدیدا مظنون است.» [5]

همچنین در گزارشی خیلی محرمانه در 22 مهر 58 سفارت آمریکا، این گونه توصیه به پنهان کاری شده است:

«در دراز مدت به نفع آمریکاست که روابط ما با ایران محدود شود تا مشخص نگردد که ما در سیاست ها و اقداماتی دست داریم که با نظریاتمان مغایرت دارد... اگر ایران برای ما اهمیت داشته باشد، منافع ملی ما چنین ایجاب می کند که برای آموختن نحوه موثر برقراری ارتباط با ملاها، مجاهدین، پاسداران و فدائیان خلق، مشکلات و مصائب را متحمل شویم و در عین حال طوری وانمود کنیم که با آنها و یا جناح های دیگر همکاری نکرده ایم.» [6]

احمد علی مسعود انصاری نیز که مدت ها مسئول امور مالی رضا پهلوی بود، در کتاب خود می نویسد: «اویسی با تیمسار آریانا که ارتش آزادی بخش ایران را داشت و افراد این ارتش ناوچه ایران را طی عملیاتی از اسپانیا ربوده بودند و ظاهرا زمانی هم تا مرز اجرای ورود ارتش آزادی بخش به ایران از مرز ترکیه پیش رفته بودند؛ به توافق موقت رسید... با حمایت گسترده ای که عراق از مخالفان جمهوری اسلامی می کرد، امثال اویسی و کار نظامی شان هم با روحیه صدام حسن هماهنگی داشت. اویسی از اوایل بهار 59 کاملا به آغوش عراق رفت و رادیویی هم به سرپرستی تورج فرازمند در آنجا دایر کرد. چند ماه پس از حمله عراق به ایران، این رابطه به هم خورد زیرا صدام از اویسی می خواست که به بخشی از خاک ایران که گرفته بود، برود و دولت مستقل اعلام کند؛ اما اویسی با تمام حمایتش از عراق، جرئت این کار را نداشت.» [7]

فرح پهلوی در خاطرات خودش درمورد تیمسار آریانا می گوید:

«آقای آریانا، اسم اصلی اش حسین منوچهری بود اما چون از اعراب تنفر داشت، اسم خودش را به بهرام آریانا تغییر داد. او از طرف مادری بهایی بود. [8]

با وقوع انقلاب اسلامی، آریانا از پاریس به ترکیه رفت و ضمن تماس با دوستان بلند پایه ای که داشت، یک گروه نظامی به نام ارتش آزادی بخش ایران (آرا) در شهر وان ترکیه در کنار مرزهای ایران نشکیل داد. من برای فعالیت های نظامی او مبلغ یک میلیون دلار اهدا کردم. آقای آریانا عده ای از علاقه مندان به سلطنت، از جمله مرحوم سالارجاف و سردار جاف و دکتر حسن جاف و ارتشبد غلامعلی اویسی و محمود فروغی را گرد خود جمع کرد و توانست صدها نفر از نظامیان سابق را که به خارج گریخته بودند، سازماندهی کند. همه چیز خوب پیش می رفت؛ اما بین او و ارتشبد غلامعلی اویسی بر سر تاکتیک مبارزه، اختلاف پیش آمد و اویسی از او انشعاب کرد و به پاریس بازگشت. [9]

سفارت آمریکا در تهران تا واپسین هنگام فعالیت رسمی در ایران با بسیاری از افراد و گروه های سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی در داخل و خارج تماس داشت. در گزارشات سفارت از مذاکرات، گفتگوها و نشست های متعددی سخن به میان آمده که بین چهره های مشهور ساواک و وابستگان رژیم سابق در کشورهای اروپایی، برای یافتن راه های مقابله با نظام نوپای جمهوری اسلامی در جریان بود.

این فعالیت ها همگی در راستای طرح بازگرداندن شاه به قدرت انجام می شد که با واقعه حمله دانشجویان مسلمان به سفارت آمریکا و تصرف آن ناتمام ماند.