مدالیته جواب نمی دهد/ آژانس گرفتار قدرت های بزرگ شده است

سرویس سیاسی «فردا»؛ همزمان با برگزاری شانزدهمین اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها، یوکیا آمانو گزارش فصلی خود درباره برنامه و فعالیت های هسته ای کشورمان را منتشر کرد. گزارش که ماحصل آن تاکید بر عدم انحراف فعالیت ها و مواد هسته ای از مسیر صلح آمیز بود.

در گزارش آمده که فعالیت های مقدماتي کلي در سالن توليد B در کارخانه غني سازي نطنز آغاز شده است. سالن B ديگر سالن نطنز است که قابليت تجهيز شدن با سانتريفيوژ را دارد و با آغاز فعاليت نصب و راه‌اندازي سانتريفيوژها در اين سالن در آينده، نطنز آرام آرام به ظرفيت کامل نزديک خواهد شد.

این برای نخستین بار است که در گزارش آژانس، به جز سالن A نطنز، سخنی هم درباره سالن B به میان آمده است، سالنی که در بخش زیر زمینی نطنز و بسیار وسیع تر از سالن A است و آغاز به کار آن نشان از عدم وجود مشکل فنی برای تولید بیشتر ماشین های سانتریفیوژ نوع اول دارد.

هم چنین آمانو از افزایش تعداد سانتریفیوژها در سایت فردو خبر داده است. مدیرکل درباره وجود ذراتی با غنای بالای 20 درصد که در گزارش قبلی‌اش سوالات و ابهاماتی را مطرح کرده بود اعلام کرده است که "توضیحات ایران با ارزیابی‌های بیشتر آژانس از زمان گزارشات قبلی، ناهمخوانی ندارد."

در این گزارش آمده است که "بهره برداری از راکتور IR-40 (آب سنگین اراک) برای سه ماهه سوم 2013 برنامه ریزی شده است". برخی شواهد نشان دهنده آن است که کشورهای غربی با سرعتی قابل توجه در حال تمرکز روی فعالیت راکتور آب سنگین در اراک هستند و همین احتمالا باعث کمرنگ شدن بحث ها درباره تاسیسات غنی سازی ایران در فردو و نطنز خواهد شد.

غرب اکنون ادعا می کند از آنجا که راکتور آب سنگین اراک می تواند یک تولید کننده عمده پلوتونیوم باشد، بنابراین تا آنجا که به موضوع سلاح هسته ای مربوط می شود حتی از فردو نطنز هم خطرناک تر است. این در حالی است که راکتور اراک در صورت راه اندازی کاملا تحت نظر آژانس فعالیت خواهد کرد و بنابراین امکان انحراف در آن وجود ندارد.

احمد بخشایشی اردستانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفتگو با «فردا» با بیان اینکه بین گزارش آخر و دیگر گزارشات آژانس چندان تفاوتی احساس نمی شود، افزود: ایران همواره اعلام کرده که نه بخاطر ترس از غرب که بر اساس اعتقادات خود هیچ تمایلی به ساخت موشک و دستیابی به سلاح هسته ای ندارد. مقام معظم رهبری هم از لحاظ شرعی اعلام کرده اند که ما به دنبال سلاح هسته ای نیستیم و آن را حرام دانسته اند.

وی خواسته ایران برای بدست آوردن دانش هسته ای برای تامین مایحتاج و بالا بردن کلاس کاری خود دانست و ادامه داد: برای تولید اورانیوم 20 درصدی از همین آقایان کمک خواستیم که با بی توجهی آنها خود دست به کار شده و کار را به پایان رساندیم. بنابراین جای هیچ سخنی باقی نمی ماند چراکه از ابتدا خواهان همکاری آنها بوده ایم.

این استاد دانشگاه گفت: ایران به منظور نشان دادن حسن نیت و شفافیت امر مذاکراتی داشته است. از سویی آژانس می خواهد نشست های مدالیته با ایران برگزار کند و ایران هم از سوی دیگر 5+1 را به هم گره زده است. غرب به گونه ای می خواهد از دو طریق آژانس و 5+1 به موضوع هسته ای ایران وارد شود. به دلیل اینکه در زمان دولت خاتمی ایران از طریق مدالیته با آژانس همکاری کرد ولی نتیجه مثبتی نگرفت و پرونده بسته نشد، بنابراین امروز سعی می کند که همکاری اش را با آژانس و 5+1 مرتبط بداند.

وی ادامه داد: غرب از سویی دیگر می خواهد برای ایران علامت تردید ایجاد کند که ایران در این مرحله شفاف نیست، در صحبت های بان کی مون هم تا حدی شفاف ساز ی و اعتماد سازی را مطرح می کردند.

بخشایشی تاکید کرد که باید آژانس مدارک مرتبط با ادعای مطرح شده خود را تحویل دهد کما اینکه این امر از جمله انتظارات معقول و منطقی ایران در طول مذاکرات بوده است.

این استاد دانشگاه برخورد آژانس با مسئله هسته ای ایران را فنی و حقوقی ندانست و گفت: چنانچه آژانس به مسائل حقوقی اکتفا کند و در زمینه های فنی به ایران کمک کند، ایران حاضر به همکاری است اما مشکل اینجاست که اعضای 5+1 اعضای اصلی آژانس هستند و برخی مواقع می خواهند بحث هایشان را از طریق آژانس جلو ببرند.

وی گفت: این گزارش نشان داد که آژانس به جاي انجام فعالیت های تخصصی و تعریف شده خود، در میان سیاست های خبیث قدرت هایی همچون آمریکا و صهیونیست گرفتار شده و گزارش های خود را بر مبنای آن منتشر می کند.