۵ راز پرورش یک کودک شاد

سرویس سبک زندگی فردا؛ بشیر قلی‌زاده سرچشمه: همه ما انتظار داریم که فرزندانمان به خوبی رشد کنند و با معنی واقعی عشق و محبت آشنا شوند. ما سعی می‌کنیم تا در حد امکان رویا‌های آن‌ها را به حقیقت تبدیل کنیم. معمولا والدین سعی می‌کنند تا فرزندشان همواره راضی و خوشحال باشد. حال این سوال پیش می‌آید که ما چقدر می‌یتوانیم برای خوشحال کردن فرزندانمان موثر واقع شویم. در حالی که برای خوشحال کردن فرزندان موانعی وجود دارد، برخی از این موانع می‌تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد. McGraw-Hill در این باره می‌گوید:«احتمال افسردگی ژنتیکی در کودکان وجود دارد.» وی می‌گوید:«ژن‌ها نیز بنا به شرایط محیطی می‌توانند فعال و یا غیر فعال شوند. تحقیقات گسترده در این باره نشان می‌دهد؛ کودکانی که عموما شاد و خندان هستند، در خانواده شاد و خوشحال رشد کرده‌اند. صرف نظر از رفتار ژنتیکی، کودکان در محیط پر شور و شاد سعی می‌کنند، خوشان را با محیط وفق دهند.» شما برای ایجاد یک محیط شاد برای کودکان خود می‌توانید استراتژی‌هایی را پیاده کنید. در ادامه این یادداشت شما را با ۵ روش کاربردی برای شاد کردن کودکانآشنا می‌کنیم.

پرورش ارتباطات در کودکان مطمئن‌ترین راه برای ترویج رفاه عاطفی مادام العمر برای کودکان این است که به او کمک کنید تا ارتباطات خود را با شما، برادر و یا خواهر و حتی دوستان و همسایه‌ها حفظ کند. دکتر ادوارد هالوول که روانپزشک کودکان و نویسنده ریشه‌های شادابی بزرگسالان است می‌گوید:«دوران کودکی ارتباط فراوان با خوشبختی در آینده دارد. احساس بودن، دوست داشتن، درک کردن، بزرگ‌ترین محافظ کودک در مواقع اضطراری است. اگر در سنین کودکی به موقع به نیازهایشان پاسخ گو نباشید و کودک در یک محیط پر از بغض و کینه بزرگ شود، درصد رفتار‌های پر خطر همچون پرداختن به خودکشی، مصرف مشروبات الکلی و سیگار کشیدن و میل به مواد مخدر در وی بالا می‌رود.» دکتر هالوول تحقیقات خود را بر روی ۹۰۰۰۰ هزار نوجوان انجام داده است و به چنین نتایجی رسیده است.

همان طور که می‌دانیم وقتی یک کودک در کنار یکی از والدین خود بزرگ شود، بی‌شک از تمام معیار‌هایی که قرار است از طرف پدر و یا مادر و دیگر اعضای خانواده کسب کند محروم می‌شود. شاید چنین کودکانی در رویارویی با اجتماع دچار مشکل شوند و از خود رفتار‌های پر خطر بروز دهند. بسیاری از متخصصین بر این باورند که نباید کودکان را مجبور به کاری بکنید. بیشتر کودکان وقتی در جمعی قرار می‌گیرند، شادتر از مواقعی هستند که در تنهایی به سر می‌برند. وقتی کودکی با اجتماع در ارتباط باشد، بهتر و راحت‌تر می‌تواند برای خود دوست پیدا کند. کریستین کارتر، متخصص جامعه شناسی و مدیر اجرایی دانشگاه کالیفرنیا در این باره می‌گوید:«ما پس از ۵۰ سال تحقیق به این نتیجه رسیده‌ایم که ارتباطات اجتماعی بسیار مهم است، چرا که این عامل می‌تواند مهمترین دلیل برای خوشبخت شدن باشد.» وی و دیگر کارشناسان کودک بر این باورند که هرچقدر ارتباط اجتماعی کودکان با والدین و دیگر اعضای خانواده و حتی دوستان بیشتر باشد، درصد شاد بودن و موفقیت وی در دوران بلوغ بیشتر خواهد بود. با این تفاسیر سعی کنید به کودکان خود بیاموزید که گوشه گیر نباشند و در حد امکان با دوستان و فامیل ارتباط برقرار کنند. این بدان معنی نیست که آن‌ها را به حال خود رها کنید تا ارتباط اجتماعی‌شان را بالا ببرند، بلکه بدان معنی است که با این روش سعی کنید، بر مقدار شاد بودنشان بیافزایید تا کودکتان بتواند انرژی‌های ذخیره شده در بدن خود را تخلیه کند. یادمان نرود گوشه گیری بی شک باعث پس رفت کودکان در اجتماع خواهد شد.

سعی نکنید به اجبار کودک‌تان را خوشحال کنید به نظر می‌رسد این حرف غیر قابل توجیه باشد، اما بهترین کاری که می‌توانیم برای شادی دراز مدت کودکان‌مان انجام دهیم، این نیست که آن‌ها نباید گریه کنند و یا اصلا ناراحت نشوند، این کار به هیچ وجه درست نیست. حفظ شادی برای یک کودک بسیار مهمتر است از اینکه بخواهیم در یک برهه زمانی کوتاه آن‌ها را شاد نگه داریم. درست است که بچه‌ها ذاتا حرف شنوی دارند، اما این بدان معنا نیست که با آن‌ها مثل یک ربات برخورد کنیم و هر آنچه که ما دوست داریم، آن‌ها انجام دهند. هر کودکی با توجه به شخصیت و توانایی‌هایی که دارد استعدادهایش را نمایان می‌کند. پدر و مادر‌ها باید بستر‌های موفقیت را به کودکان خود بیاموزند نه اینکه چارچوبی برایشان طراحی کنند تا آن‌ها فقط از آن قوانین پیروی کنند. پدر و مادر‌ها باید توجه کنند رفتار‌هایی که بر روی کودک خود پیاده می‌کنند، آیا در اجتماع بکارشان خواهد آمد؟ شاد کردن کودکان به هرقیمتی اصلا عاقلانه نیست. والدین باید به این درک برسند که مسئولیت شاد کردن فرزندان را ندارند. بلکه پدر و مادر‌ها علاوه بر اینکه مسئولیت بزرگ کردن کودکان را بر عهده دارند. از آنجایی که کودکان وقتی بزرگ شوند با انواع ناراحتی‌ها نیز روبه‌رو خواهند شد، پس آن‌ها باید از قبل این آمادگی را داشته باشند. یادتان نرود؛ زمانی که خودتان قبول می‌کنید، نمی‌توانید بچه‌هایتان را خوشحال کنید، یک حس منفی در شما به وجود می‌آید و این حس منفی می‌تواند یک مانع بزرگ برای شاد کردن کودکان‌تان باشد. اما یادمان نرود روبه‌رو شدن کودکان با برخی ناملایمات زندگی می‌تواند آن را در مواجه با مشکلات بزرگ‌تر در آینده آب دیده‌تر کند، پس جای نگرانی نیست.

شادی را در خودتان گسترش دهید هیچ پدر و یا مادری نمی‌توانند خوشبختی کودکشان را تضمین کنند. چرا که وقتی کودکان بزرگ شوند، بیشتر وقت خود را در اجتماع و یا مسائل اجتماعی می‌کنند؛ از محیط دانشگاه گرفته تا دنیای مجازی از این رو فرزندان هر چقدر بزرگتر شوند، خواسته یا ناخواسته از والدین خود فاصله گرفته و خود را با محیط اطراف خود وفق می‌دهند. اما از آنجایی که کودکان بیشتر عمر کودکی خود را با والدین می‌گذرانند، از این رو اهمیت دارد که ما با آن‌ها چگونه رفتار می‌کنیم، چرا که رفتار‌های ما در کودکان تاثیر دو چندان دارد. مری در این باره می‌گوید:«والدینی که در محیط خانه کم حرف و یا افسرده هستند، فرزندانشان دو برابر بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.» با این شرایط یکی از بهترین رفتار‌هایی که والدین می‌توانند در حق کودکان انجام دهند؛ این است که برایشان یک محیط شاداب و لذت بخش فراهم کنند تا کودکان با امنیت خاطر رشد کنند و اعتماد به نفس‌شان بالا برود. وقتی پدر و مادر با هم عاشقانه و از روی مهر و محبت رفتار می‌کنند، بی‌شک کودکانشان از روی رفتارشان، الگو برداری می‌کنند و کسانی که با مهر و محبت زندگی می‌کنند به طور طبیعی افراد خوشبختی هستند.

قدردانی از رفتار‌های خوب فرزندان وقتی اعتماد به نفس کودکان بالا رود، همواره این امر برای‌شان شادی آور خواهد بود. والدین باید سعی کنند، در برابر رفتار‌های خوب و پسندیده فرزندشان عکس العمل مثبت نشان دهند تا فرزندشان به انجام چنین کار‌هایی عادت کند. وقتی شما از کودک خود پس از انجام هر کار خوبی قدردانی می‌کنید، اعتماد به نفس او بالا می‌رود و این بالا رفتن اعتماد به نفس می‌تواند شادی کودک را افزایش دهد و میل او برای انجام کار‌های خوب را زیاد کند. البته پدر مادر‌ها در مقابل کار‌های زشت فرزندان با توجه به مکان به صورتی مطلوب برخورد کنند که کودک همواره شخصی را ناظر بر اعمال خود ببیند تا هر کاری که دوست داشت و درست نبود را انجام ندهد. به هیچ عنوان از زیبایی کودک خود تعریف نکنید، اما می‌توانید از کار‌های شایسته‌ای که انجام می‌دهد، تعریف کنید. از آنجایی که کودک شما در زیبا شدن خود نقشی ندارد، تعریف و تمجید از زیبایی او اصلا به نفع‌اش نخواهد بود. تا جایی که برای والدین مقدور است، سعی کنند از خلاقیت‌های کودکان تعریف کنند تا آن‌ها بیشتر بتوانند خلاقیت خود را بروز دهند.

در مسیر موفقیت و شکست کودکان قرار نگیرید بسیاری از والدین به محض آنکه کودک‌شان در انجام کاری شکست می‌خورد، کمکشان می‌کنند تا کار محوله را انجام دهند. این کار تا جایی تاثیر دارد که والدین دخالت مستقیم در کار بچه‌ها نکنند. البته برخی موارد حتما نیاز به کمک والدین است، اما در مواردی که ضرورت ندارد، سعی کنید، مراقبت از کودک‌تان در انجام کار را بیشتر کنید، نه اینکه کاری را که انجام می‌دهد، شما شما به پایان برسانید. شادی پس از هر شکست بسیار دلچسب‌تر خواهد بود، تا زمانی که کودک‌تان در کار خود شکست نخورد، درکی از پیروزی نخواهد داشت. از این رو به آن‌ها اجازه دهید تا در آزمون و خطا‌های زندگی خودشان تصمیم بگیرند. البته زیر نظر و راهنمایی‌های شما این کار یک حس شادمانی واقعی را در آن‌ها به وجود می‌آورد.