روایت بقایی از دیدار عراقچی و وانگ یی

شهر پکن روزهای جمعه و شنبه میزبان سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران بود. نخستین سفر رئیس دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم به دعوت رسمی وانگ یی وزیر خارجه چین.

عراقچی را که در این سفر اسماعیل بقایی سخنگوی دستگاه دیپلماسی، علی اصغر محمدی دستیار وزیر و مدیرکل آسیا و اقیانوسیه و سیدرسول مهاجر سرپرست معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه همراهی می‌کردند، روز جمعه هفتم د‌ی‌ماه در بدو ورود به پکن با بیان اینکه هدف اصلی این سفر رایزنی و مشورت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و در رابطه با روابط دوجانبه با کشور چین است، گفت: الان طبیعی است که شرایط حساسی وجود دارد، هم منطقه دارای التهابات مختلف است و هم در سطح بین‌المللی مسائل مختلفی وجود دارد و همین طور بحث هسته‌ای ما در سال جدید با وضعیتی مواجه خواهد شد که نیاز است مشورت‌های بیشتری داشته باشیم.

اسماعیل بقایی قبل از انجام این سفر اعلام کرده بود که در این سفر قرار است علاوه بر تبادل نظر درباره روابط دوجانبه و روند اجرای برنامه همکاری جامع، در خصوص تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی نیز بحث و رایزنی شود.

* نیم قرن طلایی آینده روابط ایران و چین

عراقچی که در برنامه پیشنهادی خود به مجلس شورای اسلامی، چین به همراه روسیه را همراهان در زمان سختی و تحریم خوانده بود، در آستانه این سفر در نشریه خلق People's Daily چین درخصوص روابط دوجانبه نوشت: سفر من برای دیدار با دوستان قدیمی پس از ملاقات موفقیت آمیز روسای جمهور در کازان در حاشیه اولین حضور رسمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو اصلی بریکس در حالی صورت می‌پذیرد که در موقعیتی مهم و تاریخی در تحولات جهانی و منطقه‌ای، مسیر همکاری‌های عملگرایانه دو کشور با توافق سران فراخ‌تر از پیش شده است.

وی همچنین در این مقاله افزود: دیرینگی، اصالت و همه‌جانبه بودن از مشخصه‌های بنیادین روابط کنونی ایران و چین است.

به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، ایران و چین نه تنها در سطح دوجانبه و منطقه‌ای، بلکه در سطح فرامنطقه‌ای و بین‌المللی نیز منافع و دغدغه‌های مشترکی دارند.

در این مقاله همچنین آمده است: ایران و چین بعنوان دو تمدن کهن آسیایی دوستان دوران سختی هستند که همکاری‌ها را از آزمون زمانه، سربلند بیرون آورده و «تپه‌های جدید» را با هم برای رسیدن به «ارتفاعات بالاتر» پیموده‌اند تا سهم خود را به عنوان دو کشور مسئولیت پذیر در تامین صلح و توسعه جامعه بشری ایفا کنند. «نیم قرن طلایی آینده روابط ایران و چین» نشان خواهد داد که این سفر، شروع فصل جدیدی از همکاری‌های راهبردی بین دو کشور است، به ویژه وقتی به سبک خردورزان چینی: «اقدامات بلندتر از کلمات صحبت کنند.»

* پیام به اتحادیه عرب از پکن

آخرین سفر عراقچی به پکن به ۲۰۱۹ پنج سال پیش برمی‌گردد که برای شرکت در نشست مشورتی مشترک در مورد برجام به چین سفر کرد و آنگونه که خودش عنوان کرده است «گفت‌وگوهای خوبی با دوستان چینی داشتم».

عراقچی همچنین روز جمعه هفتم دی‌ماه و در حالی که در پکن حضور داشت به بیانیه دبیرخانه اتحادیه عرب و طرح ادعای بی‌اساس دخالت ایران در اوضاع جاری در سوریه واکنش نشان داد و گفت: ما نیز همچون شما خواهان ثبات و آرامش و جلوگیری از آشوب و هرج‌ و مرج در سوریه هستیم، گفت: عبور از دوران پرالتهاب کنونی در منطقه نیازمند عقلانیت، مشارکت، همکاری و پرهیز از اختلاف‌افکنی و منفعت‌طلبی‌های مقطعی است. (اینجا بخوانید)

* عزم رهبران چین برای تقویت روابط با ایران

ملاقات‌های عراقچی روز شنبه هشتم دی‌ماه با دیدارش با وانگ یی وزیر خارجه چین آغاز شد و پس از آن هم با نورلان یرمکبایف دبیرکل جدید سازمان همکاری شانگهای ملاقات کرد. چین در سال ۲۰۲۵ عهده‌دار ریاست سازمان همکاری شانگهای می‌شود.

وزیر امور خارجه چین در دیدار عراقچی بر عزم رهبران این کشور برای تقویت هر چه بیشتر روابط با ایران تأکید کرد.

عراقچی هم در این دیدار عنوان کرد که ایران از هیچ کوششی برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های فراوان تعامل مشترک با چین فروگذار نمی‌کند و برنامه ۲۵ ساله را مبنای محکمی برای توسعه مناسبات در عرصه‌های مختلف می‌داند.

دو وزیر خارجه تأکید کردند که خاورمیانه متعلق به مردم خاورمیانه است و نباید صحنه مداخله‌های مخرب بازیگران خارج از منطقه در جهت پیشبرد اهداف و مطامع ژئوپولتیک آن‌ها شود. طرفین همچنین با ابراز نگرانی در مورد مخاطرات مترتب بر هرگونه هرج و مرج و نا‌امنی در سوریه، بر ضرورت حفظ وحدت ملی و یکپارچگی سرزمینی سوریه و گذار آرام و امن به سوی حاکمیتی که تامین کننده خواست همه طیف‌ها و اقشار تشکیل‌دهنده جامعه سوریه باشد، تأکید کردند.

* روایت بقایی از دیدار عراقچی و وانگ یی

سخنگوی دستگاه دیپلماسی هم درباره دیدار وزرای خارجه دو کشور عنوان کرد: ایران و ⁧‫چین‬⁩ به عنوان شرکای جامع راهبردی مصمم هستند که رایزنی‌های نزدیک دوجانبه را برای تقویت مناسبات دوجانبه و ارتقای منافع دو ملت و نیز کمک به حاکمیت قانون و صلح و امنیت در سطح بین‌المللی گسترش دهند.

* تفاهماتی که حاصل شد

وزرای امور خارجه ایران و چین همچنین در این دیدار به تفاهمات مشترکی دست یافتند از جمله در بحث دوجانبه و درباره اوضاع منطقه. عراقچی و وانگ یی خاورمیانه را متعلق به مردم این منطقه خوانده و تصریح کردند منطقه خاورمیانه میدان درگیری برای بازی‌های کشورهای بزرگ نیست.

اینکه جامعه بین‌المللی باید به صورت جدی به حاکمیت ملی، امنیت، ثبات، وحدت و تمامیت ارضی کشورهای خاورمیانه احترام بگذارد، به مطالبات منطقی کشورهای خاورمیانه توجه داشته باشد، به تصمیم‌های مستقل ملت‌های خاورمیانه احترام بگذارد، احترام به تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم کشورهای خاورمیانه را حفظ کرده و برای تقویت صلح و ثبات خاورمیانه نقش سازنده‌ای ایفا کند، از دیگر مواردی بود که مورد تفاهم دو وزیر امور خارجه قرار گرفت.

عراقچی و وانگ یی راه برقراری ثبات و آرامش در خاورمیانه را پایبندی به اصل راه‌حل سیاسی، بر مبنای حقوق بین‌الملل و بدون مداخله خارجی خواندند.

حمایت از ادامه روند توسعه روابط بین ایران و عربستان سعودی و استمرار رایزنی و گفت‌وگو بین کشورهای منطقه از دیگر مواردی بود که بین دو وزیر امور خارجه مورد تأکید قرار گرفت.

احیای حق قانونی ملت فلسطین و پایان اشغالگری، برقراری فوری آتش‌بس، تخلیه کامل نیروی نظامی از غزه و ارسال کمک‌های بشردوستانه، اجرایی شدن توافق آتش‌بس در لبنان، مبارزه با تروریسم و افراطی‌گری، آشتی داخلی و ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به سوریه از دیگر مواردی بود که عراقچی و وانگ یی درباره آن تفاهم کردند.

* برنامه ۲۵ ساله

دو طرف پیشرفت‌های صورت‌ گرفته در اجرای مفاد برنامه همکاری جامع ایران و چین  طی سال‌های اخیر را مثبت ارزیابی کرده و تأکید کردند در سایه رهنمودهای راهبردی سران دو کشور، برای عملیاتی‌ کردن برنامه همکاری جامع دو کشور تلاش خواهند کرد و تبادل تجربیات حکمرانی در حوزه‌های سیاسی و دیپلماسی، پارلمانی، دفاعی و امنیتی، انتظامی، قضایی، اقتصادی و تجاری را تقویت خواهند کرد. (جزئیات بیشتر)

سند برنامه همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه ۲۵ ساله شنبه هفتم فروردین ۱۴۰۰ در تهران به امضای محمدجواد ظریف و «وانگ یی» وزرای خارجه وقت دو کشور رسید.

عراقچی شنبه شب هشتم دی‌ماه در شبکه ایکس نوشت: شراکت راهبردی ایران و چین به این دلیل که زیربنای آن پیوندهای فرهنگی و تمدنی است و ریشه در ارزش‌ها و منافع مشترک دارد، آهنین است. با روند رو به گسترش درگیری و تروریسم در منطقه ما - در بحبوحه تلاش‌های بدخواهانه برخی برای سلطه‌گری در سطح جهانی - ایران و چین بیش از هر زمان دیگری مصمم به برقراری حاکمیت قانون و حفظ ثبات هستند. همانطور که بیانیه مشترک امروز ما در پکن به درستی تأکید می‌کند غرب آسیا (خاورمیانه) متعلق به مردم غرب آسیا است ... آینده و سرنوشت آن باید به دست خود مردم غرب آسیا تعیین شود.

* رایزنی با دبیرکل سازمان همکاری شانگهای

عراقچی همچنین در دیدار با نورلان یرمکبایف دبیرکل سازمان شانگهای بر اهمیت فزاینده این سازمان در پیشبرد چندجانبه‌گرایی تأکید کرد و گفت: سازمان همکاری شانگهای می‌تواند نقشی تاثیرگذار و فزاینده در ارتقای چندجانبه‌گرایی و تقویت همکاری بین کشورهای عضو در حوزه‌های مختلف امنیتی، سیاسی و اقتصادی داشته باشد.

دبیرکل سازمان همکاری شانگهای در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای از سال ۲۰۲۳، ظرفیت‌های ایران برای تقویت هرچه بیشتر جایگاه و نقش‌آفرینی این سازمان را بسیار مهم توصیف کرده و از ابتکارهای مطرح‌ شده از سوی ایران برای گسترش و ارتقای فعالیت‌های سازمان در زمینه‌های اقتصادی، بانکی و تجاری استقبال کرد.

جمهوری اسلامی ایران، چین، هند، روسیه، پاکستان، قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و بلاروس ۱۰ عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای را تشکیل می‌دهند. مغولستان و افغانستان اعضای ناظر و ترکیه، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، عربستان، مصر، قطر، بحرین، کویت، امارات، کامبوج، سریلانکا، نپال، مالدیو و میانمار شرکای گفت‌وگوی سازمان هستند.

* ۲۰۲۵ سالی مهم در موضوع هسته‌ای ایران

وزیر امور خارجه در پایان رایزنی‌هایش در پکن در جمع خبرنگاران سال ۲۰۲۵ را سالی مهم در موضوع هسته‌ای ایران خواند و گفت که در دیدار با همتای چینی در پکن ضمن رایزنی درباره مسائل دوجانبه و موضوع هسته‌ای در خصوص اوضاع منطقه نیز گفت‌وگو کرده است.

به گزارش فارس، ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت منقضی می‌شود. آنگونه که اسماعیل بقایی در این باره گفته است: این قطعنامه به صورت خودکار بعد از انقضای زمان ۱۰ ساله منقضی خواهد شد و موضوع هسته‌ای ایران از دستور کار شورای امنیت خارج خواهد شد.

عراقچی ۲۶ آبان ماه سالجاری‌ در گفت‌وگویی تلویزیونی در این باره بیان کرد: ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ زمان پایان قطعنامه ۲۲۳۱ است و وقتی قطعنامه به شکل خودکار منحل شود، اسنپ بک و... از بین خواهد رفت. احتمالاً اگر قبل از آن اگر توافق جدیدی حاصل نشود، ما با یک شرایط بحرانی مواجه خواهیم بود.

 عراقچی در مسیر بازگشت به پکن بنا بر اعلام سخنگوی دستگاه دیپلماسی توقفی کوتاه در دبی داشت تا بنا به دعوت شیخ عبدالله بن زاید معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه امارات عربی⁩ متحده آخرین تحولات منطقه را بررسی کند./فارس