رایج‌ترین علائم جهش جدید کرونا را بدانید

چهره واقعی امیکرون، بیش از گذشته مشخص شده و تصورات اولیه درباره ساده بودن این سویه و کم خطر بودن آن درحال رخت بربستن است؛ جدیدترین مطالعات نشان می‌دهد که این سویه با ویژگی عبور از سیستم ایمنی می‌تواند افراد را در فاصله زمانی کوتاه‌مدت حتی یک ماه دوباره گرفتار کرونا کند. امیکرون با نشانه‌های سرماخوردگی ساده شایع شد؛ پزشکان و متخصصان ویروس‌شناس در ابتدا آن را در گروه یک بیماری ویروسی معمولی قرار دادند که به راحتی کنترل می‌شود و شدت آن کم است، اما پس از شیوع گسترده این ویروس، چهره واقعی امیکرون در حال رونمایی است؛ تا جایی که همین سویه ساده و کم‌خطر بسیاری از افراد را به دلیل علائم گوارشی راهی درمانگاه و بیمارستان کرده است.

سویه کرونا امیکرون اولین بار در ماه نوامبر ۲۰۲۱ در کشور بوتسوانا شناسایی شد و به‌سرعت در فهرست سویه‌های نگران‌کننده سازمان جهانی بهداشت قرار گرفت. این سویه در مدت زمان کوتاهی به سویه غالب در جهان تبدیل شد و جای واریانت دلتا را گرفت. از آن زمان تاکنون جهش‌هایی در امیکرون اتفاق افتاده و علاوه بر سویه اصلی که امیکرون BA.۱ نام دارد، امیکرون BA.۲ و BA.۳ هم به وجود آمده است. زیرسویه امیکرون BA.۲ مسری‌تر از BA.۱ است و این سازمان در ماه مارس(اسفند) اعلام کرد که این زیرسویه در جهان غالب شده است. انگار قرار است حالا حالاها اسم‌های متفاوت و سرایت‌های بیشتری از این ویروس را شاهد باشیم؛ در این گزارش به جزئیات تازه‌ترین جهش ویروس کرونا می‌پردازیم:

* امیکرون XE چیست؟

امیکرون XE یک گونه نوترکیب است. گونه‌های نوترکیب‌ها زمانی به وجود می‌آیند که ویروس‌ها مواد ژنتیکی خود را با یکدیگر مبادله می‌کنند تا نسخه‌ای جدید از ترکیب دو ویروس والد به وجود آید. این اتفاق موقعی رخ می‌دهد که دو ویروس از رسته‌ها، سویه‌ها یا زیرسویه‌های مختلف به‌صورت همزمان یک سلول را آلوده می‌کنند. مواد ژنتیکی ویروس‌ها می‌توانند با هم ترکیب شده و ویروس نوترکیب جدیدی را بسازند که خصوصیات ویروس‌های والد را دارد. بنابراین خصوصیات ویروس‌های نوترکیب وابسته به مواد ژنتیکی است که از ویروس والد به نسخه جدید رسیده است. امیکرون XE ترکیبی از امیکرون BA.۱ و BA.۲ است. البته تاکنون ویروس‌های زیادی از ترکیب BA.۱ و BA.۲ به وجود آمده‌اند: مثلا XQ در بریتانیا، XG در دانمارک، XJ در فنلاند و XK در بلژیک شناسایی شدند. ولی این زیرسویه جدید جهش‌های NSP۱-۶ را از BA.۱ و سایر جهش‌های ژنوم را از BA.۲ به ارث برده است. به‌علاوه، سه جهش دیگر روی این ویروس دیده می‌شود که پیش‌تر نه در BA.۱ و نه در BA.۲ دیده نشده بود.

* شدت انتقال سویه جدید

براساس برآوردهای اولیه، این جهش جدید تقریباً ۱۰ درصد مسری‌تر از امیکرون پنهان‌کار به عنوان مسری‌ترین جهش ویروس کروناست؛ طبق به‌روزرسانی اپیدمیولوژیک هفته گذشته WHO، این تخمین آزمایشی است و این سازمان به نظارت بر این نوع ادامه خواهد داد. هنوز، مقامات بهداشتی هیچ دلیلی برای نگرانی با این نوع  جدید نمی بینند.

* علائم ابتلا به سویه ترکیبی

چارو دات آرورا، متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: «تاکنون علائم گزارش‌شده با این نوع، همانند علائم امیکرون خستگی، بی‌حالی، تب، سردرد، بدن درد، تپش قلب و مشکلات قلبی است».

وی ادامه می‌دهد: اگرچه این نوع از ژانویه ۲۰۲۲ در انگلیس کشف شده، اما موارد کم ابتلا به آن دلگرم کننده است. این بدان معناست که نگرانی کم است و از این رو، افرادی که با نوع امیکرون آلوده شده‌اند هنوز آنتی بادی‌های در گردش کافی را به عنوان محافظ خود دارند؛ اما به طورکلی شدت علائم کووید-۱۹ از فردی به فرد دیگر بسته به وضعیت واکسیناسیون و مصونیت به دست آمده از عفونت‌های قبلی متفاوت است. تغییر علائم برای برخی افراد جدی نیست و برای برخی دیگر ممکن است نسبتاً شدید باشد. کارشناسان تاکید می‌کنند، سرگیجه و خستگی شایع‌ترین علائم افراد مبتلا به سویه‌های اخیر کرونا است؛  خستگی ممکن است علامت روزمره باشد، اما در صورت ادامه‌دار بودن لازم است افراد به پزشک مراجعه کنند.

به گفته متخصصان، جدای از این دو علامت، برخی افراد ممکن است تب، سرفه، درد زبان، سردرد، خستگی عضلانی و افزایش ضربان قلب را نیز احساس کنند. اگر این علائم بیش از چند روز ادامه داشت، باید با پزشک مشورت شود. این علائم می‌تواند دو تا سه روز پس از آلوده شدن به ویروس رخ دهد و برای مدت طولانی در بدن باقی بماند.

تب خفیف، گلودرد، کسالت و بدن درد و آبریزش بینی، اسهال، استفراغ، درد شکم، سوزش سر دل و نفخ از دیگر علائم رایج این زیرسویه هستند.

* هشدار محققان: زیرمجموعه‌های امیکرون را جدی بگیرید

الکس سیگال، ویروس شناس در موسسه تحقیقات سلامت  آفریقای جنوبی می‌گوید: داده‌های به دست آمده از  یک مطالعه در مقیاس کوچک در آفریقای جنوبی بیانگر آن است که کاهش قابل توجهی در ایمنی افراد در برابر دو زیرشاخه جدید امیکرون وجود داشته حتی پس از اینکه آنها به نوع اصلی امیکرون آلوده شده بودند. وانگ، رئیس سابق ویروس‌شناسی پزشکی و نایب رئیس میکروبیولوژی و ایمونولوژی پزشکی انجمن پزشکی چین پیش از این یادآور شده بود، از آنجایی که محافظت آنتی‌بادی به شکل عفونت یا واکسیناسیون قبلی به تدریج در یک دوره ۶ ماهه کاهش می‌یابد، سویه اومیکرون ممکن است حتی بهتر از ایمنی بگریزد. به علاوه، در مقاله این محققان پیش‌بینی شده است، در حالی که «استراتژی افزایش دز سوم می‌تواند به طور قابل توجهی سطح ایمنی بدن را تقویت کند»، اما پیشگیری از آلودگی به سویه اومیکرون ممکن است به مخاطره افتد.

* توصیه سازمان جهانی بهداشت جهت پیشگیری از ابتلا به سویه جدید

ماریا ون کرخو، سرپرست فنی سازمان جهانی بهداشت در پاسخ به این سوال اعلام کرد: این ویروس هنوز همراه ماست و در سطح بسیار گسترده ای درحال گردش است. ما باید از کلیه ابزارهایی که در اختیار داریم استفاده کنیم. این ابزارها شامل واکسن‌ها و مهمتر از آن انجام واکسیناسیون عمومی در سطح جهان است. سازمان جهانی بهداشت در بیانیه‌ای مجزا اعلام کرد که تیم متخصص آن به این نتیجه رسیده‌اند که واکسیناسیون با واکسن کووید می‌تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری شدید و مرگ را به دلیل گسترش نوع امیکرون کاهش دهد.