درس هایی که عراق می‌تواند از آفریقای جنوبی بیاموزد

خبرگزاری مهر: تحولات چند سال اخیر در عراق معادلات منطقه غرب آسیا را بیش از پیش پیچیده کرد. تسلط گروهی افراطی به نام دولت اسلامی عراق و شام تا دروازه های شهر بغداد موضوعی بود که به راحتی نمی توان از کنار آن گذشت. ابعاد این حوادث تاثیرات خود را بر فرای منطقه غرب آسیا نیز داشته است.تشدید حملات داعش در لیبی، افزایش فعالیت های بوکوحرام در نیجریه و افزایش عملیات های گروه تروریستی الشباب در کنیا و سومالی تنها بخشی ازتحرکات حامیان داعش در آفریقا بوده است. فارغ از آنکه داعش در طول مدت حضور خود در عراق چه مشکلاتی را برای این کشور به وجود آورد، بسیاری از متفکرین و صاحب نظران عراقی و دیگر کشور ها را به فکر وا داشت تا به ریشه یابی علل اصلی شکل گیری تفکرات تکفیری و افراطی در این کشور و راههای مبارزه با آن و ویرانی های به جا مانده از جنگ را بررسی کنند. یکی از کشور هایی که تجربیات سال های دهه ۹۰ میلادی آن می تواند به تحولات امروز عراق کمک کند، آفریقای جنوبی است. آغاز مبارزات مردم آفریقای جنوبی که منجر به آزادی آفریقای جنوبی به رهبری نلسون ماندلا از چنگال رژیم آپارتاید شد، امروزه یکی ازبزرگترین معضلاتی است که در عراق به طور کامل احساس می شود و آن هم فقدان رهبری سیاسی و اجتماعی است. آفریقای جنوبی هم مانند عراق از طیف های مختلف سیاسی، قومی و مذهبی برخوردار بود که سالیان سال با استراتژی خصمانه اختلاف بینداز و حکومت کن استعمارگران نتوانسته بود طعم شیرین یکپارچگی، اتحاد و استقلال را بچشد. امروز در عراق نیز این شرایط کاملا ملموس است و استعمار مدرن با تحریک احساسات قومی و مذهبی توانسته است اقلیم عراق را دچار بحران های جدی کند. عراق یکپارچه شعاری است که می توان گفت همه رهبران سیاسی و بازیگران فعال در عراق آن را به زبان آورده اند ولی در میدان عمل همیشه تفکرات قبیله خود را در اولویت قرار داده اند. فقر و فقدان رهبری فراجناحی و ملی موضوعی است که امروز تئوری عراق یکپارچه، تشنه ظهور آن است، به عبارت ساده ترآنچه امروز می تواند یکی از مولفه های نجات عراق باشد، ظهور ماندلایی در عراق است. از نکات دیگر قابل ذکر موضوع مسیر حرکت آفریقای جنوبی به سوی دموکراسی است.سیاستگذاران حاکم در آفریقای جنوبی به خوبی این مسیر را طی کرده اند و امروز سیستم دموکراسی حاکم در آفریقای جنوبی تمامی سلایق موجود در این کشور را در حوزه نقش آفرینی برای آینده این کشور به کار گرفته است. این موفقیت در آفریقای جنوبی دقیقا یکی از مشکلات امروز در کشور عراق است،چرا که علیرغم اینکه دموکراسی در عراق پوسته زیبایی دارد، و در واقع قدرت میان همه بازیگران سیاسی به نوعی تقسیم شده،اما زیاده خواهی و تمامیت خواهی اقلیت ها در عراق و گاها اکثریت، منجر به بروز و ظهور اتفاقاتی شوم در این کشور شده، که تا به امروز موجب فرار بسیاری از سران خطا کار این کشور به دیگر کشورها گردیده است. امروز مردم عراق بیش از هر زمان دیگری پذیرای دموکراسی و مردم سالاری با رعایت حقوق اقلیت ها هستند که توفیقات سیاستگذاران آفریقای جنوبی در این حوزه بیش از هر زمان دیگری امروز مورد نیاز عراق می باشد. از دیگر توفیقات آفریقای جنوبی که امروز می تواند در عراق نیز مورد استفاده قرار گیرد، موضوع توسعه صنعتی و اقتصادی مقامات ژوهانسبورگ می باشد که این تلاش ها امروز آفریقای جنوبی را به عنوان قطب برتر اقتصاد و صنعت در کل قاره آفریقا قرار داده است. امروزه از پایتخت آفریقای جنوبی به عنوان نیویورک آفریقا یاد می شود و دیگر ساکنان قاره آفریقا برای دیدن نیویورک نیازی به رفتن به آمریکا ندارند.امروز بسیاری از شهرهای عراق که به خاطر وقوع جنگ و مبارزه با تروریسم به ویرانه های بزرگی تبدیل شده اند بیش از هر زمان دیگر نیازمند بازسازی سریع برای بازگشت آوارگان به خانه هایشان هستند که تجربیات موفق آفریقای جنوبی در بازسازی خرابه های به جا مانده از سال های پیش از دهه نود میلادی و تبدیل شهرهای این کشور به مدرن ترین محل های سکونت در آفریقا می تواند تصاویر زشت خرابی های جنگ بر پیکره اقلیم شهر های مختلف عراق را بزداید. تلاش نگارنده این گزارش بر آن بود تا افق تازه ای را در برابر چشمان تصمیم سازان حوزه عراق بگشاید چرا که بنا بر سابقه موجود هر گاه صحبت از اصلاحات و توسعه می شود، نگاه ها به سمت غرب معطوف است. در این گزارش تلاش شد تا گوشه ای از موفقیت های کشوری در جنوب آفریقا جهت بهره برداری و الگو برداری برای کشور های بحران زده معرفی شود. به امید اینکه جنگ و ویرانی از منطقه غرب آسیا و تمام جهان رخت بر کند.