پراکندگی جمعیت مسلمانان در تمام کشورهای دنیا

سرویس بین‌الملل فردا؛ حمید اسماعیلی: شاید همه ما تاکنون آیه نهم سوره صف را خوانده باشیم: «هُوَ الَّذي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدي‏ وَ دينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَي الدِّينِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» این آیه وعده داده است حتی با همه مخالفت‌ها و خصومت‌های مشرکان باز هم دین اسلام در تمامی جهان فراگیر خواهد شد. چند ماه پس از صدور فرمان اجرایی ترامپ که شکل دیگری از اسلام‌هراسی را به نمایش گذاشت، گزارشی از مرکز تحقیقات پیو، منتشر شده است که نشان می‌دهد به علت پراکندگی مسلمانان در سرتاسر جهان عملاً فرمان ترامپ بر جمعیت مسلمانان تأثیر چندانی نمی‌گذارد. پیو، یک اندیشکده امریکایی است که به ارائه اطلاعات درباره مسائل، نگرش‌ها و روندهای شکل‌دهنده ایالات متحده و جهان می‌پردازد.

تنها 12 درصد!

بر اساس گزارشی از مرکز تحقیقات پیو در سال 2015 که اندازه جمعیت فعلی و پیش‌بینی‌شده از گروه‌های مذهبی در سراسر جهان را مورد بررسی قرار داده است، فرمان اجرایی اخیر رئيس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ مبنی بر توقف مهاجرت از هفت کشور عمدتاً اسلامی به ایالات متحده به طور موقت تنها بر حدود 12 درصد از مسلمانان جهان تأثیر می‌گذارد. این فرمان، یک امر ضدمسلمانان محسوب شده و در داخل و خارج آمریکا اعتراضاتی در بر داشته است و حتی برخی از سازمان‌های بین‌المللی از جمله فیفا را به واکنش واداشته است. مرکز پیو اذعان دارد در میان این هفت کشور به نام ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، سوریه و یمن، تنها ایران است که در میان 10 کشور با بیشترین جمعیت مسلمان در سطح جهان حضور دارد.

با نگاهی به آمار جمعیت مسلمانان در سطح جهان که در ادامه خواهد آمد، ملاحظه می‌شود که فرمان اخیر ترامپ به دور از تعقل کافی و محاسبه اندیشمندانه، و صرفاً یک ژست سیاسی، تبعیض‌آمیز، غیرانسانی و غیردمکراتیک بوده است. عواقب اتخاذ چنین تصمیم مضحک و جاهلانه‌ای، نه تنها در داخل آمریکا بلکه در خارج از این کشور فقط چهره دولت و رئیس جمهور آن را در نزد مردم این هفت کشور و علاوه بر آن پیش مسلمانان سایر کشورها و حتی سازمان‌های حقوق بشر و متفکران منصف خراب خواهد کرد.

62 درصد مسلمانان در آسیا و اقیانوسیه

بر اساس آمار این مؤسسه در سال 2010، حدود 1.6 میلیارد نفر مسلمان در سراسر جهان وجود دارد. اسلام از لحاظ جمعیت، دومین دین در جهان پس از مسیحیت است. اگر چه بسیاری از مردم، به ویژه در ایالات متحده، ممکن است با کشورهای اسلامی در شرق میانه و شمال آفریقا مراوده و ارتباط دارند، تجزیه و تحلیل جمعیت مسلمانان در مرکز تحقیقات پیو نشان می‌دهد نزدیک به دو سوم (62 درصد) از مسلمانان جهان در منطقه آسیا و اقیانوس آرام زندگی می‌کنند. در واقع، مسلمانان در دو کشور هند و پاکستان جمعیتی نزدیک به 344 میلیون نفر دارند که نسبت به جمعیت مسلمانان در خاورمیانه و شمال آفریقا یعنی317 میلیون نفر بیشتر است.

بنابراین 93 درصد از حدود 341 میلیون ساکنان منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا مسلمان هستند که دارای بالاترین درصد ترکیب جمعیتی از مسلمانان در مقایسه با هر منطقه از جهان و همچنین نسبت به 30 درصد جمعیت مسلمان در کشورهای جنوب صحرای آفریقا و 24 درصد مسلمانان در آسیا و اقیانوس آرام است. مسلمانان در 49 کشور در سراسر جهان اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند. اندونزی، اولین کشور با بیشترین تعداد جمعیت حدود 209 میلیون است که 87.2 درصد از جمعیت آن به عنوان مسلمان شناخته شده است و هند، دومین کشور با بزرگترین جمعیت مسلمان جهان یعنی حدود 176 میلیون است. مسلمانان تنها 14.4 درصد از کل جمعیت هند را تشکیل می‌دهند.

مرکز تحقیقات پیو، تعداد مسلمانان و سایر گروه‌های مذهبی در سراسر جهان را با مجموعه‌ای از نظرسنجی‌ها، گزارش سرشماری‌ها، داده‌های ثبت جمعیت و دیگر منابع برآورد کرده و از سال 2010 منتشر می‌کند. این مرکز تخمین می‌زند تعداد مسلمانان در سراسر جهان تا سال 2050 به 2.76 میلیارد نفر (یعنی 29.7 درصد از جمعیت جهان) خواهد رسید. سهم مسلمانان جهان که در کشورهای جنوب صحرای آفریقا زندگی می‌کنند، از 15.5 درصد در سال 2010 به 24.3 درصد افزایش می‌یابد.

افزایش تصاعدی در همه جای جهان

تعداد مسلمانان در قاره آسیا که در واقع در حال حاضر خانه مسلمانان محسوب می‌شود، بیش از مسلمانان سایر مناطق جهان با رقم 61.7 درصد از ترکیب کل جمعیتی، افزایش خواهد یافت تا این قاره، همچنان میزبان اکثریت مسلمانان جهان باشد. البته منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، با یک سهم کوچکتر یعنی با 52.8 درصد تقریباً سهم خود را از جمعیت رو به رشد مسلمانان جهان را تنها با اندکی افزایش از 19.8 درصد به 20 درصد در سال 2050 حفظ خواهد کرد.

بنا به داده‌های این مؤسسه، ترکیب جمعیتی مسلمانان در اروپا حدود 43 میلیون نفر یعنی 7/2 درصد جمعیت کل این قاره و برای آمریکای لاتین، کمتر از یک میلیون نفر یعنی یک درصد جمعیت کل آن است که پیش‌بینی‌ها حکایت از افزایش تصاعدی تعداد مسلمانان در این مناطق همانند سایر مناطق دنیا در آینده دارد. همچنین فقط 0.2 درصد کل جمعیت مسلمانان جهان در شمال امریکا زندگی می‌کنند. در ایالات متحده، افزایش تعداد مسلمانان مطابق برنامه‌ریزی‌ها و بر اساس الگوهای جمعیتی و مهاجرت‌های اخیر به دو برابر، یعنی از 0.9 درصد از جمعیت در سال 2010 به 2.1 درصد در سال 2050 خواهد رسید.

منبع: pewresearc h