مردم به جیب خود بدهکارتر شدند

خبرگزاری تسنیم: موضوع معیشت یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم و جامعه کارگری طی سال‌های متمادی بوده و هست، چرا که هیچ گاه حقوق و دستمزد نیروی کار مطابق واقعیت و تورم موجود افزایش پیدا نکرده است. دستمزد کارگران و مشمولان قانون کار هر ساله به گونه‌ای تعیین می‌شود که حدوداً یک سوم هزینه‌های معیشتی است. یعنی کارگران برای تأمین معیشت خود حدود ۲ سوم کسری درآمد دارند و برای تأمین این میزان کسری به ناچار به سراغ شغل‌های دوم و سوم می‌روند. بسیاری از کارشناسان اقتصادی علت بالانرفتن دستمزد کارگران را رکود حاکم بر بازار می‌داند. هر چقدر هم که فعالان اقتصادی می‌گویند حاضرند رونق را به بهای چند درصد تورم بالاتر بپردازند، دولت زیر بار نمی‌رود و رکود را بر افزایش تورم ترجیح می‌دهد. اکنون نه خبری از رونق واحد‌های تولیدی هست و نه مردم اوضاع معیشتی مناسبی دارند. در حالیکه حسن روحانی در همان روز‌های ابتدایی روی کارآمدنش، آن زمان که موضوع مذاکرات در پرونده هسته‌ای ایران با ۱+۵ زیاد مطرح بود، اعلام کرد که "سانتریفیوژ باید بچرخد، چرخ اقتصاد و زندگی مردم هم باید بچرخد". موضوعی که اکنون، شک و تردید‌های زیادی راجع به تحقق آن وجود دارد، آمار‌ها حکایت از این دارد که سانتریفیوژ‌ها تعطیل شد و چرخ اقتصاد هم نچرخید. آمار‌های بانک مرکزی و مرکز آمار از میزان قیمت‌ها و هزینه کرد سبد خانوار تأکید کننده این موضوع است که همیشه هزینه‌ها از درآمد‌ها بیشتر است. چندی پیش بانک مرکزی خلاصه‌ای از نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران سال ۱۳۹۵ را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار ۳.۳۳ نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوارها، خانوار‌های ۴ نفره با ۲۹.۴ درصد بیشترین و خانوار‌های ۱۰ نفر و بیشتر با ۰.۱ درصد، کمترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. *هزینه ناخالص بر اساس نتایج این بررسی متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار حدود ۳۹۳۰۰۶ هزار ریال (ماهانه حدود ۳۲۷۵۰ هزار ریال) بوده است. هزینه مزبور که شامل ارزش اجاری خانه شخصی نیز می‌باشد، نسبت به سال ۱۳۹۴ معادل ۱۱.۴ درصد افزایش داشته است. از کل هزینه‌های ناخالص خانوار به ترتیب، ۳۵.۵ درصد به «مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت ها»، ۲۲.۹ درصد به «خوراکی‌ها و آشامیدنی ها»، ۱۰.۶ درصد به «حمل ونقل»، ۸.۴ درصد به «کالا‌ها و خدمات متفرقه»، ۵.۹ درصد به «بهداشت و درمان»، ۴.۳ درصد به «پوشاک و کفش»، ۴.۰ درصد به «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه»، ۲.۱ درصد به هر یک از دو گروه «ارتباطات» و «رستوران و هتل»، ۱.۹ درصد به هر یک از دو گروه «تفریح و امور فرهنگی» و «تحصیل» و ۰.۳ درصد به «دخانیات» اختصاص داشته است. *درآمد ناخالص " متوسط درآمد ناخالص" سالانه یک خانوار در سال ۱۳۹۵ حدود ۳۹۲۳۷۳ هزار ریال (ماهانه حدود ۳۲۶۹۸ هزار ریال) بوده که نسبت به سال ۱۳۹۴ معادل ۱۱.۳ درصد افزایش داشته است. ۶۹.۳ درصد از کل درآمد ناخالص را درآمد پولی ناخالص و ۳۰.۷ درصد را درآمد غیرپولی (شامل ارزش اجاری خانه شخصی) تشکیل داده است. *مردم از اوضاع بد معیشتی می‌گویند یکی از عمده‌فروشان موارد خوراکی می‌گوید: قیمت‌ها در برخی از کالا‌های مورد نیاز مردم از جمله برنج و روغن و حبوبات به شدت افزایش داشته و نسبت به سال چند سال گذشته بیش از ۵۰ درصد گران شده است. حتی باید گفت که در هفته‌های گذشته، قیمت نسبت به سال گذشته بالغ بر ۳۰ درصد افزایش داشته است و می‌توان گفت که برنج در دولت فعلی، بالای ۴۰ درصد گران شده و قیمت برخی انواع برنج، حتی دو برابر هم شده است. وی می‌افزاید: حتی برخی مردم که برنج‌های نیم دانه را می‌خریدند و با برنج‌های سالم مخلوط کرده و استفاده می‌کردند هم اکنون دیگر نمی‌توانند برنج سالم بخرند و مجبورند فقط برنج نیم دانه که البته قیمتش هم چندان ارزان نیست و برای برخی انواع برنج‌های ایرانی، بین ۹ تا ۱۱ هزار تومان است، خریداری کنند. اوضاع اقتصادی مردم افتضاح‌تر از این است که دولتمردان می‌گویند. در همین میان، مردی میانسال که برای خرید حبوبات مراجعه کرده است، می‌گوید: قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته و مشاهده می‌شود که برخی به جای خرید اقلام غذایی به خرید‌هایی رو آورده‌اند که واقعاً صحبت کردن از آن، شاید همه را ناراحت کند. مسئولان باید فکری به حال مردم کنند. وی می‌افزاید: کافی است مسئولان سری به میادین میوه و تره بار بزنند تا متوجه شوند که مردم چطور میوه‌های گندیده ارزان را با حرص و ولع خریداری می‌کنند و چند قدم آنطرف‌تر می‌ایستند تا آن را کمی مرتب کرده و بعد به خانه خود ببرند و به فرزندانشان دهند. اوضاع و احوال معیشتی مردم اصلاً خوب نیست. برخی کالا‌ها واقعاً از سبد مصرفی مردم خارج شده است و این انصاف نیست. براساس آمار‌های جدید وزارت صنعت، قیمت پیاز در مرداده ماه امسال هم رکورد افزایش ۱۷۷ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کرده است. علاوه بر این قیمت سیب قرمز ۷۶.۶ درصد، گوجه فرنگی ۳۷.۹ درصد، سیب زرد ۴۸.۳ درصد، میلگرد (نمرده ۱۴) ۴۱.۲ درصد، تیر آهن (۱۸) ۷۲.۵ درصد و تیرآهن (۱۴) ۶۲.۲ درصد رشد قیمت را تجربه کرده است. از میان کالا‌های اساسی در مردادماه امسال فقط قیمت تعدادی از کالا‌ها از جمله موز ۱۴.۴ درصد، شکر سفید ۱۵.۶ درصد و ذرت داخلی ۸ درصد کاهش داشته است. در فاصله صحبت با این مرد میانسال، خانوم نسبتاً جوانی گلایه از هزینه‌های زندگی به خصوص هزینه‌های تحصیل دارد و می‌گوید: بخش زیادی از حقوقم هزینه تحصیل فرزندان می‌شود. از ترس نگرانی برای آینده فرزندان حاضر هستم از سفره خانواده دریغ کنم، اما در شرایطی مطلوب فرزندانم تحصیل کنند. این خانم جوان بیان کرد: در زمان انتخابات روحانی گفته بود یارانه نقدی قطع نمی‌شود، اما هر روز خبری جدید به گوش می‌رسد که زمزمه‌های قطع یارانه‌ها نزدیک است. در حوزه مسکن نیز وعده‌های زیادی داده شده بود، ولی هیچ کدام محقق نشد و حتی دولت تلاش می‌کند مسکن مهر که یکی از کار‌های خوب دولت قبل بوده را نیز متوقف کند. وی می‌گوید: مشکل مردم تنها کوچک شدن سفره هایشان نیست. بیکاری مسئله مهم دیگری است که برای بسیاری از خانواده‌ها به بحران تبدیل شده است. آمار بیکاری روز به روز افزایش می‌یابد و دولت طرح‌های قدیمی را تکرار می‌کند. معیشت تنها خوراک نیست. بیکاری خود فقر و تنگی معیشت را به دنبال دارد. شهروند ۶۲ ساله دیگری که بازنشسته فرهنگی است، گلایه نسبت به معیشت و و وضعیت زندگی دارد می‌گوید: جوانان دهه ۳۰ بسیار راحت‌تر از جوانان امروز شغل پیدا می‌کردند. درحال حاضر تمام فارغ التحصیلان دانشگاهی مسافرکش یا خدماتی یا مشاغل کاذب دارند. این برای کشور مطلوب نیست. ایران با این همه ظرفیت و پتانسیل می‌تواند برای جوانان شغل ایجاد کند. چگونه است در کشوری مانند چین با این تعداد بالای جمعیت بیکاری معنا ندارد؟ باید از تجارت کشور‌های دیگر در اصلاح فرهنگ کار و ایجاد اشتغال بهره گرفته شود. نه اینکه تنها با یک الگو برداری برنامه‌های اشتغالی روی کاغذ‌ها رقم بخورد. وی بیان می‌کند: پسرم فارغ التحصیل کامپیوتر است. هر کجا می‌رود تا مرتبط با رشته اش مشغول فعالیت شودمی گویندکه بازار کار خراب است و به نیرو نیاز ندارند. اولین گام دولت دوزادهم می‌بایست رونق تولید و رفع رکود می‌بود. شهروند دیگری که در یک سوپرمارکت در حال خرید است، وقتی مشاهده می‌کند با دقت قیمت محصولات را نگاه می‌کنم، می‌گوید: دولت حقوق کارگران را ۱۴ درصد افزایش داده است، اما توجه به بازار کالا‌های اساسی ندارد. وی بیان کرد: میوه‌های فصل کیلویی ۹ هزار تومان با حقوق مردم فاجعه است. حقوق کارگران در ماه ۱۱۳ هزار تومان افزایش یافته، اما هزینه‌ها در ماه حدود ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. دخل و خرج با هم نمی‌خواند، اما هیچ‌کدام از مسئولان متوجه این موضوع نیستند. دولت با افتخار می‌گوید حقوق کارگران ۱۴ درصد افزایش یافته، چرا نمی‌گوید چقدر محصولات چقدر گران شده است؟ روند افزایش قیمت انواع کالا‌های مهم و اساسی همچنان در بازار ادامه دارد و هر ماه مردم با تغییرات قیمتی تعدادی از کالا‌ها مواجه می‌شوند. این در حالی است که هر ماه وضعیت زندگی مردم نسبت به ماه عقب دچار عقب ماندگی مزدی می‌شود و مردم به جیب خود بدهکار می‌شود. در شرایطی که مسئولان مدعی بهبود شرایط اقتصادی هستند گلایه مشترک مردم گلایه از کاهش قدرت خرید و روند رو به رشد بیکاری است.