دلار و سکه همچنان در حال افت قیمت/ بازار تا چه زمانی آرام خواهد ماند؟

سرویس اقتصادی «فردا»: پس از بالا و پایین شدن‌های نرخ ارز در ماه‌های گذشته از چند هفته پیش، بازار ارز ایران نیز تحت تأثیر نوسانات اقتصاد داخلی و مسائل بین‌المللی نظیر جو روانی التهابات جنگ سوریه قدری روند رو به رشد یافته بود. با این حال چند روزی است که از روند صعودی بازار ارز خبری نیست و عملاً شتاب بازار ارز این روز‌ها در جهت نزول افزایش یافته است.

در روزهای آغازین شهریور و همزمان با کنش و واکنش‌های جهانی بر سر جنگ، نرخ دلار در بازار آزاد کشورمان طی یک جهش دو روزه به طور ناگهانی از ۳۱۲۵ تومان به ۳۳۰۰ تومان رسید. این جهش با شیب کمتری تداوم یافت و این صعود در میانه شهریور تا قله ۳۳۳۵ تومانی نیز رسید. اما چند روز بعد و با فرو نشستن شرایط هیجانی بازار، روند نزولی قیمت ارز آغاز شده تا جایی که تا امروز این قیمت به حوالی ۳۱۳۰ تومان رسیده بود. ارزهای دیگر نیز بر همین پایه دچار نوسان قیمتی شده بودند که از مهم‌ترین آن‌ها افزایش یورو تا قیمت ۴۴۰۰ تومان بود.

این روز‌ها در کنار ثبات نسبی ایجاد شده در مسائل دیپلماتیک و منطقه‌ای، تأثیر دیگری که بر بازار ارز گذاشته می‌شود از سوی فعالان آن است. تقاضای بازار ارز و همچنین بازار طلا این روز‌ها به شکل محسوسی کاهش یافته و عملاً تقاضا برای سفته‌بازی نیز رو به افول گذاشته است. این شرایط در صورت تداوم می‌تواند برای فعالیت اقتصادی در ایران کمک کننده باشد چرا که ثبات ارزی و دوری از فضای هیجانی می‌تواند به فعالیت مطلوب سرمایه‌گذاران و آینده‌بینی آن‌ها یاری رساند. چه اینکه در روزهای اخیر نوسانات بازار ارز بسیار کم و طبیعی بود؛ نوساناتی که قدرت تصمیم را به سرمایه‌گذاران و فعالان بازارهای اقتصادی کشور باز می‌گرداند و ریسک بیرونی کلان آن‌ها را کاهش می‌دهد.

اما همچنان برخی موارد و نگرانی‌های قبلی وجود دارد. تکلیف آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار در خصوص افزایش سرمایه غیرمنتظره صرافان و مقرّرات ناظر بر نحوه فعالیت آن‌ها همچنان موجب برخی انتظارات تورمی در این بازار شده است. برخی حتی خود را برای فعالیت‌های زیرزمینی در صورت اجرایی شدن آن آماده کرده‌اند. به وجود آمدن این شرایط که البته مطلوب صرافان نیز نیست؛ به مثابه فرار از نظارت بانک مرکزی و مسیر نقل و انتقال ارز هم هست که در عین حال صرافان دارای مجوز فعلی را به جمع صرافان فاقد مجوز پیوند می‌دهد.

از سوی دیگر، بازار طلا نیز روندی مشابه بازار ارز را داشته است، مضاف بر اینکه رخدادهای بازار جهانی نیز بر آن مؤثر بود. سکه بهار آزادی با جهش‌هایی نزدیک به یک صد هزار تومان از حوالی ۱۰۲۵ هزارتومان تا مرزهای ۱۱۲۰ هزارتومان افزایش پیدا کرد. اما سکه نیز همراه با بازار ارز از چند روز گذشته شیب نزولی یافته است و تا عصر امروز به ۹۷۶ هزارتومان نیز رسید. این روند البته بر اساس روند جهانی طلا نیز قابل تأمل است. نرخ طلای جهانی به ازای هر اونس از تاریخ ۱۸ شهریور روند نزولی جدی‌ای را آغاز کرده است. این نرخ در آن تاریخ حوالی ۱۳۸۷ دلار بوده که تا عصر امروز به مرزهای ۱۳۱۷ دلار رسیده است. سقوط طلای جهانی حساسیت‌های مختلفی را نیز شامل شده است. تحلیلگران موسسه سوشیت جنرال اعلام کردند: دوران روند صعودی قیمت طلا به پایان رسیده و سرمایه‌گذاران باید قبل از کاهش قیمت طلا به زیر ۱۲۰۰دلار اقدام به فروش طلای خود کنند. به عقیده این تحلیلگران بهای اونس جهانی طلا طی سه ماه آینده به ۱۳۰۰دلار و تا پایان سال‌جاری میلادی به ۱۱۷۵دلار کاهش خواهد یافت. کار‌شناسان اقتصادی موسسه گلدمن ساکس اخیرا طی گزارشی پیش‌بینی کردند در صورت کاهش محرک پولی آمریکا بهای طلا به ۱۰۰۰دلار سقوط خواهد کرد. موسسه ABN نیز اعلام کرد: قیمت طلا تا پایان سال ۲۰۱۳ میلادی به ۱۱۰۰دلار نزول می‌کند.

این سقوط ۷۰ دلاری در عرض یک هفته نیز به تشدید شدن کاهش قیمت داخلی طلای کشورمان کمک کرده است تا این نرخ نیز بتواند با تأثیرپذیری از کاهش نرخ ارز و کاهش نرخ جهانی طلا کاهش یابد. شرایط بازار هم اکنون نزولی و با شیب ملایم است. باید دید در روزهای آتی که به نشست سازمان ملل نیز نزدیک می‌شویم، آیا تغییرات جهانی یا داخلی را در نرخ طلا شاهد خواهیم بود یا خیر.