افزایش قیمت لبنیات یا گرانفروشی خرده‌فروشان؟

افزایش قیمت لبنیات برای چندمین بار طی سه ماه گذشته جریان ساز شده است که در این خصوص بر اساس داده‌های انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در ارتباط با ۴ محصول شیر کم چرب نایلونی، شیر کم چرب بطری، شیر کم چرب غنی شده با ویتامین D، ماست کم چرب ۲ و ۲.۵ کیلویی و پنیر نسبتا چرب ۴۰۰ گرمی هیچ افزایش قیمتی با توجه به قیمت توافقی با سازمان حمایت و مندرج در سامانه ۱۲۴ وجود نداشته است.  

 سایر محصولات نیز پس از افزایش قیمت شیر خام در اول مهر ماه سال جاری، شرکت‌های لبنی به استناد دستورالعمل قیمت گذاری محصولات تولید داخل به صورت تدریجی نسبت به افزایش قیمت اقدام کرده‌اند. گزارش مرکز آمار ایران نرخ افزایش یکساله لبنیات منتهی به  دی ماه سال جاری (۱۴۰۳) را ۲۰.۶ درصد و تورم نقطه‌ای را ۲۲.۱ درصد نشان می‌دهد.

تورم ماهیانه گروه محصولات لبنی به استناد گزارش‌های مرکز آمار به ترتیب در مهر ماه ۴.۷ درصد، آبان ۴.۷ درصد، آذر ۲.۵ درصد و دی ماه ۱.۹ درصد و در مجموع ۱۳.۸ درصد را نشان می‌دهد که نشانگر افزایش قیمت تدریجی محصولات لبنی در این چهار ماه شده است.

در ۴ ماه گذشته علاوه بر افزایش قیمت شیر خام به مقدار ۲۰ درصد با اثربخشی ۱۴ درصدی در قیمت تمام شده محصولات لبنی و افزایش نرخ مصوب هر دهم درصد چربی از ۲۰۰۰ ریال به ۳۰۰۰ ریال و تغییر آن در بازار از ۲۳۰۰ ریال به ۴۰۰۰ ریال متاثر از افزایش میزان صادرات و افزایش قیمت جهانی خامه و کره مواجه بوده‌ایم که منجر به افزایش قیمت خامه و کره بسته‌بندی شده است. همچنین  شاهد افزایش قیمت محصولات پتروشیمی و ارز مبادله‌ای نیز هستیم.

نکته مهم دیگر نیز جایگزینی ارز مبادلاتی به جای ارز نیمایی است که در قیمت سایر اقلام افزودنی مانند استارترها، پودر کاکائو و... افزایش قابل توجه قیمت تمام شده به همراه داشته است. لذا افزایش ۱۴ درصدی قیمت محصولات لبنی در ۴ ماه اخیر در مقایسه با افزایش قیمت نهاده‌ها کاملا قابل توجیه است.

صنعت لبنیات کشور علیرغم افزایش قیمت نهاده‌های وارده به صنعت و با توجه به کاهش قدرت خرید مردم و سرانه مصرف، خود را موظف به کنترل قیمت محصولات لبنی بر اساس دستورالعمل صادره و قوانین جاری کشور می‌داند.

بر اساس گزارشات میدانی خبرنگار ایسنا، برخی فروشندگان محصولات لبنی را با قیمت بالاتر از نرخ مصوب و قید شده بر روی محصول به فروش می‌رسانند و در صورت مطرح کردن این موضوع با آن‌ها نیز می‌گویند که قیمت قدیم است که بر روی محصول است اما تولید تاریخ و انقضا به پس از دوران این افزایش قیمت مربوط است و در واقع مصداقی از گرانفروشی و استفاده از شرایط نامناسب بازار است که در ادامه مطلب به این موضوع پرداخته شده است.

محمد فربد- سخنگوی انجمن صنایع لبنی- نیز در یک برنامه رادیویی درباره این افزایش قیمت‌ها اظهار کرد: برخی کالاها با عنوان کالاهای چهارجلدی مشهور هستند که قیمت‌های آن‌ها تعیین و مصوب شده و بر اساس همان قیمت‌های تعیین شده نیز عرضه می‌شوند. این کالاها، محصولاتی هستند که شرکت‌ها مسئولیت تنظیم قیمت آن‌ها را بر اساس پارامترهای هزینه و سود مصوب دارند. اما آنچه که ما از قیمت‌ها و وضعیت بازار استنباط می‌کنیم، بر اساس رصدهای انجام شده، این تغییرات در دو مرحله اتفاق افتاده است. اولین بار در مردادماه متاثر از افزایش نرخ ارز،  افزایش قیمت‌های انرژی، ارز، هزینه‌های حمل‌ونقل، لوازم بسته‌بندی و ... و مرحله بعدی در مهر ماه متعاقب افزایش قیمت شیر خام به میزان ۱۴ درصد که در مجموع میزان این افزایش قیمت ۳۰ درصد بوده که شرکت‌ها قیمت‌های قبل از تیر ماه را افزایش دادند.

وی با تاکید بر اینکه در چهارماهه اول سال شرکت‌ها هیچ رشد قیمتی نداشته‌اند، افزود: بر روی کالا دو ردیف قیمت تولیدکننده و مصرف کننده ذکر شده است بنابراین واحدهای عرضه‌ کالا نیز نمی‌توانند در این زمینه تقلب کنند درصورتی که هزینه دریافتی از سوی این واحدها با قیمت قید شده بر روی محصول مطابقت نداشت، خریداران باید فروشندگان را به قیمت‌های روی محصول ارجاع دهند. در صورتی که فروشندگان بیش از آن مبلغ قید شده دریافت کنند، مصرف‌کننده باید به سازمان‌های نظارتی شکایت و گزارش کنند.

فربد در پایان همچنین با اشاره به اینکه در بسیاری از فروشگاه‌های زنجیره‌ای محصولات لبنی برای ایجاد رقابت در بازار با تخفیف حتی ارزان‌تر از قیمت درج شده بر روی محصول به فروش‌ می‌رسند، تصریح کرد: برای تامین مالی خانوار، دولت باید نظارت و اقدامات لازم را داشته باشد.

ایسنا