ایست مجلس به پهنای سود اپراتورها

خراسان:  لایحه بودجه 1400 که تا به این‌جا یکی از جنجالی‌ترین لایحه‌ها بوده، دیروز هم با اتفاقی همراه شد که این‌بار نه فقط مدیران و مسئولان اقتصادی، که بسیاری از کاربران فضای مجازی هم به آن واکنش نشان دادند.

نمایندگان مجلس در تصویب بند(ی) تبصره 6 ماده واحده لایحه، دست به کاری زدند که خبرگزاری «خانه ملت» این اقدام را این‌گونه توصیف کرد: «ورود مجلس انقلابی به حیاط ‌خلوت اپراتورها».

مصوبه چه بود؟

با مصوبه دیروز مجلس، «اجازه داده می‌شود حق‌الامتیاز و حق‌السهم دولت از اپراتورها به میزان 10 درصد افزایش یابد و به حساب درآمد عمومی واریز شود».

وزیر ارتباطات: مصوبه مجلس اینترنت را گران می‌کند

این مصوبه، قبل و بعد از تصویبش با واکنش‌هایی همراه شد. اولین واکنش را «آذری‌جهرمی»، قبل از بررسی موضوع در صحن علنی نشان داد و توئیت کرد: «امیدوارم امروز نمایندگان محترم مجلس با مصوبه کمیسیون تلفیق، مبنی بر افزایش سه‌هزار میلیارد تومانی مالیات اپراتورها و اختصاص آن به برخی دستگاه‌ها از جمله صداوسیما برای امور نظارتی، مخالفت کنند. تصویب این بند باعث افزایش چشمگیر قیمت بسته‌های اپراتورها خواهد شد». ساعاتی بعد هم، «فلاح جوشقانی» رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی توئیت کرد: «با مصوبه امروز مجلس، قیمت اینترنت گران خواهد شد و توسعه اینترنت در مناطق محروم نیز متوقف خواهد شد. درآمد اپراتورها مستقیما به تعرفه وابسته است و افزایش درآمد خزانه و پرداخت به صداوسیما حتما با رشد قیمت اینترنت مواجه خواهد شد». این توئیت بی پاسخ نماند و «مجتبی رضاخواه» عضو هیئت رئیسه کمیسیون تلفیق پاسخ توئیتری آن را داد: «فریاد مخالفان شفافیت! مجلس ۳۰۰۰ میلیارد تومان درآمد دولت از اپراتورها را شفاف کرده، اما تهدید می‌کنند که اینترنت گران می‌شود! بر اساس مصوبه مجلس هر نوع افزایش تعرفه اینترنت غیرقانونی است! درآمد حاصله صرف توسعه اینترنت در مناطق محروم خواهد شد و به صداوسیما ارتباطی ندارد».

واکنش‌های کاربران

کاربران هم واکنش‌های موافق و مخالفی به این ماجرا داشتند، از جمله:

* آقای جهرمی، شما بهتر می‌دانی که اولا خود دولت می‌خواست هزینه اینترنت را افزایش بدهد اما مجلس ممنوع کرد. ضمن این‌که ۲۶ دستگاه متولی تولید محتوا هستند نه فقط صداوسیما. چرا برخلاف واقع فقط یک اسم را می‌نویسید؟

* همین الان هم بسته‌ها گران است و با این‌که مثلا اینترنت 4G داریم اما اگر با دود برای  هم پیام بفرستیم سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است!

اپراتورها باید سهم تولیدکنندگان محتوا را بدهند نه مردم

در این میان البته آن‌چه محل بحث و تامل است این‌که اگر قرار بر اخذ پولی در این زمینه باشد، این وجه نباید از مردم گرفته شود بلکه همان‌طور که در همه جهان اپراتورها، اپلیکیشن‌هایی نظیر یوتیوپ و فیسبوک برای تولیدمحتوا به تولیدکنندگان آن پرداخت‌هایی دارند و ترافیک موجود در فضای اینترنت به واسطه تولید محتوایی است که این تولیدکنندگان محتوا ایجاد می‌کنند که سود سرشاری را به جیب اپراتورها و اپلیکیشن‌ها سرازیر می‌کند لذا این پرداخت باید از سوی اپراتورها انجام شود همان‌طور که این روزها نیز دولت استرالیا فیسبوک را مجبور به پرداخت وجه به تولیدکنندگان محتوا به ویژه رسانه های محلی این کشور کرده است.

ممنوعیت گرانی اینترنت در بودجه ثبت شد

در نهایت، پس از واکنش‌های متعدد به این موضوع، مصوبه نهایی مجلس این شد که : «حق‌الامتیاز و حق‌السهم دولت از کارور(اپراتورهای) ارائه‌دهنده خدمات مخابراتی به میزان ده درصد(%10) افزایش یافته و به حساب درآمد عمومی ردیف 130404 نزد خزانه‌داری کل واریز می‌شود و کارورهای (اپراتورها) ارائه‌دهنده خدمات اجازه افزایش تعرفه اینترنت مصرفی را در سال 1400 ندارند».

همچنین دو نماینده مجلس،  مصوبه مجلس را تا حدودی شفاف کردند:

*دهنوی عضو هیئت رئیسه مجلس:  مجلس در حال بررسی بخش درآمدی بودجه است، ممکن است 3 هزار میلیارد تومان مذکور برای تولید محتوا نیز درنظر گرفته نشود و برای مصارفی مانند توسعه زیرساخت به کار گرفته شود، اما این اعتبار قطعا برای صداوسیما نیست.

* دولت، وزارت ارتباطات و اپراتورها به هیچ‌وجه اجازه افزایش تعرفه اینترنت در سال 1400 را ندارند.

* بر اساس پیشنهاد نمایندگان، 10 درصد افزایش سهم دولت، در تبصره 18 بودجه برای توسعه اینترنت در مناطق محروم، روستاها و مناطقی که کیفیت اینترنت نامطلوب است، صرف می‌شود.

* «سید احسان قاضی‌زاده» عضو کمیسیون تلفیق: حاشیه سود خالص اپراتورها سالانه بسیار بالاست و افزایش حق سهم دولت از این محل درنظر گرفته شده، این به معنای افزایش تعرفه اینترنت نیست.

* مجلس حتی به افزایش تعرفه پیامک به یک تومان هم رأی نداد.

با این توضیحات، به نظر می‌رسد همان چیزی که انتظار می‌رفت محقق شده و افزایش سهم دولت، نه از محل گران کردن اینترنت، که با کاهش سودهای کلان اپراتورها انجام خواهد شد. همچنین اظهارات دهنوی نشان می‌دهد که نمایندگان مجلس حساسیت‌ها نسبت به عملکرد صداوسیما را درک کرده و به همین دلیل قاطعانه اعلام کرده‌اند که «اعتبار 3 هزارمیلیاردی مذکور، قطعا برای صداوسیما نیست».

صحه بر یک مجوز جنجالی

اما یک موضوع دیگر مجوز خطرناکی است که در این مصوبه بر آن صحه گذاشته شده است و آن موضوع جنجالی نظارت صدا و سیما بر تولید محتوا در فضای مجازی است ؛مسئله ای که به معنی آن است که صدا و سیما به رقبای خود در فضای مجازی مجوز بدهد و بر آن ها نظارت کند در حالی که این با اصول متعدد رقابت پذیری در تضاد است و عملا سبب حذف تولیدکنندگان خصوصی در این عرصه خواهد شد،کما این که خروجی برنامه های صدا و سیما عملا مشخص است و باعث گرایش مخاطبان به سمت شبکه های ماهواره ای و ... شده است؛ لذا در این زمینه باید نهادی بالادستی همچون شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارشاد به این موضوع رسیدگی و مجوز صادر کند.چرا که طبق قانون متولی فضای مجازی ، شورای عالی فضای مجازی است از این رو  بهتر است  این نظارت از سوی شورا و زیر مجموعه آن انجام شود.

   هزار میلیارد تسهیلات برای بخش خصوصی و مردمی فعال در فضای مجازی

«سیداحسان قاضی‌زاده هاشمی» درباره  چگونگی هزینه‌کرد 3 هزار میلیارد منابع حاصل از افزایش حق‌السهم دولت از اپراتورها توضیحاتی ارائه کرد و به «خانه ملت» گفت:  بر اساس آن‌چه پیش‌بینی کرده‌ایم حداقل مبلغ هزار میلیارد از این 3 هزار میلیارد در قالب یک کارگروه بررسی شده و از طریق یک صندوق به صورت تسهیلات به گروه‌ها و مجموعه‌های بخش خصوصی و مردمی فعال در فضای مجازی اعطا و مبلغ 2 هزار میلیارد تومان دیگر هم بین 26 مجموعه و دستگاه فرهنگی و اجتماعی توزیع  می شود.