خروج روسيه از پيمان نيروهاي متعارف اروپا

ایسنا: روسيه امروز (چهارشنبه) از يك معاهده‌ي مهم جنگ سرد كه براي نيروها و تسليحات در سراسر اروپا محدوديت ايجاد مي‌كرد، خارج شد؛ اما وعده داد كه هيچ برنامه‌ي فوري براي سازماندهي تشكيلات عظيم نظامي وجود ندارد. وزارت امور خارجه‌ي روسيه در بيانيه‌اي اعلام كرد كه شركت روسيه در معاهده‌ي نيروهاي متعارف اروپا، از نيمه شب سه‌شنبه (9 شب به وقت گرينويچ) به حالت تعليق درآمد. در اين بيانيه آمده است: چنين اقدامي به دليل شرايط استثنايي مربوط به محتواي اين پيمان صورت گرفته است كه امنيت روسيه را به خطر انداخته است و از ما مي‌خواهند كه اقدامات فوري انجام دهيم. اين پيمان كه در سال 1990 به امضا رسيد و در سال 1999 اصلاح شد، محدوديت‌هاي دقيقي بر استقرار نيروها و تسليحات سنگين از ساحل آتلانتيك تا كوه‌هاي اورال روسيه اعمال مي‌كند. اين موافقت‌نامه كمك كرد بن بست جنگ سرد حل شود. ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه كه اولويت كارهايش را بازگرداندن قدرت نظامي روسيه قرار داده بود، حكمي را ماه گذشته امضا كرد كه به موجب آن عضويت مسكو در اين پيمان به تعليق درمي‌آيد. اين تعليق به اين معني است كه هم اكنون نيروهاي روسيه مي‌توانند در سراسر اين كشور بدون اعلام به ناتو نقل و انتقال داشته باشند. وزارت امور خارجه‌ي روسيه عنوان كرد كه محدوديت استقرار تسليحات در اطراف روسيه ديگر نمي‌تواند اين كشور را محدود كند. اما اين وزارتخانه پيام اطمينان دهنده‌اي انتشار داد كه در آن آمده است: هم اكنون ما هيچ برنامه‌اي براي استقرار گسترده و انباشتن تسليحات در مرزهاي همسايه‌مان نداريم. به لحاظ تئوريك، روسيه هر زمان مي‌تواند به اين معاهده برگردد اما تحليل‌گران عنوان مي‌كنند كه اين امر با توجه به تنش‌هاي غرب و شرق نامحتمل است. اضمحلال اين معاهده در پي تهديد مسكو به ترك معاهده‌ي موشك‌هاي هسته‌يي ميان برد و همچنين تنش در مورد طرح‌هاي آمريكا براي ايجاد سپر دفاع موشكي در كشورهاي عضو ناتو يعني لهستان و جمهوري چك به وجود آمده است. يكي از گلايه‌هاي اصلي روسيه عدم امضاي نسخه‌ي اصلاح شده‌ي سال 1999 اين معاهده از سوي آمريكا است كه با توجه به تغييرات عظيمي كه به خاطر فروپاشي اتحاد جماهير شوروي در سال 1991 ايجاد شده است، مهم به نظر مي‌رسد. كشورهاي عضو ناتو مي‌گويند كه آنها نمي‌توانند نسخه‌ي سال 1999 اين معاهده را امضا كنند به دليل اين كه حضور نيروهاي روسيه در جمهوري‌هاي اتحاد جماهير شوروي سابق يعني گرجستان و مولداوي، اين معاهده را نقض مي‌كند ولي مسكو اين ادعا را رد مي‌كند. افزون بر اين، مسكو اصرار بر تغييراتي در محدوديت‌هاي اين پيمان بر انتقال نيروها به بخش غربي (اروپايي) اين كشور بزرگ داشته است. روسيه همچنين از كشورهاي بالتيك همچون استوني كه زماني بخشي از اتحاد جماهير شوروي بود و سپس عضو معاهده‌ي ورشو شد، مي‌خواهد كه عضو معاهده‌ي نيروهاي متعارف اروپا شود. ناظران اعلام كرده‌اند كه ليست بلند بالاي مشكلات، احتمال بازگشت اين پيمان را به وضعيت پيشين خود با مشكل مواجه كرده است. پاول فلگنهاور تحليل‌گر نظامي گفت: اين پيمان ديگر مرده است؛ الكساندر گروشكو معاون وزير امور خارجه‌ي روسيه، هفته‌ي پيش پيامي نامشخص در مورد تغييرات ممكن در سطح نيروها منتشر كرد. وي گفت: در صورتي كه كشورهاي عضو ناتو نخواهند حضور نظاميشان را افزايش دهند، به وضوح روسيه نيز هيچ برنامه‌اي براي افزايش حضور نظامي‌اش در اروپا ندارد. فلگنهاور افزود: اين امر كه روسيه انتقال تسليحاتش را به غرب در مرحله‌ي اول به مرزهاي كشورهاي بالتيك آغاز كند، عملا غير قابل اجتناب است. اين انتقال نيروها از صربستان به لنينگراد از نظر اقتصادي بسيار به صرفه است. به دليل اين كه نگهداري نيروها در صربستان دو تا سه برابر هزينه دارد. اين همچنين پيامي قوي به غرب است. اين يك شرايط مساوي براي روسيه خواهد بود.