جمعه‌ها دستپخت شهردار را مي‌خوريم

فاطمه تنهایی:قرار بود فقط درباره مسائل کاري حرف زده شود اما گفت‌وگو با مشاور امور بانوان که همسر شهردار تهران هم هست، هر فردي را کنجکاو مي‌کند بداند شهردار تهران که تاکنون توانسته در هر عرصه‌اي با موفقيت وارد شود، در منزل چگونه است؟ زهرا سادات مشير، نبود دائمي همسرش را به‌گونه‌اي پذيرفته اما معتقد است که حتي در دقايقي که حضورش در منزل فقط براي استراحت و شام است، تمام وظايف يک پدر و همسر انجام مي‌شود.بد نيست بدانيد که همسر شهردار تهران از دستپخت دکتر بسيار راضي است و براي اينکه اين مهم فراموش نشود، حتي به قيمت نخوردن ناهار تا ساعت 4 بعدازظهر منتظر ناهار با دستپخت شهردار تهران مي‌ماند.شايعه حضور شهردار در کانديداتوري دوره دهم رياست‌جمهوري نيز از آن دسته سوالاتي است که پاسخ همسر شهردار مي‌تواند تعيين‌کننده باشد.مشير با تاکيد بر اينکه همسرش هيچ علاقه‌اي به حضور در اين صحنه ندارد، مي‌گويد: اگر دوره قبل هم شرکت کرد، فقط براساس انجام تکليف بود.حمايت از زنان سرپرست خانوار، راه‌اندازي طرح غنچه‌هاي شهر، انتخاب دختران نمونه پايتخت، افتتاح مراکز ترک اعتياد بانوان، راه‌اندازي بازارچه خوداشتغالي زنان سرپرست خانوار و ... ازجمله کارهاي حوزه امور بانوان در اين سال و اندي است که تاکنون انجام شده است. خانم مشير از بانك اطلاعات زنان شهروند چه خبر؟ الان در چه مرحله‌اي از كار است؟ براي حركت اوليه اين كار نيازمند سياستگذاري و برنامه‌ريزي مدون هستيم و بايد بدانيم تا بتوانيم برآورد دقيق پيش‌بيني كنيم و داشتن بانكي كه ما را به اهدافمان نزديك كند، بسيار ضروري است چون داشته‌ها و وضع موجود را براي ما ترسيم مي‌كند تا مبناي يافته‌ها، بايسته‌ها و وضع مطلوب باشد.اداره كل امور بانوان از ابعاد مختلف به اين موضوع ورود پيدا كرد و در حال جمع‌آوري اطلاعات تخصصي قشرهاي مختلف از بانوان شهر تهران هستيم. ابتدا بانك اطلاعاتي با زنان شاغل در شهرداري شكل گرفت و در حال حاضر جمع‌آوري اطلاعات مربوط به بانوان نخبه، كارآفرين، دختران موفق نويسنده، هنرمند، زنان سرپرست خانوار و زنان صاحب‌نظر تهراني در دستور كار است تا با گردآوري اطلاعات بتوانيم از شرايط موجود، وضع مطلوب را ترسيم كنيم. اگر برنامه دقيق و هدفمند داشته باشيم، بهتر به نتيجه مي‌رسيم. معرفي شوراياران خانم در بانك اطلاعاتي زنان شهروند به چه صورتي است؟ جمع‌آوري اطلاعات در دوره بعدي، به‌صورت جدي در محلات تهران انجام خواهد شد، به‌طوري كه حضور بانوان در شوراياري‌ها منشأ بركات و نتايج خوبي براي شهر خواهد بود. بايد شوراياري‌هاي محلات به ‌سمتي بروند كه تعداد خانم‌هاي آن بيشتر شود تا نتايج بهتري حاصل شود. حوزه بانوان در حمايت از زنان نخبه و صاحب ايده چطور وارد شده است؟ در سال 85 كه بانك ايده شهروندي در سامانه 137 و 1888 راه‌اندازي شد، هر شهروندي با ارائه نظر، آن ايده را به نام خود ثبت مي‌کند و پس از گردآوري ايده‌ها اگر قابليت اجرا داشته باشد، با نام خود صاحب ايده، اجرا خواهد شد و جوايزي هم به صاحب ايده از طرف شهرداري تهران اهدا مي‌شود اما يكي از رسانه‌ها هنگام مطرح‌شدن اين طرح، شيطنت كرد و تيتر زد كه شهرداري ايده‌هاي مردم را مي‌خرد، در حالي كه اين‌طور نيست. به‌غير از بانك ايده شهروندي، زنان نخبه و صاحب طرح، چطور مي‌توانند جدا از وارد‌شدن به مراحل سخت اداري با شما ارتباط برقرار كنند؟ دوشنبه هر هفته از صبح تا ظهر، وقت من به ملاقات‌هاي مردمي اختصاص دارد كه بخشي از آن مربوط به زنان و شهروندان صاحب ايده است. آيا تاكنون ايده‌اي دريافت كرده‌ايد كه قابليت اجرا در شهر را داشته باشد؟ ايده‌هاي زيادي مطرح نشده است اما فعلا قضاوت‌كردن در اين رابطه احتياج به گذشت زمان دارد اما مطمئنا برخي از حركت‌هاي بعدي به‌واسطه همان نظرات شهروندان يا نخبگان صورت مي‌گيرد. به‌غير از اين موارد، در امور بانوان از سال 85 تاكنون به‌مناسبت روز معلم يك شوراي هم‌انديشي از اساتيد برجسته و نمونه دانشگاه‌هاي شهر تهران تشكيل شده كه اين بخش زمينه ارتباط من با فرهيختگان دانشگاه است. اساتيد طرح‌هاي مطرح‌شده را به دانشگاه مي‌برند و پس از بررسي با ديگر اساتيد، ايده‌ها و طرح‌هاي جديد عنوان مي‌شود كه نتايج آن الهام‌بخش سياست‌ها و تصميم‌گيري‌هاي ماست. خانم مشير، همكاري‌ اين حوزه با زنان شورا تاكنون در چه طرح‌ها و پروژه‌هايي بوده است؟ همكاري و ارتباط خيلي خوبي بين من و زنان شورا وجود دارد. اين همكاري در دوره دوم شورا نيز وجود داشت اما به دليل كمبود وقت امكان اينكه هر طرح و پروژه‌اي را با خانم‌هاي شوراي شهر بررسي كنيم، نيست اما كاملا در جريان كارهاي حوزه امور بانوران قرار دارند. جمع‌آوري زباله سه‌بار در شبانه‌روز از دغدغه‌هاي اصلي شهرداري است. جز زباله‌هاي صنعتي و صنفي، مديريت زباله‌هاي خانگي با زنان خانه‌دار است. آيا اين حوزه در اين باره با سازمان بازيافت وارد همكاري نمي‌شود؟ به اين موضوع كاملا اعتقاد دارم كه مشاركت خانم‌ها در موضوعات مختلف از جمله معاونت خدمات شهري نتايج و بركات خوبي براي شهر به دنبال خواهد شد. سازمان بازيافت حركت خوبي را براي آموزش بانوان آغاز كرد، حوزه بانوان فقط يك سري از مراكز زنانه را به اين سازمان معرفي كرده كه آموزش تفكيك زباله خشك و تر در آنجا شروع شود. همچنين اين حوزه زنان سرپرست‌ خانواري را به اين سازمان براي آموزش معرفي كرد تا اين افراد بتوانند با مراجعه به در منازل شهروندان مباحث بازيافت زباله را آموزش دهند.به‌طور كلي قبول نداريم كه موضوعات را به صورت تفكيك جنسيتي در هر حيطه ببينيم و از اين حيث وارد اين مقوله و موضوعات نشده‌ايم اما در برخي از زمينه‌ها تقويت‌كننده حركت‌هاي بعدي بوده‌ايم. در بحث آموزش نيز يكي از موضوعاتي كه براي زنان خانه‌دار تعريف شده است اين موضوع است.

حوزه بانوان براي همكاري با NGOهاي زنانه چطور وارد شده است؟ همه مباحث شهرداري تهران به صورت مشاركتي دنبال مي‌شود. اين مركز اعتقادي به تصدي‌گري ندارد. ايجاد مراكز كوثر ويژه زنان سرپرست خانوار توسط NGO هاي زنانه اداره مي‌شود. شهرداري مكان و شرايط لازم را تهيه كرده و تمام كارها توسط اين افراد انجام مي‌شود و در حال حاضر ما فقط نقش نظارتي داريم. خانم مشير حوزه بانوان از آن دسته حوزه‌هايي است كه كمتر در مطبوعات و رسانه‌ها مطرح شده، به طور كلي آيا حوزه بانوان توانسته جايگاه خود را بين شهروندان زن پيدا كند؟ اولا عمر اين مجموعه بسيار كم است. اداره كل امور بانوان شهرداري تهران يك سال و نيم است كه شكل گرفته و در اين مدت سعي كرده‌ايم با انجام كار و پرداختن به مباحثي كه ضرورت بيشتري دارند و در اولويت هستند وارد صحنه شويم و به نظرم با تلاش بسيار زياد همكاران كمي كه داريم و امكانات و بودجه حداقل، راضي‌كننده است. البته از نظر خودمان هم تا مطلوب‌ها بسيار فاصله داريم اما بايد بپذيريم كه كار در حوزه زنان سخت‌تر از زمينه‌هاي ديگر است. اگر خانم‌ها هماهنگ باشند و توانمندتر و پرقدرت تر‌ از گذشته وارد كار شوند با وجود مشكلات متعدد مي‌توان كارهاي مفيد و ماندگاري ارائه داد.

به نظر مي‌رسد ما به جاي حرف زدن و مصاحبه کردن بايد بيشتر كار كنيم و اين مردم و رسانه‌ها هستند كه بر مبناي كار انجام‌شده باید قضاوت كنند نه براساس آن چيزي كه بيان مي‌ شود. كشور، امروز نيازمند سعي و تلاش و كار بي‌منت است و ما ترجيح مي‌دهيم كار كنيم و تبليغ نداشته باشيم. به اطلاع‌رساني اعتقاد دارم اما در شرايطي كه كار انجام شده باشد. وقتي كار به نتيجه و پيش‌بيني‌هاي لازم برسد، درباره‌اش تبليغ هم مي‌كنيم. به مباحث درون‌سازماني چطور وارد شده‌ايد؟ هماهنگ شدن لباس بانوان شهرداري را طبق نظرسنجي بانوان شاغل آغاز كرديم كه 8/96 درصد پرسنل خانم متقاضي لباس فرم بودند كه پس از همفكري با دانشگاه‌هاي مختلف و متخصصان طراحي، در نهايت نمايشگاهي از مدل‌هاي منتخب هيات داوري برگزار و خانم‌هاي شاغل در يك نظرسنجي مدل و رنگ را انتخاب كردند كه در حال توليد است.مديريت شهرداري به دنبال اين است كه ما در شهرداري تهران يك سازمان انساني به وجود بياوريم و برخلاف اكثر سازمان‌ها كه در آنها انسان سازماني داريم و انسان با همه ويژگي‌هايش چه زن و چه مرد در سازمان مستحيل است اين نگرش جديد باعث شد كه ما امروز يك مجموعه مستحكم از زنان در درون سازمان داشته باشيم. شهردار تهران به كرات در سخنراني‌هاي خود اشاره به ايجاد اشتغال براي زنان سرپرست خانوار دارد. حمايت از زنان سرپرست خانوار جزو وظايف شهرداري تهران نيست. ورود شما به اين موضوع دليل خاصي دارد؟ شهرداري و حوزه امور بانوان از يك مقوله حمايتي به زن سرپرست خانوار نگاه نمي‌كند و از جهت قانوني نيز وظيفه‌اي را براي دنبال كردن اين موضوع ندارد اما با ورود شهرداري و بررسي نيازها و اولويت‌هاي زنان شهر تهران، همراهي كردن اين قشر نيازمند را در دستور كار خود قرار داديم.بحث ما بحث حمايتي نيست، با تهيه طرح توانمندسازي زن سرپرست خانوار، زناني كه تحت سرپرستي كميته امداد، بهزيستي و يا مراكز حمايتي نيستند را شناسايي كرديم كه در حال حاضر 10 هزار نفر در طرح توانمندسازي شركت كرده‌اند.

با كمك NGOها پس از آموزش، اين افراد مي‌توانند منبع درآمدي از خود داشته باشند البته با فعال شدن غرفه‌هاي خوداشتغالي ويژه بانوان ،مراكز فروش اجناس اين افراد را نيز پيش‌بيني كرديم.البته مدعي نيستم كه اين طرح را تمام و كمال دنبال كرده‌ايم اما همه هدف ما توانمندسازي اين زنان بود. زنان سرپرست خانوار چه آموزش‌هايي مي‌بينند؟ توانمندسازي فرآيندي است كه فرد در ابتدا خود و شرايط موجودش را بررسي و شناسايي كرده و بررسي علائق و انگيزه او شرايط اهدافي را براي خود ترسيم مي‌كند و با حمايت و همراهي به سوي آن حركت مي‌كند پس نيازمند آموزش‌هاي متعدد در اين زمينه است تا مبناي حركت رو به جلوي زن سرپرست خانوار باشد. در اين خصوص مراكز كوثر شكل گرفته‌اند كه در يك بازنگري كيفي بايد اين اهداف را محقق كنند. بازارچه‌هاي خوداشتغالي سطح شهر در پارك‌ها هم شامل همين طرح است؟ بله در حال حاضر اين بازارچه‌ها بخش عرضه را به عهده دارند كه صرفاً توليدات دست خانم‌هاي سرپرست خانوار را عرضه نمي‌كنند، در مرحله بعدي طرح اين مراكز بايد ارائه‌دهنده كارهاي زيبا و ارزشمند دست زنان سرپرست خانوار باشند. در بازاريابي مربوط به اين كار در زمينه‌هاي مختلفي وارد شده بايد باز هم ورود كنيم تا با كوتاه كردن دست واسطه‌ها حداكثر درآمد را براي اين زنان داشته باشيم. حوزه بانوان براي ترك اعتياد زنان معتاد چند وقتي است كه با سازمان غيردولتي تولد دوباره همكاري مي‌كند. همكاري شما با اين مجموعه به چه صورتي است؟ با افتتاح مركز ترك اعتياد بانوان در منطقه 22 تهران امكان ترك زنان مبتلا را با الگوي ترك اعتياد زنانه تعريف كرديم به‌طوري كه الگوي ترك بانوان متناسب با فيزيولوژي روح و روان آنان تعريف شده است. شناسايي بانوان معتاد با اين مركز است؟ شناسايي اين افراد با مجموعه تولد دوباره است و فقط بخش نظارتي، سياستگذاري و تامين اعتبارات مالي با شهرداري است. اين مرکز ظرفيت پذيرش 120 نفر را دارد که در حال حاضر 30 زن در اين مرکز مراحل ترک را مي‌گذرانند.پس از ترک اعتياد نيز اقدامات حمايتي از اين افراد براي گرفتار نشدن در همان چرخه معيوب اعمال خواهد شد. در اين مرحله مهارت‌آموزي و کارآفريني نيز براي اين زنان را دردستور کار داريم. خانم مشير، چند سالي است كه افتتاح پارك بانوان به دلايل مختلف عقب افتاده، قرار است در اين پارك چه امكاناتي براي بانوان فراهم شود كه ديگر پارك‌ها از آن بهره‌مند نيستند؟ افتتاح پارك بانوان هيچ مشكلي به لحاظ قانوني ندارد. مصوبه شوراي شهر را نيز دارد اما علت اينكه چرا به بهره‌برداري نهايي نمي‌رسد براي من هم جاي سوال دارد. (مي‌خندد) تابستان گذشته سه بار متوالي پيمانكار پروژه عوض شد كه خود يكي از دلايل تاخير است.اما بحث استتار اين پارك بسيار مهم است، قرار بود با پوشش‌هاي گياهي پوشيده شود كه دير اقدام كردند و پوشش‌هاي گياهي ارتفاع مورد نظر را نداشتند اما فكر كنم الان با گذشت اين مدت بايد درختچه‌ها بزرگ شده باشند!اما همه دوستان در شهرداري پيگير اين موضوع هستند. خانم دکتر، اگر اجازه بدهيد کمي هم وارد مباحث خصوصي بشويم. آقاي قاليباف با توجه به مشغله‌هاي فراوان در منزل به شما کمک هم مي‌کنند؟ همسرم در منزل به جهت فيزيکي کمکي به بنده نمي‌کند اما کميت مهم نيست، مهم کيفيت و تاثيرگذاري است که همسرم اين نقش را بسيار خوب توانسته با مشغله‌هاي کاري ايفا کند. همسرم از آنجايي که به دليل مشغله‌هاي فراوان کمتر در منزل حضور دارد، اما همان زمان‌هايي که هست، سعي مي‌کند مفيد باشد. شايد حضور دکتر به اندازه يک نشستن دور هم، گپ زدن و مهماني رفتن نباشد اما بنده سعي مي‌کنم در همان لحظات اندک، همسرم را در جريان زندگي و قضاياي روزمره خانواده قرار دهم ، اما باور بفرماييد که کار بسيار سختي است.ايشان هم در همان لحظات کم سعي مي‌کنند کمک زيادي از لحاظ فکري و روحي براي بنده باشند. به‌طوري که فرزندکوچکم زماني که پدرش به منزل مي‌آيد خواب است. صبح نيز که سرکار مي‌رود، همين وضعيت برقرار است اما سعي مي‌کند ملاحظات و مهرباني پدرانه را داشته باشد. خانم دکتر، مادرشوهر هم هستيد؟ بله، به تازگي يک دختر به فرزندانم اضافه شده و پسر اولم الياس ازدواج کرده است.

ملاک انتخاب عروستان چه بود؟ ملاک انتخاب همسر براي فرزندم، رضايت الياس بود. عروس بنده از اقوام نيست و شرط‌هاي عجيب و غريب جوانان امروزي را نيز پسرم نداشت.بنده به شکل سنتي به خواستگاري عروسم رفتم و شرط اصلي خانواده و پسرم، ايمان، تقوا و داشتن زندگي خداپسندانه بود، به‌طوري که مهريه عروس بنده 14 سکه بهار آزادي است. با توجه به مسووليت‌هاي فراوان آقاي قاليباف در زمان جنگ، نيروي انتظامي، کانديداتوري رياست جمهوري و الان شهردار تهران، بار تربيتي فرزندان برعهده شما بوده. دکتر چقدر در تربيت فرزندان موثر بوده است؟ در طول زندگي ايشان نتوانسته‌اند آنچنان حضور داشته باشند اما يکي از مسائلي که باعث شد مسير سخت زندگي، تربيت فرزندان و تحصيل را بتوانم با موفقيت طي کنم، اعتماد و پشتيباني معنوي همسرم بود. اگر اين پشتيباني‌هاي معنوي نبود، تحمل سختي‌ها و مصائب را نداشتم. اعتماد مقوله مهمي است. گاهي اوقات آقايان مسووليت را واگذار مي‌کنند اما به همسرشان اعتماد ندارند و براي خانم هميشه اين نگراني وجود دارد که بايد پاسخگوي هر جريان و پيشامدي باشند، اما اعتماد همسرم به من از نكات مثبتي است كه هر كاري را انجام دادم با اعتماد پذيرفتند، اگر هم مشكل يا اشتباهي پيش مي‌آمد مسووليت اين اشتباه با من نبود. درست است كه وظايف تربيتي فرزندان تمام و كمال با من بنده بود اما ايشان هر زماني كه فرصت داشتند بدون هيچ منتي در اختيار خانواده بودند. همراهي همسرم در زندگي بسيار تاثيرگذار است.

تمايل داريد همسرتان دوباره كانديداي رياست جمهوري شود؟

نه، اصلا دلم نمي‌خواهد. در دوره قبل هم راضي نبودم. خود دكتر هم مخالف بودند اما براساس تكليف شركت كردند.

شايد گفتن اين صحبت‌ها شعاري و قابل پذيرش نباشد اما واقعيت اين است كه از ابتداي زندگي و جواني بر مبناي خواست قلبي خودمان حركت نكرديم و براساس موضوعاتي كه جامعه و بزرگان تكليف كرده‌اند حركت كرديم كه البته راضي هستيم.در بحث كانديداتوري هم همسرم راضي نبودند كه اين بار سنگين را به دوش بكشند اما براساس تكليف شركت كردند و تجربه خوبي بود و فكر نمي‌كنم دكتر ضرورتي براي انجام دوباره اين كار داشته باشند و بنده هم اگر مخالفتم بيشتر نشده باشد، كمتر نشده است.

دكتر قاليباف شام را با خانواده هستند؟

اگر از ساعت 11 شب ديرتر نيايند بله اما در غير اين صورت نه.

همسرتان معمولا چه غذايي را بيشتر مي‌پسندند؟

ايشان غذاي ناني را بسيار دوست دارند، اما اين روزها خيلي متوجه نمي‌شوند كه چه چيزي مي‌خورند چون معمولا آن‌قدر خسته است كه سعي مي‌كنند زودتر بروند استراحت كنند و برای کار فردا آماده شوند.

آشپزي شهردار تهران چگونه است؟

آشپزي دكتر خوب است، اگر بخواهد خوب مي‌تواند آشپزي كند تنها وعده غذايي كه همه اعضاي خانواده كنار هم هستند، ظهر جمعه است. اگر كار خاصي پيش نيايد آشپزي ناهار را بر عهده دكتر مي‌گذاريم و دكتر جمعه‌ها آشپزي مي‌كند.

خانم دكتر، به نظر شما زنان جامعه چقدر در تربيت مردان و نسل آينده تاثير گذار هستند و چرا هر نوع اجحافي به زنان را مربوط به جامعه مي‌دانند؟ خيلي اوقات، اگر زمينه‌هاي مردسالارانه در فرهنگ يا جامعه بروز مي‌كند به معناي جفا در حق بانوان نيست. زماني كه خود خانم‌ها تعيين‌كننده نباشند ديگران براي ما تصميم مي‌گيرند. ما بايد بياموزيم به عنوان يك مادر، يك همسر و يك زن به گونه‌اي رفتار كنيم كه انسان‌ساز باشد نه اينكه متناسب با نقش افراد و شرايط خاص رفتار خاصي را بروز دهيم كه مخل نقش تربيتي ما باشد.يعني نبايد با عروس، دختر، پسر و هر فردي رفتار متفاوتي از خود بروز دهيم كه قاعدتا نتايج منفي را به دنبال خواهد داشت.اگر بپذيريم، كه با كرامت با انسان‌ها برخورد كنيم ديگر نبايد تفاوتي بين عروس و دخترمان باشد. مادران ما بايد فرزندانشان را براساس ملاك‌هاي انساني تربيت كنند نه ملاك‌هاي جنسي، اگر اينچنين تربيت شد ما انسان تربيت كرده‌ايم. نبايد در تربيت، ملاك‌هاي جنسيت را بر انسانيت اولويت دهيم. خود من هم سعی كردم باید در تربيت فرزندانم به همين صورت عمل كنم. متاسفانه ما خانم‌ها كه نقش اساسي در تربيت فرزندان داريم برخي اوقات نتوانسته‌ايم نقش صحيح و منطق خود را پياده كنيم.مادران و زنان ما از نقش اساسي خود غفلت مي‌كنند بعد در جامعه هنگام مواجه شدن با تبعيض‌هاي زن و مرد، ديگران به خصوص مردان را متهم به جامعه مردسالارانه مي‌كنند كه البته حتما بخشي از اين نگاه به جامعه برمي‌گردد اما به نظرم ما زنان آن‌قدر قدرت داريم كه سهم بيشتري در تعيين‌ اين امر داشته باشيم. بهتر است به خود رجوع كنيم، خود ما تعيين‌كننده هستيم اگر اشكالي هست نگرديم دنبال پرتقال فروش!

منبع: تهران امروز