پدر کویرشناسی ایران: ایران دیگر آب ندارد

خبرگزاری ایسنا: پروفسور پرویز کردوانی امروز یکشنبه، در جلسه شورای حفاظت آب استان البرز که در سالن شهدای دولت استانداری برگزار شد، گفت: وضعیت آب در ایران بسیار بدتر از آن چیزی است که همه می‌دانند و ایران دیگر آبی ندارد. من کل کشور ایران را از نزدیک دیده ام و مورد بررسی قرار داده ام و این موضوع را مشاهده کرده ام.

وی در ادامه با بیان اینکه به طور کلی چهار منبع آب وجود دارد خاطرنشان کرد: آب های سطحی، زیرزمینی، رطوبت هوا و بارندگی چهار منبع اصلی آب هستند. هر چهار منبع آب در ایران کم شده و امروز ایران را در وضعیت بحران آب قرار داده است.

وی به رطوبت به عنوان یکی از مهمترین منابع آب اشاره کرد و گفت: بسیاری از مناطق دنیا به سراغ رطوبت رفته اند و از این طریق هزاران هکتار باغ ایجاد کرده اند.

کردوانی، استحصال آب از هوا را در چابهار امکان پذیر دانست و گفت: چابهار در دنیا یک استثناست، این منطقه بادهای شرجی و موسمی خوبی دارد و باید از آن برای تامین آب استفاده کرد اما گوش شنوایی نیست.

این شهروند افتخاری استان البرز، مقصر دانستن کشاورزان در هدر رفت آب را رد کرد و گفت: از دهه 40 که حفر چاه در روستاها رواج پیدا کرد، قنات‌ها از بین رفت و همه به سراغ حفر چاه رفتند. کل چاه‌های حفر شده ایران در این مدت 50 هزار حلقه بود، اما این تعداد بین سال‌های 1355 تا 1360 به 150 هزار حلقه رسید.

کردوانی در بخش دیگری از سخنان خود به نامه‌ای که نادر قاضی پور سال‌ها پیش به عنوان نماینده مجلس نوشته و برای او ارسال کرده، اشاره و تصریح کرد: وی در این نامه از من خواست تا برای دریاچه ارومیه چاره‌ای بیاندیشم، اما وقتی از نزدیک مشاهده کردم که چاه های زیادی اطراف دریاچه را احاطه کرده است، گریه کردم و گفتم این دریاچه دیگر احیا نخواهد شد. پدر کویرشناسی ایران در ادامه از چند طرح به عنوان طرح هایی خیالی یاد کرد و گفت: اتصال دریای خزر به خلیج فارس، احیای دریاچه جازموریان، شکافتن رشته کوه البرز برای نفوذ رطوبت هوا به مناطق مرکزی کشور، جنگل‌کاری و طرح تغییر آب و هوا با ایجاد دریاچه های مصنوعی که در سال های گذشته مطرح شده است ،از جمله طرح های خیالی و غیر قابل اجراست.

وی افزود: طرح اتصال دریای خزر به خلیج فارس که از سال های دور مطرح بود در زمان دولت قبل نیز مطرح شد و همان موقع از دفتر رییس جمهور با من تماس گرفتند و علت مخالفت من را جویا شدند و عنوان کردند که رییس جمهور وقت اصرار بر اجرای این طرح دارد و من می‌دانستم که این طرح خیالی و غیر قابل اجراست.

کردوانی اضافه کرد: در هر حال در وضعیت کنونی باید در ارتفاعات کشور امکان نفوذ آب به زمین ایجاد شود، سدهای کشور رسوب‌گیر داشته باشند و شست و شوی هیدرولیک شود، اما هیچ کدام از این کارها انجام نشده است. شهر تهران در 50 سال آینده نه آب زیرزمینی دارد و نه سدی که آب جمعیت آن را تامین کند.

کردوانی با بیان اینکه 32 سال پیش نسبت به بحران آب هشدار داده بود، اعلام کرد: حفر چاه، غارت آب، پیشروی آب شور و نشست زمین را از همان موقع هشدار داده بود.

وی، رفسنجان را به عنوان یکی از مناطقی که با بحران شدید آب مواجه است، معرفی کرد و گفت: رفسنجان 1650 حلقه چاه دارد که این چاه ها دیگر آب ندارند و از آن نمک خارج می‌شود، کشت پسته رفسنجان را نابود کرد.

کردوانی به جهرم به عنوان یکی دیگر از این مناطق اشاره و اعلام کرد: همه باغات جهرم دارای سیستم آبیاری قطره ای است اما عمق چاه های این شهرستان به 600 متر رسیده است و دشت آن دیگر آب ندارد و مردم به کوه ها به عنوان منابع تامین آب روی آورده اند. وی از چاه به عنوان سرطان قنات یاد کرد و گفت: بسیاری از دشت های ممنوعه کشور فقط برای کشاورزی ممنوع است و اشتباه همین‌جاست.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به نشست زمین در کشور اشاره و اعلام کرد: زمانی که زمین در منطقه ای نشست کند، دیگر آب توانایی نفوذ به سطح پایین زمین را ندارد، همچنین این وضعیت باعث از بین رفتن تاسیسات زیرزمینی نیز می‌شود.

کردوانی افزود: یکی از عوامل نشست زمین نشت آب از شبکه‌های آبرسانی است؛ به طوری که طبق آمار 90 هزار کیلومتر از شبکه‌های آبرسانی کشور در حال نشست کردن است. نشست زمین باعث کج شدن تعداد زیادی از دکل‌های برق کشور شده است. همچنین خیلی از راه‌های کشور نیز نشست کرده است. پدر کویرشناسی ایران طرح‌های جنگل‌کاری در ایران را رد کرد و گفت: جنگل‌کاری دیگر جواب نمی‌دهد؛ چرا که سطح آب‌های زیرزمینی آنقدر پایین است که هر درخت کاشته شده تا آخر عمر باید آبیاری شود و ریشه‌اش به رطوبت داخل زمین نمی رسد.

کردوانی با انتقاد از ایجاد صنایع در مناطق خشک کشور تصریح کرد: چرا اصفهان باید به شعاع 50 کیلومتر ناحیه صنعتی داشته باشد، با کدام آب قرار است در اردکان یزد کارخانه فولاد ساخته شود؟

وی تصریح کرد: جمعیت کشور در حال افزایش است و این جمعیت به آب و غذا نیاز دارد، تا پیش از این که می گفتند چاه بزنید باید به این روز نیز فکر می کردند.

کردوانی خاطرنشان کرد: به نظر من باید آب صنعت، کشاورزی و شهر را نصف و یا حتی به یک سوم کاهش دهند اما در کنار آن برنامه ریزی دقیقی انجام شود؛ به طوری که مثلا وقتی یک چاه کشاورزی بسته می شود، در کنا ر آن شغلی ایجاد شود تا روستاییان مجبور به مهاجرت نشوند. وی بر لزوم استفاده از تجربه جهان تاکید کرد و گفت: استرالیا تجربه خوبی در زمینه مدیریت منابع آب دارد که می توان از آن استفاده کرد.

کردوانی با بیان اینکه استفاده از آبیاری قطره‌ای دردی را دوا نمی کند تصریح کرد: باید از آب استفاده چند منظوره شود.

وی با انتقاد از چمن کاری در فضای سبز شهری اعلام کرد: چمن هم سرطان‌زاست و هم به گرم شدن زمین منجر می‌شود. در یکی از شهرهای آمریکا کل چمن‌های شهر را از بین بردند اما در ایران کسی به این موضوعات توجه نمی‌کند.

کردوانی تصریح کرد: تمامی اقداماتی که برای فضای سبز تهران و کرج انجام می‌شود، اشتباه است و باید در آن تجدید نظر شود.