وزارت‌نیرو: سد گتوند مشکل ندارد/ محیط زیست: دارد

ایبنانیوز: دوازده ساعت پس از مصاحبه رادیو تلویزیونی مجيد نامجو وزیر نیرو که گفته بود «هیچ ابهامى درباره سد گتوند وجود ندارد»، قائم مقام سازمان محیط زیست کشور با تاکید بر مشکلات محیط زیستی این پروژه ، خواستار همکاری نزدیکتر وزارت نیرو با سازمان محیط زیست برای ایزوله کردن کوه نمک 6 میلیون متر مکعبی در دریاچه این سد با هدف جلوگیری از شور شدن آب کارون شد. وزیر نیرو طی سخنانی که با تیتر «هیچ ابهامى درباره سد گتوند وجود ندارد»، توسط پایگاه اطلاع رسانی دولت منتشر شد، گفت: درباره سد گتوند هیچ ابهامی وجود ندارد و من دعوت می کنم هرکس کوچک ترین ابهامی درباره سد گتوند دارد، از آنجا بازدید کرده و با کسانی که این کار را انجام داده اند، گفت وگو کند تا رفع ابهام شود. مجید نامجو مطالبی که از سوی برخی از افراد درباره سدهای افتتاح شده در مناطق مختلف کشور مطرح می شود را تنها منفی بافی و زیر سوال بردن عملکرد مثبت دولت عنوان کرد و در مورد وضعیت سد گتوند اظهار داشت: سد گتوند در استان خوزستان در جایی قرار دارد که همه می توانند به آنجا بروند، وضعیت سد را مشاهده، اندازه گیری و آزمایش کنند و در هر آزمایشگاهی چه در داخل و چه خارج از کشور بررسی کنند. وزیر نیرو با تاکید بر این که درباره سد گتوند هیچ ابهامی وجود ندارد، گفت: چه لزومی دارد که ما بخواهیم به صورت نظری ادعای مطلب دیگری در این زمینه داشته باشیم. وی با دعوت از همگان برای بررسی وضعیت سد گتوند تاکید کرد: این سد هیچ مشکلی از هر نظر ندارد و من دعوت می کنم هرکس کوچک ترین ابهامی درباره سد گتوند دارد، از آنجا بازدید کند و با کسانی که این کار را انجام داده اند، گفت وگو کند و اگر تخصص کافی دارد و آزمایشگاه در اختیار دارد، آزمایش هایی که مورد نیاز است را انجام دهد حتی نمونه ها را به خارج از کشور هم بفرستد، وزارت نیرو هم آمادگی کافی برای این کار دارد. چند ساعت پس از اظهارات وزیر نیرو که ابراز نگرانی از کوه نمک 6 میلیون متر مکعبی سدگتوند را "منفی بافی" دانسته بود، قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست کشور در مصاحبه با یک خبرگزاری دولتی از مشکلات محیط زیستی این پروژه و تلاش سازمان متبوعش برای رفع این مشکلات سخن گفت. مصاحبه این مقام مسئول با تیتر «محیط زیست پیگیر رفع مشکل زیست محیطی سد گتوند» در خبرگزاری دولتی پانا منتشر شد. قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست در این گفتگو، درخصوص اقدامات این سازمان برای مشکلات زیست محیطی سد گتوند علیا گفت: سازمان محیط زیست با همکاری وزارت نیرو سازند نمکی سد را ایزوله می کند تا مشکل زیست محیطی سد گتوند مرتفع شود. محمدعلی شاعری در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی پانا، با اشاره به بهره برداری سد گتوند اظهار داشت: به هر حال این سد بهره برداری شده است اما با توجه به اینکه بهره برداری از آن مشکلاتی به همراه داشته ما درصدد رفع این مشکل با همکاری وزارت نیرو هستیم. شاعری تصریح کرد: درباره ساخت دیوار حائل به وزارت نیرو گفته شده است لذا وزارت نیرو می بایست بررسی های لازم را داشته باشد تا در صورتی که امکان پذیر باشد این دیوار را بزند و جلوی تماس سازند نمکی را با آب سد بگیرد. وی افزود: قرار است که وزارت نیرو آن سازند نمکی را ایزوله کند چون که در صورت ایزوله کردن این امر مشکل خاصی ایجاد نخواهد شد. قانم مقام سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه خاطرنشان کرد: ما در حال پیگیری مشکل سد گتوند هستیم تا بتوانیم این موضوع را با همکاری وزارت نیرو پیشگیری و مرتفع کنیم. شاعری ادامه داد: تنها راهکار این موضوع نیز این است که با همکاری وزارت نیرو مشکل حل شود و پیش بینی ما این است که اگر ساخت لایه ای که دیوار حائل و سازنده نمکی را با حوضچه سد ایوزله می کند ،صورت گیرد تا برای منطقه اطراف سد، تهدیدی ایجاد نشود. وی در پایان سخنان خود اظهار داشت: سازمان محیط زیست، گزارش های خود را در این راستا انجام داده است ضمن اینکه راهکارهایی که برای جلوگیری از این آسیب ها لازم بود نیز به وزارت نیرو اعلام شده است، البته وزارت نیرو نیز در حال بررسی است و امیدواریم که این کار انجام شود تا مشکلاتی که این سد دارد مرتفع شود. به گزارش پانا، سد گتوند علیا پایین ‌دست ‌ترین سد مخزنی رودخانه کارون و دومین مخزن آبی ایران (پس از کرخه) و بزرگ‌ ترین مخزن آبی بر روی کارون است که با هدف تأمین بخشی از برق مورد نیاز ایران (۴٬۵۰۰ گیگاوات ‌ساعت در سال)، کنترل سیلاب ‌های فصلی کارون و نیز تنظیم آب کشاورزی پایین ‌دست ساخته شده است. به گزارش پانا این در حالی است که یکی از مهم ‌ترین چالش‌های ایجاد شده پیرامون این سد، بحث وجود گنبدها و رگه‌ های نمکی در اطراف محل آبگیری سد است که پس از آبگیری سد به زیر آب رفته و ممکن است منجر به شوری بیش از حد آب در پایین ‌دست این سد شوند. کارشناسان محیط زیست و نظام مهندسی اعتقاد دارند که نزدیکی معدن نمک به محل سد گتوند علیا، در پروژه مطالعاتی این سد در نظر گرفته نشده‌ است. وجود این معدن که در فاصله ۵ کیلومتری سد واقع شده باعث می‌شود که به هنگام آبگیری و تشکیل دریاچه پشت سد، این معدن عظیم نمک که ذخیره نمک آن صدها میلیون تن برآورد شده‌است به کلی به زیر آب دریاچه فرو رفته و این امر شوری آب رودخانه کارون را به بالاترین حد ممکن می‌رساند. با این حال، مدیر مطالعات طرح سد و نیروگاه گتوند علیا، در این مورد اعلام کرد که رگه‌های موجود نمک با محل ساخت بدنه سد، در حدود ۴٫۵ کیلومتر فاصله داشته و به دلیل دوری زیاد این سازند از محل بدنه سد، هیچ گونه مشکلی در این زمینه وجود ندارد. از طرف دیگر، به زیر آب رفتن ۱۰۰ هکتار از زمین‌های مرغوب و حاصلخیز دشت عقیلی و برخی از آثار باستانی و تخریب صدها اصله درخت از دیگر حاشیه‌ های پیرامون آبگیری این سد هستند. بلافاصله پس از انتشار مصاحبه قائم مقام سازمان محیط زیست کشور، خبرگزاری دولتی ایسنا اقدام به انتشار مصاحبه ای از مديرعامل شركت آب و فاضلاب خوزستان نمود که این مقام مسئول در وزارت نیرو، ضمن اشاره به آبگيري سد گتوند در ماه جاري، اظهار داشت: با آبگيري اين سد تاكنون مشكلي از جانب لايه‌هاي نمكي موجود در درياچه ايجاد نشده است. محسن پویا افزود: ميزان EC منبع آبي اين سد نرمال است و پيش‌بيني مي‌شود با تمهيداتي كه شركت آب نيرو در اين زمينه ديده است، در آينده هم مشكلي ايجاد نشود. پیش از این و در زمستان 1389 علی سلاجقه معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور طی نامه رسمی به مقامات مافوق خود خواستار توقف عملیات اجرایی سد گتوند علیا به علت تخریب گسترده محیط زیست شد . سلاجقه سپس در یک میزگرد مطبوعاتی در اهواز که خبر آن توسط خبرگزاری فارس منتشر گردید، انتقادات اصولی به سد گتوند علیا را مطرح کرد. پیرو مصاحبه مطبوعاتی سلاجقه و طرح انتقادات از سد گتوند، افزایش فشارهای سیاسی به وزیر جهاد کشاورزی منجر به برکناری این استاد دانشگاه از ریاست سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور شد تا جزو معدود مسئولانی قرار گیرد که به خاطر تعهد علمی خود، قید میز ریاست را می زند. به نظر می رسد پینگ پنگ وزارت نیرو و سازمان های دولتی حامی محیط زیست کشور پس از برکناری سلاجقه نیز ادامه دارد. این در حالی است که تمرکز بودجه و امکانات مالی و قدرت سیاسی در دست سدسازان باعث شده این میز پینگ پنگ دارای شیب به ضرر سازمان های محیط زیستی باشد!