رامیز‌ قلی‌اف: تبریز را پایتخت فرهنگی ایران می‌دانم

خبرگزاری فارس: نشست خبری کنسرت رامیز قلی اف و ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر صبح امروز با حضور قلی اف نوازنده برجسته تار آذربایجانی، سوسن تقی‌پور رئیس دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ هنر واحد 46، شهرام توکلی، علی اکبر قربانی و رشید وطن دوست برگزار شد.

هر دانشگاهی که رشته موسیقی دارد باید ارکستر داشته باشد

سوسن تقی پور در ابتدای این نشست ضمن اشاره به سابقه تاسیس ارکستر فرهنگ و هنر، گفت: ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر در سال 1393 در مرکز علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد 46 افتتاح شد. این ارکستر تلفیقی از دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته موسیقی است. اجراهای موفقی در تالار وحدت داشته ایم. اجرا به دعوت کنسرواتوار چایکفسکی در سالن راخ مارینوف در روسیه را داشته ایم. سمفونی افلاکیان را تهیه و اجرا کردیم که اجراهایمان در سالن موزه دفاع مقدس روی صحنه رفت.

وی افزود: اجرای پیش رو را در خدمت استاد رامیز قلی اف هستیم. روز 30 آذر 1396 مصادف با شب یلدا و روز اول دی در دوسانس اجراهایمان روی صحنه می رود. دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر رشته موسیقی دارد. به نظرم هر دانشگاهی که رشته موسیقی دارد باید ارکستر داشته باشد. وقتی رشته آهنگسازی داریم وقتی رشته های نوازندگی داریم باید جایی باشد که دانشجویان بتوانند روی صحنه بروند و هنرشان را ارائه دهند. علمی کاربردی ادعا دارد که هفتاد درصد از کارش عملی است. پس حضور ارکستر برای ما لازم بود. ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر در جاهای مختلفی روی صحنه رفته است و به مرحله کارآفرینی رسیده است.

هدف اصلی ما معرفی ارکستر و معرفی نوازندگان است

تقی‌پور با بیان این که استادان بسیاری در کنار ارکستر هستند و همین حضور این استادان برای بقای ارکستر ما کمک کرده است، عنوان کرد: تلاش بسیاری کرده ایم تا اجراهایی برای ارکستر فراهم کنیم تا ارکستر به درآمدزایی برسد. هدف اصلی ما معرفی ارکستر و معرفی نوازندگان است. همت استادان و همت خودِ نوازندگان باعث پایداری ارکستر شده است.

وی ادامه داد: فکر می کردم که آذری زبانان ایران استقبال بسیار بیشتری از برنامه داشته باشند. رامیز قلی اف از نوازندگان بزرگ هستند. برای برگزاری این کنسرت هم نه اسپانسر و نه حامی نداشته ایم. از بنیاد رودکی تشکر می کنم که تالار وحدت را در اختیار ما قرار داده اند. بیشتر دانشجویان ما در رشته های مختلف در حال حاضر مشغول انجام کارهای حرفه ای هستند.

خوشحالم در سالن زیبای وحدت قرار است برنامه اجرا کنیم

رامیز قلی اف در ادامه این نشست با بیان این‌که خوشحالم که در سالن زیبای تالار وحدت قرار است برنامه ای اجرا کنیم، گفت: در مملکت های مختلفی برنامه اجرا کرده ام اما این برنامه برای من اهمیت بسیار زیادی دارد. در اجرای پیش رو موسیقی کلاسیک، موسیقی آذربایجان و موسیقی مقامی در کنار هم قرار می گیرند که اتفاق های بسیاری خوبی خواهد بود.

وی افزود: در این برنامه آثاری هست که برای نخستین بار اجرا می شوند. این اجرا برای من تازگی خاصی دارد. نخستین بار است که در تهران با هنرمندانی خاص روی صحنه می روم. آقای قربانی و توکلی رهبران ارکستر هستند و آقای رشیدوطن دوست هم خواننده برنامه است. امسال 30 دی روز تولدم هست که به هفتاد سالگی میرسم. این سن برای من هم زیاد و هم کم است. از این جهت که علاقه مندان بسیاری برای تار پیدا کردم زیاد است و از این جهت که باز هم دوست دارم کار کنم اجرا داشته باشم؛ اندک است.

این نوازنده آذربایجانی ادامه داد: تا کنون با ارکسترهای زیادی برنامه اجرا کرده ام و در این مدت کره‌ زمین را دوبار دور زده ام. تا کنون با بیش از هفتاد ارکستر کار کرده ام و این نخستین بار است که با ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر کار می کنم. اعضای این ارکستر بسیار جوان هستند اما در عین جوانی رهبرانی دقیق دارند. رپرتوازی که این برنامه دارد، رپرتواری دقیق و عالی است. آرزوها و حرف های زیادی برای گفتن دارم، این حرف ها را موقع اجرای کنسرت بهتر به شما انتقال می دهم. مردم ایران به موسیقی علاقه دارند. ایران وطن دوم من است و قلبا این کشور را دوست دارم. این عشق به ایران را با تارنوازی برایتان عرضه می کنم.

در ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر مانند یک خانواده هستیم

رشید وطن دوست خواننده موسیقی آذربایجانی و ایرانی نیز در ادامه این نشست گفت: من متولد تبریز هستم و تخصصم خوانندگی اُپراست. از سال 1348 سولیست اُپرای تهران بودم. پیش تر اجراهایی با ارکسترهای سمفونیک تهران، ارکستر ملی و دیگر ارکسترها داشته ام. در اجرای پیش رو هم برخی از آثار مهمِ موسیقی آذربایجانی را می خوام. خیلی خوشحالم که این آثار را در کنار رامیز قلی اف اجرا می کنم. استاد قلی اف بسیار مهربان و افتاده و در عین حال بسیار چیره دست هستند.

علی اکبر قربانی نیز در ادامه این نشست گفت: اصالتم آذری است و موسیقی آذری همیشه برای من جذابیت داشته است. صدای تار آقای قلی اف همیشه برای من رویایی و دست نیافتنی بود. از این که در این رویداد کنار هم قرار می گیریم بسیار خوشحالم. چند سال پیش هم آقای قلی اف به دعوت استاد فخرالدینی به ایران آمد و در کنار ارکستر ملی تار نواخت. این بار به دعوت دانشگاه علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد 46 به ایران آمده تا باز هم در کنار ارکستری ایرانی تار بنوازد.

وی افزود: الان ارکسترهایی داریم که بودجه های کلانی در اختیار دارند اما در عین حال مشکلات بسیاری دارند. ما در ارکستر سمفونیک فرهنگ و هنر مانند یک خانواده هستیم و عشق و علاقه بیاری بین اعضای ارکستر وجود دارد.

رامیز قلی اف در بخش دیگری از این نشست خبری با اشاره به سابقه همکاری‌اش با فرهاد فخرالدینی و ارکستر ملی ایران گفت: پیش تر با ارکستر ملی ایران و با رهبری فرهاد فخرالدینی اجرایی داشته ام. در آن اجرا رپرتوار مفصلی را روی صحنه بردیم. در آن اجرا استاد فخرالدینی قطعه ای برای ارکستر و تار نوشته بودند که ما آن را اجرا کردیم و بعدها همین قطعه را با ارکستر باکو هم اجرا کردیم.

وی ادامه داد: در شهرهای تاریخی ایران اجراهای بسیاری داشته ام. همیشه منتظر بودم که ارکستری مانند ارکستر فرهنگ و هنر من را دعوت کند و خوشبختانه این اتفاق افتاد. ممنونم که با دعوت خانم تقی پور به ایران آمدم و در کنار کنسرتمان مسترکلاسی برای تارنوازان داشتیم. آرزو داشتم که امکان برگزاری کنسرتی مشترک با فخرالدینی داشته باشم.

این هنرمند با بیان اینکه در بیست سال گذشته موسیقی در ایران گسترش زیادی داشته است، گفت: نوازندگان با اصول صحیح در حال پیشرفت هستند. دوستی و برادری بین ایران و آذربایجان به اندازه ی یک تاریخ طولانی است. ما فرهنگ و تاریخ مشترک داریم. رفت و آمد بین این دو کشور همیشه بوده است. هر زمان که ما را به ایران دعوت کرده اند، آمده ایم. هنرمندان ایرانی هم به آذربایجان دعوت می شوند. همین سال گذشته پیانیست جوانی از ایران به آذربایجان دعوت شد و با ارکستر فیلارمونیک آذربایجان اجرای مشترک داشتند.

ساز تار برای ایران یا آذربایجان نیست

این هنرمند در ادامه درخصوص ریشه‌های تاریخی ساز تار گفت: ساز تار برای ایران یا آذربایجان نیست. این ساز برای سرزمین شرق است. همان طور که می بینید هر کشوری ساز تار خاص خودش را دارد. نمی دانم این ساز از چه دوره ای وارد فرهنگ و هنر ما شده است. شاید از زمان نظامی گنجوی بوده است.

سوال این است که چرا ساز آذربایجانی در یونسکو ثبت شده و ساز ایرانی ثبت نشده است. سال 2012 میلادی جلسه بین المللی در یونسکو برگزار شد و در آن جلسه تمام سازهای تار مورد بررسی قرار گرفت. در آن جلسه ایران می گفت ما فرهنگ قدیمی داریم. چینی ها و مصری ها هم تارهای قدیمی داشتند. هر کدام از این سازهای تار صدای خاص خودش را داشت. این ساز از نظر تکنیکی و صدایی بسیار گستردگی دارد.

وی ادامه داد: در آن جلسه هر کشوری از سازِ تار خودش می گفت. اما آذربایجان از نوازندگی تار می گفت. ایتالیایی ها من را دعوت کردند و من برایشان اجرا کردم. نوازنده ی تار آذری در نقش یک سولیست در کنار ارکستر قرار می گیرد. من یک اجرای مشترک با ارکستری ایتالیایی داشتم که در آن اجرا تار هدایتگرِ ارکستر بود. در تاریخ دنیا برای نخستین بار ارکستری با تارنوازی من اجرایی مشترک داشت و ضبط تلویزیونی هم شد.

تبریز را پایتخت فرهنگی ایران می دانم

قلی‌اف بیان کرد: در مملکت های مختلف به اجرا پرداخته ام و حتی با گروه های موسیقی جاز هم اجراهای مشترکی داشته ام. با بیش از هفتاد ارکستر سمفونیک در دنیا اجرا داشته ام که هر کدام را رهبران بزرگی رهبری می کردند. تمام این موارد را در آن جلسه یونسکو مطرح کردیم. آیا شما این کارها را با ساز تار انجام داده اید. از نظر پرده بندی و فاصله هایی که در موسیقی ایرانی هست، تفاوت هایی با تار آذری وجود دارد. اگر یک نوازنده تار ایرانی در کنار یک پیانیست قرار گیرد فقط می تواند موسیقی ایرانی اجرا کند. اگر بخواهید قطعه ای کلاسیک اجرا کنید با تار ایرانی امکانش نیست اما این امکان را ما در تار آذربایجانی ایجاد کرده ایم.

ابن نوازنده تار عنوان کرد: تهران پایتخت ایران است اما من تبریز را پایتخت فرهنگی ایران می دانم. یک بار از سوی کیوان ساکت دعوت شدم و در تبریز اجرا داشتیم. بعد از آن برنامه منتظر بودم که باز هم به تبریز دعوت شوم اما این دعوت هرگز انجام نشد. اما این خبر را به شما بدهم که به زودی در تبریز اجرایی خواهم داشت. اگر بتوانند مجوزهای لازم برای برگزاری این کنسرت را بگیرند من حتما می پذیرم.