چرا تلویزیون ستارگانش را به مرور از دست می دهد؟ / رسانه ملی ساز نشان نمی دهد، مردم خالتور می بینند / رابطه تلویزیون و سینما؛ هر روز بدتر از دیروز

سرویس فرهنگی فردا: روز گذشته در برنامه تلوزیونی «من و شما» آرش ظلی پور با مهران غفوریان گفت و گوی صریح و بی پرده ای انجام دادند. با توجه به ریزش مخاطب تلویزیون در چند سال اخیر، مدیران شبکه های مختلف سعی در تولید برنامه هایی داشته اند که با طرح مسائل چالشی بتوانند توجه بخش زیادی از مخاطبی را به خود جلب کنند. یکی از این برنامه ها، «من و شما» است که پیش از این نیز حضور مهرداد میناوند و حرف های او درباره مربی و بازیکنان استقلال چالش های فراوانی به وجود آورد.

در گفت و گوی بین مجری برنامه و مهران غفوریان که این روزها فیلم «خالتور» را روی پرده سینما دارد، بحثی درباره سخیف و غیراخلاقی بودن این فیلم شکل گرفت. پیش از این در مطلبی مفصل گفتیم که خالتور فیلم مناسبی برای خانواده ها نیست و ابعاد منفی مسائلی که مطرح می کند به سرگرم کننده و خنده دار بودنش نمی ارزد اما سوال اصلی اینجاست چرا تلویزیون به جای حمله به فیلم های پرفروش در سینما انگشت اتهام را به سمت خودش نشانه نمی رود؟ چه اتفاقی افتاده که «خالتور» بعد از 6 هفته اکران بیش از 5 میلیارد فروش کرده و مخاطبان زیادی در سانس های مختلف در سالن های پخش این فیلم صندلی خالی نمی گذارند؟

متاسفانه در یک دهه اخیر و به ویژه در سه سال گذشته فاصله زیادی بین دو رسانه فرهنگی اصلی کشور یعنی سینما و تلویزیون ایجاد شده است. تلویزیون با اعمال خط قرمزهای مختلف سعی در شکل گیری سبک زندگی مورد نظر خود در جامعه دارد اما با نفوذ بیش از حد سریال ها و برنامه های ماهواره ای در بین مردم و استفاده گسترده از شبکه های اجتماعی، سبک زندگی تبلیغ شده توسط مدیران تلویزیون با توجه به هزینه های انجام شده این سازمان به هیچ وجه عملی نشده است.

افزایش فاصله بین سینما و تلویزیون بیشتر به تلویزیون ضربه زده است. دلیلش هم جدایی ستاره هایی است که تلویزیون در دو دهه اخیر درون سازمان پرورش داده و آن ها را به سمت سینما سوق داده است. افرادی مانند مهران غفوریان و رضا عطاران که فعالیت هنری شان را با تلویزیون شروع کردند، در این سال ها کمتر از همه با تلویزیون همکاری داشته اند. اصغر فرهادی زمانی نویسنده و کارگردان سریال های پربیننده تلویزیون بود اما این سال ها که به مهمترین فیلمساز بین المللی ایران تبدیل شده، مورد غضب مدیران رسانه ملی قرار دارد. حسن فتحی که کارش را با ساخت سریال های ملودارم در تلویزیون شروع کرد، در سال های اخیر با ساخت شهرزاد به مهمترین رقیب رسانه ملی در شبکه خانگی تبدیل شده. برادران قاسمخانی هم که زمانی پربیننده ترین سریال های تلوزیون را می نوشتند در سال های اخیر همکاری خود را با رسانه ملی کاهش دادند. به نظر می رسد مدیران تلوزیون به جای متهم کردن این بازیگران که در فیلم های پرفروش سینما حضور دارند، باید علت مسئله را در عملکرد خودشان ببینند.

برای مشخص شدن میزان فاصله سینما و تلویزیون و کاهش توجه بخش زیادی از مردم به رسانه ملی و سریال های نمایشی آن، کافی است به فیلم های پرفروش چند سال اخیر نگاهی بیندازیم.

سال 88 «درباره الی» از مهمترین فیلم های سینمای ایران به یکی از پرفروش ترین های سال تبدیل شد. فیلمی که طیف زیادی از مردم به تماشای آن نشستند. این فیلم تا به امروز اجازه پخش از رسانه ملی نداشته است.

سال 89 «پوپک و مش ماشالا» به کارگردانی فرزاد موتمن دومین فیلم پرفروش سال بود و هرگز از تلوزیون پخش نشد.

در سال 90، بعد از «اخراجی ها3» و «ورود آقایان ممنوع» فیلم های «جدایی نادر از سیمین»، «شیش و بش» و «سعادت آباد» پرفروش ترین فیلم های سال بودند که سه فیلم آخر از رسانه ملی پخش نشدند.

سال 91، بعد از «کلاه قرمزی و بچه ننه» که با توجه به متعلق بودن امتیازش به تلویزیون، از رسانه ملی پخش شد، «خوابم می آد» ساخته رضا عطاران، «گشت ارشاد» به کارگردانی سعید سهیلی و «من مادر هستم» به کارگردانی فریدون جیرانی فیلم های پرفروش سال بودند که هرگز از تلویزیون پخش نشدند.

سال 92 اما فاصله رسانه ملی و سینما آنقدر زیاد شد که حتی مسعود ده نمکی هم نتوانست فیلمش را که پرفروش ترین فیلم سال بود از تلویزیون پخش کند. «رسوایی»، «هیس دخترها فریاد نمی زنند» و «گذشته» پرفروش ترین فیلم های سال بودند که هیچ کدام از رسانه ملی پخش نشدند.

سال 93 «شهر موش ها2»، «طبقه حساس» و «آتش بس2» پرفروش ترین فیلم های سال بودند که هیچ وقت از تلویزیون پخش نشدند. طبیعتا «معراجی ها» سومین فیلم پرفروش سال که از ابتدا به عنوان سریال در تلویزیون ساخته و فیلم آن در سینماها اکران شد از رسانه ملی پخش شد.

سال 94 «نهنگ عنبر»، «ایران برگر»، «در مدت معلوم» و «گینس» پرفروش ترین فیلم های سال بودند که نه تنها از تلویزیون پخش نشدند بلکه مدیران رسانه ملی جلوی پخش تیزر برخی از این فیلم ها را هم گرفتند.

در سال 95 «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی، «من سالوادور نیستم»، «50 کیلو آلبالو»، «سلام بمبئی»، «ابد و یک روز» و «بارکد« فیلم های پرفروش سال بودند که با توجه به رویکرد رسانه ملی به نظر می رسد هیچ کدام اجازه پخش از تلویزیون را نداشته و نخواهند داشت.

امسال نیز تا به اینجا «نهنگ عنبر2»، «گشت 2»، «خوب بد جلف»، «اکسیدان» و «خالتور» پرفروش های سال بوده اند و باید «آینه بغل» را هم به این فهرست اضافه کرد. فیلم هایی که قطعا هیچ کدام از رسانه ملی پخش نخواهد شد.

مخاطبین سینما عادت کرده اند در آثار سینمایی سال های اخیر در فیلم های اجتماعی و کمدی با مسائلی مواجه شوند که امکان بیان آن در رسانه ملی وجود ندارد. وقتی رسانه ملی حتی از پخش یک ساز موسیقی در حین اجرای برنامه های خندوانه و دورهمی جلوگیری می کند، چرا باید توقع داشت مردم برای تماشای چند نوازنده موسیقی به سالن سینما نروند؟ خط قرمزهای متعدد صدا و سیما بیش از هرچیزی باعث فروش فیلم های سینمایی و اقبال مخاطبین به فیلم های کمدی سخیفی چون خالتور می شود. فاصله سینما و تلویزیون در این سال ها بیش از حد تصور شده و این اتفاق قطعا به رسانه ملی ضربه خواهد زد. رسانه ای که قرار است مروج سبک زندگی اسلامی ایرانی باشد، باید برای جلوگیری از ریزش مخاطب و ستاره های سال های پیشین خود، آن ها را تخریب کند.