عملکرد 18 ماهه رسانه ملی از زبان سرافراز

خبرگزاری فارس: استعفای «محمد سرافراز» پس از 18 ماه از سوی رهبر معظم انقلاب پذیرفته شد و سکان رسانه ملی به «عبدالعلی علی عسکری» سپرده شد.

هرچند محمد سرافراز در دوران ریاست خود بر سازمان صداوسیما ترجیح داد سکوت کرده و فقط کار کند اما سرانجام سکوت خود را شکست و به سوالات پاسخ داد که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:

1. چابک سازی رسانه مهم‌ترین و محوری‌ترین برنامه رسانه ملی در 18 ماه گذشته بود، در تحقق این امر و اجرایی شدن آن در ساختار سازمانی تا چه حد موفق بودید؟ ضمناً منظور از چابک‌سازی اخراج کارکنان بوده و یا نظم بخشیدن به شرایط جذب؟

-یکی از مشکلات اصلی سازمان صداوسیما، ساختار اداری آن بود که با ماهیت رسانه‌ای آن همخوانی نداشت، لذا در راستای چابک‌سازی، ضمن اصلاح ساختار سازمان از ساختار اداری به ساختار رسانه‌ای حرکت کردیم. بالطبع، در ادامه باید الگوی نیروی انسانی و روندها و فرآیندها و همچنین آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها نیز متناسب با ساختار تا حدودی اصلاح می‌شد که این کار با تلاشی مضاعف در این مدت تا حدودی به انجام رسید. اما در مورد چابک‌سازی به هیچ‌وجه منظور تعدیل و یا اخراج نبوده و هدف نظم بخشیدن به جذب نیرو آن هم به شکل حرفه‌ای بود و اینکه ساختار نیروی انسانی ساختاری رسانه‌ای باشد تا ساختاری اداری.

2. با توجه به کاهش سهم کمک دولت به صداوسیما و مشکلات ناشی از آن، چطور برای تامین هزینه‌ها مدیریت کردید؟

-یکی از راهکارهای اصلی ما، صرفه‌جویی و حذف هزینه‌ها و برنامه‌های غیرضروری و مقابله با فساد و بی‌انضباطی در سازمان بود. در این زمینه، با وجود افزایش هفتاد درصدی حقوق شاغلین و بازنشستگان، در هزینه‌های سازمان صرفه‌جویی قابل توجهی صورت گرفت. همچنین بدهی حدود 600 میلیارد تومانی سازمان کاهش یافت. از سوی دیگر، با توجه به کاهش سهم کمک دولت در کل بودجه، برای خروج از شرایط بحرانی، درآمدهای سازمان افزایش چشمگیری یافت؛ به طوری که پیش‌بینی درآمد در سال 1395، تا بیش از 2 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

اعتقادم بر این است که اگر هزینه‌های رسانه در موضوعات غیرضروری کاهش یابد و یا قطع شود که بخشی از آن انجام شده و نیز مدیریت صحیح درآمدها انجام شود، وابستگی مالی رسانه ملی به بودجه دولتی کاهش خواهد یافت.

3. آیا رسانه ملی در دوره شما، در جذب مخاطبان موفق بوده است؟ در این زمینه آمار جدیدی از گستره و میزان مخاطبان رادیو و تلویزیون دارید؟

-با وجود چالش عمده سازمان به‌خاطر گسترش و افزایش تاثیر و ضریب نفوذ شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای نسل جدید، نتایج تحقیقات مرکز پژوهش و افکار صداوسیما نشان می‌دهد که میزان مخاطبان رسانه ملی در بخشی از شبکه‌ها مانند شبکه خبر، دو، مستند، افق، آی‌فیلم افزایش یافته است.

4. برای ارتقای کیفی تولیدات و برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی چه راهبردهایی را در نظر داشتید و چه میزان از آن‌ها به مرحله اجرا رسید؟

-اولین اقدام در این زمینه، آسیب شناسی بود. پیش از این،بخش‌های مختلف سازمان در حوزه تولید محتوا همانند جزایر پراکنده عمل می‌کردند که با تشکیل شوراهای تخصصی و شکل‌گیری دبیرخانه‌ای قوی به هم مرتبط شدند تا سیاست‌های برنامه‌سازی در فرآیند رفت و برگشت میان این شورا و شورای عالی سیاستگذاری تدوین و تصویب شود. با توجه به خلأ و ضعف‌هایی که در حوزه فیلمنامه وجود داشت، مرکز گسترش فیلمنامه‌نویسی نیز با هدف جذب و آموزش نیروهای متعهد در این عرصه و روزآمدسازی متون نمایشی تاسیس شد تا در کنار مرکز نمایشی سیما، زمینه‌ لازم برای تولیدات با کیفیت بالا و سریال‌های طولانی فراهم شود.نکته دیگر اینکه در برنامه‌سازی بر کیفیت به‌جای کمیت تاکید شده است و تولید و پخش بخشی از برنامه‌ها با ساختار و شکل متفاوت و به شیوه‌ای خلاقانه آغاز شد. توجه به موضوعات راهبردی مانند گفتمان انقلاب اسلامی، اقتصاد مقاومتی، سبک زندگی اسلامی، ایرانی، پیشرفت‌های علمی و فناورانه و تولید علم در برنامه‌ها و شبکه ‌های گوناگون صداوسیما نیز از دیگر اقدامات مهم در حوزه تولید بود که برای نمونه در موضوع اقتصاد مقاومتی می‌توان به تولید و پخش حدود 2500 ساعت برنامه در حوزه‌های مختلف سیما، صدا و خبر در شش ماه اول سال 94 اشاره کرد.

5-تغییر کارکرد شبکه پویا و تقسیم آن به دو کانال با چه هدفی صورت گرفت؟

-ضرورت توجه به مخاطبان خردسال، کودک و نوجوان و لزوم حمایت از تولیدات داخلی متناسب به‌جای تولیدات خارجی، ما را به بازطراحی و راه‌اندازی دو کانال خردسال و کودک با تولید و پخش 50 درصد آثار داخلی رهنمون ساخت که علاوه برراه‌اندازی این دوکانال، هم‌اکنون مقدمات راه‌اندازی شبکه نوجوان نیز فراهم شده است. از سویی باید توجه داشت که کودک کانال ویژه خود را می‌طلبد و نوجوان نیز کانال خاص خودش را، و لذا این تغییر با این هدف انجام شد که به هر دو گروه توجه ویژه نشان داده شود.

6-راه‌اندازی خبرگزاری صداوسیما با چه هدفی صورت گرفت و آیا در رسیدن به اهداف موردنظرموفق عمل کرد؟

-ارائه تولیدات خبری مستقل و توجه به عامل سرعت در اطلاع‌رسانی و تاکید بر تحلیل و تفسیر رویدادها با توجه به تعدد و تنوع منابع خبری و گسترش رسانه‌های نوین باعث شد تا ایده خبرگزاری صداوسیما شکل بگیرد و این خبرگزاری راه‌اندازی شود که خوشبختانه آمارها از افزایش مخاطبان و بازدیدکنندگان این خبرگزاری در ماه‌های گذشته حکایت دارد. در حوزه خبر و همچنین تغییر ساختاربخش‌های خبری نیز ایجاد تنوع و جذابیت گرافیکی و ساختاری و استفاده از بخش‌های خبری کوتاه و متنوع، باعث شد تا آمار مخاطبان این حوزه افزایش یابد، هر چند که باید تلاش بیشتری انجام شود تا حوزه خبر به سطحی ایده‌آل برسد، ضمن آنکه نمی‌توان انتظار داشت که حوزه خبر رسانه ملی در فاصله زمانی کوتاهی به ساختاری صد در صد حرفه‌ای برسد. گام‌های بسیار خوبی توسط همکاران سازمان در این حوزه انجام شده و مطمئن هستم که نتیجه‌ای مطلوب در آینده خواهد داشت. یکی از اقدامات حوزه خبر که بسیار اثرگذار بوده، توجه ویژه به باشگاه خبرنگاران جوان است. این باشگاه در حال حاضر یکی از مهمترین منابع خبری جامعه محسوب می‌شود. سایت باشگاه و کانال تلگرامی آن از پربازدیدترین سایت‌های خبری به حساب می‌آیند و این نشان می‌دهد که جوانان در این مرکز خبری خوب درخشیده‌اند.

میزان مخاطبان این کانال بیش از 500 هزار نفر شده است و از سویی بخش جدید خبری شبکه اول مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است.

7. اقدامات مهم سازمان صداوسیما در حوزه فنی چه دستاوردهایی را در این دوره به دنبال داشت؟

-سازمان صداوسیما در حوزه فنی و تحولات دیجیتال و همچنین در عرصه رسانه‌های نوین دچار کاستی‌هایی بود که باید در این حوزه با جدیت بیش‌تری حرکت می شد. در این مدت، این کاستی ها تا حدود زیادی در آرشیو سازمان و شبکه‌ها جبران شد، منابع آرشیوی با کیفیت بالایی بازسازی شدند و قابلیت جستجو پیدا کردند تا به سهولت در دسترس حوزه‌های مختلف سازمان قرار گیرد. همچنین پخش شبکه پرس تی وی ، شبکه تهران ، شبکه آی فیلم و شبکه مستند نیزHD شد و با توجه به اقدامات صورت گرفته، شبکه سه سیما نیز در خرداد سالجاری به جمع شبکه‌های HD خواهد پیوست.

و اما یکی از مهمترین اقدامات در حوزه فنی که با تلاش همکاران و مهندسان حوزه فنی تحقق یافت، تغییر نسبت تصاویر از فرمت 3/4 به 9/16 در شبکه‌های یک، دو، چهار، پنج، نمایش، قرآن، ورزش، آموزش، سلامت و نسیم بود که موجب می‌شود تصاویر با کیفیت بهتری قابل دریافت باشد. تجهیزات تلویزیونی که تصویر را با فرمت 3/4 تولید و پخش می‌کنند از رده خارج شده و ضروری بود که از تجهیزات جدید بهره گرفته شود.

8. اگر بخواهید به دیگر اقدامات خود در 18 ماهی که از مدیریت شما بر صداوسیما می‌گذرد اشاره کنید، مهمترین آن‌ها را چه می‌دانید؟

-مقابله با بی‌انضباطی مالی و کاری در بخش‌های مختلف سازمان که بر همین مبنا نیز هم صرفه‌جویی مالی به همراه داشتیم و هم توجه ویژه به مقوله کار موظف انجام گرفت که نتایج خوبی را به همراه داشت. از دیگر مواردی که باید به آن اشاره کنم این است که وظایف و ماموریت‌های اصلی شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و اولویت‌های کاری آن‌ها در سال 95 مشخص و مقرر شد تا بودجه براساس برنامه و اولویت‌های مصوب پرداخت شود. در ضمن بودجه سال 95 نیز به واحدها ابلاغ شد چنین موضوعی که بودجه در ابتدای سال به واحدها ابلاغ شود، سابقه نداشته است.

9. حذف و یا ادغام برخی شبکه‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید، با توجه به اینکه حاشیه‌هایی نیز به همراه داشته است؟

-اولاً بپذیریم که کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد، بنابراین باید تمام تلاش خود را بر کیفی سازی متمرکز می کردیم. اعتقادم بر این است که شبکه‌هایی که مخاطبان کمی دارند و یا به نوعی موازی محسوب می‌شوند، یا باید در هم ادغام شوند و یا از گردونه پخش حذف شوند. این سیاست چندین مزیت دارد، اولاً اینکه فقط به فکر پر کردن آنتن برای شبکه‌ها نخواهیم بود و لذا می‌توانیم بر کیفی سازی متمرکز شویم، در ثانی هزینه‌های تولید و پخش برنامه‌هایی که از پایین‌ترین کیفیت برخوردارند، صرفه‌جویی می‌شود. چرا وقتی که می‌توانیم بر تولیدات حرفه‌ای‌تر متمرکز شویم، نباید به فکر تولید سطح پایین باشیم. به عنوان نمونه می‌توان به ادغام شبکه‌های نمایش و تماشا اشاره کرد، چرا که در کنار شبکه آی‌فیلم و با توجه به محدودیت منابع در حوزه فیلم و سریال به تکرار در فاصله‌های کوتاه افتادند و با شبکه شما که توفیق لازم را در جذب مخاطب به دست نیاورد به تولید محدود و مشابه سایر شبکه‌ها روی آورد که محدودیت منابع موجب ادغام این شبکه با شبکه دیگری شد.