انتقاد وزیر ارشاد از خودتحریمی پژوهشگران در دولت قبل

وی افزود: در دو سه ماه گذشته کارهای خوبی در این حوزه انجام شده و در همین هفته گذشته شاهد بودیم که ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد که در فصل هفتم هم درج شده بود، برداشته شد که این یکی از بزرگترین و تاریخی‌ترین کارها در طول این سال‌ها بوده است؛ همه کشورهایی که مشمول قطعنامه‌هایی که به فصل هفتم رفته بود، شده بودند، اول با گزینه تحریم، در مرحله بعد با حمله نظامی و در مرحله آخر با سرنگون کردن رژیم آن کشورها رو به رو شده بودند اما ایران تنها کشوری بود که به این توفیق دست یافت که سایه این تهدیدات جدی از سرش برداشته شود.

جنتی اضافه کرد: سران کشورهای مختلف که در این روزها و ماه ها با آقای روحانی تماس می‌گیرند به این مسئله اذعان می‌کنند که شما کار بسیار بزرگی انجام داده‌اید. حتی آقای پوتین با سفر اخیرش به تهران می گفت که باور این مسئله برای من سخت بود که ما به این توافق برسیم.

پروژه ایران‌هراسی در حال فروپاشی است

وزیر ارشاد سپس گفت: مسئله ایران هراسی و شیعه هراسی به تدریج در حال شکسته شدن است و همین که آژانس قطعنامه هایش را برداشت و دبیر کل آژانس آمد و اعلام کرد که تمام فعالیت‌های جمهوری اسلامی ایران در سال های گذشته صلح آمیز بوده، خط بطلانی بود بر همه ادعاهای آنها در این سال‌ها.

وی افزود: ما در حوزه فرهنگ هم مثل حوزه های اقتصادی و سیاسی باید شاهد نوعی تحول باشیم؛ در حوزه سیاسی می‌بینید که در طول ۵ سال گذشته رهبران کشورهای اروپایی حاضر نبودند که با مدیرکل ما دیدار کنند اما امروز می‌بینید که سران کشورهای اروپایی در صف ایستاده‌اند تا به ایران بیایند و با مقامات کشورمان وارد گفتگو و مذاکره شوند. امروز اتاق بازرگانی روزانه مواجه است با جمع کثیری از مهمانان و بازرگانان خارجی. در حوزه فرهنگ هم این فضا باز شده است. اولا چهره‌ای که از ما ساخته بودند، در حال اصلاح است و چهره واقعی جمهوری اسلامی ایران برای دنیا کاملا در حال روشن شدن است.

جنتی تاکید کرد: امروز فضا برای آنکه ما بتوانیم توانمندی‌های خودمان را در حوزه‌های فرهنگی و هنری به دنیا عرضه کنیم، باز شده است. سینمای ما که در گذشته هم سینمای قابل تحسین و احترامی بود، الان هم همان احترام را دارد. ارکسترهای ما در تالارهای بزرگ دنیا برنامه اجرا می کنند، کتاب‌هایی که قابلیت ترجمه به زبان‌های مختلف را دارند، در حال ترجمه شدن هستند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به مناسبت هفته پژوهش در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات سخن می گفت، با اشاره به باز شدن فضا برای تعاملات پژوهشگران ایرانی با دنیا در دولت یازدهم گفت: من در دولت قبل بعد از اینکه از ماموریتم در سفارت برگشتم و تقاضای بازنشستگی کردم، مدتی را در مرکز تحقیقات استراتژیک نزد آقای روحانی فعالیت می‌کردیم ولی باعث تاسف است که بگویم در آن دوران ما واقعا برای اینکه یک پژوهشگر در کنفرانس‌های بین المللی حضور پیدا بکند، مشکل جدی داشتیم؛ قبل از اینکه برود وزارت اطلاعات احضارش می‌کرد که می‌روی آنجا مواظب باش چه کار می‌کنی و با چه کسانی دیدار می‌کنی؟ بعد از بازگشت هم باید گزارش می‌داد که چه کار کرده بود. خلاصه یک چنین وضعی بود! و وقتی ما بسیاری از دوستانمان را تشویق می کردیم که به این کنفرانس ها بروند، نمی رفتند و می گفتند باید بازجویی شویم بعد از شرکت در آن کنفرانس که این در واقع نوعی خودتحریمی بود.

وی تاکید کرد: الان فضای بازی وجود دارد و افراد می‌توانند بروند و حرفشان را در این مجامع علمی جهانی بزنند و خوشبختانه بحث ایران هراسی هم در حال فروپاشی کامل است و پیام اخیر مقام معظم رهبری به جوانان غربی بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. نمونه دیگر بحثی بود که دو سال پیش اقای رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح کرد با عنوان جهان عاری از خشونت و افراطی گری، ما می بینیم امروز جهان در عمل به این مهم رسیده است.

جنتی گفت: غیر از ایران هراسی، بحث شیعه هراسی هم بود که همین جریان‌های تکفیری آن را راه انداخته بودند ولی امروز دنیا فهمیده که در بین جوامع اسلامی، تنها گروه معتدل و به دور از افراط و تفریط، شیعیان ایران، لبنان، بحرین و عراق هستند. شما در هیچ جای دنیا یک شیعه را پیدا نمی کنید که عملیات انتحاری بکند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به سفر اخیرش به سن پترزبورگ به مناسبت هفتادمین سال تاسیس یونسکو به دیدارهایش با ایران شناسان و اسلام شناسان روسیه در حاشیه این اجلاس اشاره کرد و گفت: جمع عظیمی از این افراد در حال ترجمه کتاب‌های ما به زبان روسی هستند و در مجموع فضای بسیار خوبی برای بیان حرف ایران در جهان فراهم شده است.

وی با تاکید بر لزوم توسعه دیپلماسی عمومی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کنار دیپلماسی رسمی، یکی از مشکلات پژوهشگران ایرانی را در کارهای پژوهشی و علمی شان، استفاده نامشروع از آثار ذکر کرد که ناشی از ناپیوستن ایران به کنوانسیون برن است و در ادامه با اشاره به تقدیم لایحه حمایت از حقوق مالکیت فکری و ادبی و هنری از سوی دولت به مجلس، ابراز امیدواری کرد این لایحه در همین مجلس تصویب شود.

هنوز نمی‌دانم پیوستن به کنواسیون برن به نفع ماست یا به ضرر ما

جنتی در همین رابطه با بیان اینکه واقعیت این است که ما هنوز نمی دانیم که پیوستن به کنوانسیون برن و کنوانسیون های مشابه به نفع ماست یا به ضرر ما لزوم انجام یک پژوهش دقیق را در یک رابطه یادآور شد و گفت: اگر این پژوهش توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام شود و به این نتیجه برسد که اگر به این کنوانسیون بپیوندیم، سود می کنیم، ما حتما ما مقامات عالی نظام هم در این رابطه صحبت می کنیم که این اتفاق هم بیفتد.

وزیر ارشاد که در مراسم رونمایی از دستاوردهای طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی شرکت کرده بود، همچنین از اینکه به گفته او در طول سه دهه گذشته، ما چوب حراج را به تمام سرمایه های اجتماعی مان زده ایم، اظهار تاسف و در عین حال ابراز امیدواری کرد نتایج این طرح ملی به زودی منتشر شود و تاکید کرد: هیچ جای دنیا این گونه که ما با سرمایه های اجتماعی مان چه سیاست مدارانمان چه شخصیت های علمی مان و چه شخصیت های هنری مان، رفتار می کنیم، رفتار نمی کنند.

وی همچنین با اشاره به اتمام طرح ملی سنجش ارزش ها و نگرش های ایرانیان گفت: واقعیت این است که باورهای اعتقادی مردم و باورهای دینی آنها خیلی خوب است اما یک واقعیت دیگر این است که اعتمادشان به ما به‌عنوان عناصر نظام بسیار پایین است و دلیلش هم همین حراج کردن هاست. ما باید روی این سرمایه‌های اجتماعی کار کنیم و اگر این پژوهش به نتیجه برسد، بسیار می تواند روی تصمیم گیری های کشور موثر باشد.

جنتی با دفاع از اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در دوره مسئولیت او در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: براساس این قانون همه سازمان‌ها می‌بایست اسنادشان را مگر آنها که مهر محرمانه خورده است، منتشر کنند و همه مردم به آن دسترسی داشته باشند.

وزیر ارشاد با بیان اینکه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به شخصیت های علمی و فرهنگی بدون توجه به دیدگاه‌های خاص سیاسی و سلیقه‌ای آنها نگاه می‌شود، تاکید کرد: ما بارها اعلام کرده ایم که مثلا در حوزه کتاب ما به نویسنده کاری نداریم و چشممان را روی نویسنده می‌بندیم و فقط محتوا را می خوانیم؛ اگر محتوا مطلوب بود مجوز می‌گیرد و یا با برخی اصلاحات مجوز نشر به آن داده می شود. در حوزه مطبوعات که این مسئله بسیار شفاف تر انجام می شود. امروز شما می بینید که در مطبوعات ایران موافق و مخالف دولت، حرفشان را آزادانه می‌زنند و البته در جاهایی هم که تخلفی صورت می‌گیرد، ما در هیات نظارت بر مطبوعات جلوی آن تخلفات را می گیریم و با آنها برخورد می کنیم.

وی با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی حدود ۷ هزار نشریه مکتوب و الکترونیک مجوز فعالیت گرفته اند، گفت: ۴ هزار عنوان از این نشریات فقط در دوسال دولت یازدهم مجوز گرفته اند.

انتقاد از فضای بسته مراکز دانشگاهی و حوزوی

جنتی همچنین گفت: توسعه فرهنگی تنها در سایه تضارب آرا امکان پذیر است. امکان ندارد ما در محیطی بسته تکامل پیدا کنیم ولی متاسفانه گاهی می بینیم که در مراکز دانشگاهی و حتی در حوزه‌های علمیه، افراد جرات نمی کنند حرفشان را بزنند.

رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به بررسی وضعیت حجاب در کشور در این شورا تاکید کرد: باید با این قبیل ناهنجاری‌ها به شیوه‌های علمی برخورد شود. اگر طرح ارزش ها و نگرش های ایرانیان منتشر شود و نتایج آن مشخص شود، حتما این نتیجه را خواهد داشت که وضع حجاب در کشور بدتر از ۵ سال قبل شده است این مسئله ما را به اینجا می رساند که شیوه های برخوردمان را با این معضل تغییر دهیم.

وی در همین رابطه مثال دیگری زد و گفت: احتمالا حدود ۸۰ درصد مردم ایران از ماهواره استفاده می کنند در چنین شرایطی، ما چرا باید قانونی وضع کنیم که مثلا در آن تصریح شود که ۸۰ درصد مردم کار خلاف قانون می کنند؟ ما چرا باید در بحث شبکه های اجتماعی فقط از بازوی فیلترینگ استفاده کنیم. من اگر در این جلسه تعداد کاربران ایرانی تلگرام را به شما بگویم، شگفت زده می شوید. ما برای حل مشکلات مربوط به کانال های غیر اخلاقی برخی از شبکه های اجتماعی، بعضی از مدیران عامل این شبکه های اجتماعی را دعوت کرده ایم و از خارج آمده اند و به آنها گفته ایم که باید فکری برای این کانال ها بکنند و آنها هم پذیرفته اند.

جنتی در پایان سخنانش با بیان اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فاقد معاونت پژوهشی است اما در حوزه ها و معاونت های مربوطه نیاز سنجی های لازم انجام می شود ابراز امیدواری کرد: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در رفع این نیاز ها بکوشد.

در پایان مراسم بزرگداشت هفته پژوهش، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن رونمایی از دستاوردهای طرح ملی سنجش سرمایه اجتماعی کشور از تیم علمی این طرح ملی شامل غلامرضا غفاری، سید احمد فیروز آبادی، محمد آغاسی، سید مجتبی رضوی توسی، منصوره فصیح، محمود شارع پور و عبدالله بیچرانلو تقدیر کرد.