تهاجم فرهنگی «آی فیلم» / پخش هدفمند سریال یا رقابت با واحد آرشیو سازمان؟

سرویس فرهنگی فردا- حامد یامین پور ؛ اگر بپذیریم که تأسیس شبکه آی فیلم با هدف تأمین و تولید محتوای رسانه ای مبتنی بر نگاه جمهوری اسلامی برای مخاطب عرب زبان بوده،مخاطبی که با توجه به وضع سیاسی خاورمیانه تشنه محتواهای رسانه ای است. بررسی میزان موفقیت این شبکه در انجام این مسئولیت می تواند تأملی مهم تلقی شود.

نزدیک به 22 سال پیش مقام معظم رهبری در حکمی که برای انتصاب دکتر علی لاریجانی به ریاست صدا و سیما ابلاغ می کنند در خصوص اهمیت فعالیت برون مرزی صدا و سیما و به خصوص رویکرد این فعالیت می نویسند:« سهم‌ شنوندگان‌ بیرون‌ مرزها، میلیونها انسانی‌ که‌ در کشورها و از ملت‌های‌ گوناگون‌، چشم‌ و دل‌ به‌ سوی‌ ایران‌ و صدای‌ انقلاب‌ اسلامی‌ دارند، بطور برجسته‌ در مد نظر باشد. برنامه‌های‌ برون مرزی‌ از ابتذال‌ و تکرار و سبکی‌ کاملا مبرا و براستی‌ نمایشگر ایران‌ اسلامی‌ باشد . »

از بیان این فرمایش از جانب مقام معظم رهبری مدت فراوانی می گذرد و البته زمانی که ایشان در خصوص شبکه های برون مرزی این مهم را گوشزد می کنند خبری از شبکه ای به نام آی فیلم با این رسالت مهم در این مقطع حساس نبوده است. با این وجود رهبری تأکید فراوانی بر توجه ویژه و القای پیام هایی مبتنی بر نگاه جمهوری اسلامی به مخاطبان برون مرزی رسانه ملی دارند.

با آگاهی به آنچه که ذکر شد میان وضع کنونی شبکه آی فیلم با نگاه و اهمیتی که مقام معظم رهبری برای رسانه های برون مرزی دارند فاصله بسیار زیاد است.

امروز این شبکه تبدیل به واحد آرشیو رسانه ملی شده و به نظر بدون هیچ معیار خاصی اقدام به دوبله و پخش سریال های مختلفی می کند که در این سال ها در سیمای جمهوری اسلامی تولید شده است. سریال هایی نظیر ساختمان پزشکان، میوه ممنوعه، متهم گریخت و... سریال هایی که حتی اگر با اغماض برای مخاطب ایرانی مناسب باشند پخش آن ها برای مخاطبین عرب زبان جای سؤال فراوان دارد.

در یک بررسی ساده می توان جای مخاطب عرب زبان این شبکه نشست و یک روز کامل را به تماشای سریال های این شبکه اختصاص داد. در پایان روز بدون استفاده از پیش فرض های که داشته ایم ایرانی را که این سریال ها برایمان تصویر کرده اند تعریف کنیم. این تعریف چه میزان با واقعیت جامعه ایران هم خوانی دارد.

در آن تعریف سهم انقلابی گری مردم که نمودش را در انتخابات،نماز جمعه،راهپیمایی ها و ... می بینیم چه میزان است. دین داری مردم و حضور باشکوه در شب های راز و نیاز ماه مبارک رمضان چه میزان ضریب می گیرد.بازنمایی زیبایی های موجود در خانواده های ایرانی چگونه بازنمایی می شود.

پاسخ به این سؤالات که البته به نظر جواب های چندان قانع کننده ای ندارند می تواند ما را با بخشی از واقعیت موجود این شبکه آشنا کند.

آی فیلم برای عبور کردن از این شرایط نیازمند طراحی برنامه های تلویزیونی و سریال هایی متناسب با مخاطب هدف خود است. آثاری که چهره ی ایران اسلامی را مدیریت شده و با ضرایب مشخص که حاوی پیام جمهوری اسلامی هستند به مخاطب نشان دهد.