حرکت خلاف جریان سینما به سبک «ملاقلی پور» + تصاویر

سرویس فرهنگی فردا - حامد یامین پور؛ در چند سال اخیر نوع نگاه و سوژه هایی که فیلمسازان سینمای ایران نسبت به جامعه و مسائل اجتماعی انتخاب کرده اند کار را به جایی رسانده است که تماشای اثری با توان کشاندن مخاطب عام به سینما به آرزویی دست نیافتنی مبدل شده است.

علی ملاقلی پور کارگردان جوان سینمای ایران که پیش از کارگردانی نخستین فیلم بلندش -قندون جهیزیه- ساخت آثاری در حوزه مستند و فیلم کوتاه را در کارنامه خود داشته است با اتکا به ذهن خلاق و جوانش توانسته کلیشه های رایج در سینمای ایران را کنار زده و از منظری متفاوت به جامعه نگاه کند. منظری که به ظاهر در سالهای اخیر از جانب سینماگران کمتر مورد توجه قرار می گیرد.

این کارگردان جوان و فیلم اولی برخلاف سایر فیلمسازان کار اول که سعی می کنند در نخستین کارشان کپی های نازلی از آثار ضد مخاطب روشنفکری را ارائه کنند کوشیده است فیلمی بسازد که خوش ریتم،قصه گو بوده و مخاطب به راحتی آن را دنبال کند. مخاطبی که سینماگران شبه روشنفکر با آثار محفلی خود موجب قهر آن ها با سینما شده اند.

قندون جهیزیه داستان زندگی زوج جوانی است که به تهران مهاجرت کرده اند و با مشکلات مختلف اقتصادی جاری در زندگی نظیر قسط، اجاره خانه و... دست و پنجه نرم می کنند. مشکلاتی که باعث می شود آن ها خانه اجاره ای خود را بدون اطلاع صاحبخانه به یک گروه فیلمسازی اجاره دهند. اتفاقی که زحمت چندانی را به آن ها تحمیل می کند و این زوج را در موقعیت هایی جالب قرار می دهد. موقعیت هایی که بار زیادی از طنز کار را به دوش می کشند.

این فیلم علاوه بر اینکه در عمل و در نوع ساختش خلاف جریان غالب این روزهای سینمای ایران حرکت کرده است، طعنه هایی نیز به رویکردهای جریان غالب در سینما می زند. در جایی که مرد خانواده با بازی صابر ابر در حال دیدن فیلم اکشن و به اصطلاح بزن بزن است در پاسخ به همسرش که نقش آن را نگار جواهریان بازی می کند زمانی که می پرسد این فیلم ها چیه که می بینی؟ می گوید: «دنیاست دیگر می خواهد حقش را بگیرد» و زن با نگاهی متعجب می گوید: «خداییش دنیا این شکلیه؟!»

نکته دیگری که این فیلم را تبدیل به اثری قابل ستایش می کند نوع طنزی است که کارگردان جوان این کار برای اثرش انتخاب کرده است . در زمانه ای که اغلب آثار طنز سینمای ایران شوخی های خود را از میان دیالوگ های دو پهلوی جنسیتی انتخاب می کنند علی ملاقلی پور با خلق موقعیت های طنز و شیرین اقدام به ساخت اثری نجیب و خانوادگی در ژانر کمدی کرده است.

همچنین این فیلم با خلق لحظاتی دراماتیک توجه مخاطب را به عاقبت کاری که انجام می دهد جلب می کند. در جایی از فیلم کاراکتر اصلی -صابر ابر- که تعمیرکار لوازم خانگی است در کارش از جنس چینی استفاده می کند. در اواخر فیلم زمانی که در حال صحبت کردن با صاحبخانه ی خود است متوجه می شود که وی در کار تولیدی اش ورشکسته شده و دلیلش هم استفاده از جنس چینی در تعمیر تجهیزات آنجاست. اتفاقی که باعث می شو صاحبخانه مجبور به افزایش اجاره شود. و این افزایش اجاره تأثیر مستقیمی بر اقتصاد خانواده وی گذاشته است.

علی ملاقلی پوردر نخستین اثر سینمایی خود مسیر درستی را برگزیده است. نوعی از فیلمسازی که به مخاطب احترام می گذارد و فیلم را برای او می سازد اما به دام ابتذال نمی افتد و به مخاطب باج نمی دهد. فیلم قندون جهیزیه اثری است که به راحتی می توان دیدن آن را به خانواده ها توصیه کرد و به اعضای خانواده این اطمینان را داد که هنگام تماشا از یکدیگر خجالت نمی کشند.

با اطمینان می توان گفت اگر ملاقلی پور جوان بنا دارد حضوری درخشان در سینما داشته باشد بهتر است همین راه را با جدیت ادامه دهد. حتی اگر اولین فیلمش را در عین شایستگی ها به جشنواره فیلم فجر راه ندهند در حالیکه از لحاظ کارگردانی و فیلم نامه به مراتب بالاتر از آثار دیگر فیلم اولی حاضر در جشنواره قرار دارد؛ او باید مرز آثارش را با سینمای محفلی و بدون مخاطب شبهه روشنفکری حفظ کند. اتفاقی که اگر نیفتد باعث هضم شدن او در میان خیل فیلمسازان بی مخاطب آن جریان سینمایی می شود و خیلی زود پایان عمر هنری او را رقم می زند.