سلحشور: سینمای ایران شهادتین بخواند

ایسنا: فرج‌الله سلحشور در پي اين كه قانون عفاف و حجاب مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي 21 وظيفه را بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گذاشته و نزديک به نيمي از اين 21 بند به سينما به عنوان يک هنر تاثيرگذار در مقوله عفاف و حجاب پرداخته است در يك گفت‌وگو به اظهار نظر درباره‌ي وضعيت عفاف و حجاب در سينماي ايران پرداخت. اين كارگردان سينما و تلويزيون در مقدمه اين بحث در پاسخ به اين كه «در يك مصاحبه گفته بوديد به دخترتان اجازه نمي‌دهيد وارد سينما حتي سينماي ايران شود، دليل چيست؟» به كارشناس ـ مجري راديو معارف گفت: من از همين كلمه اي كه شما به كار برديد استفاده مي كنم يعني« سينماي ايران»؛ حقيقت آن است كه غرب يعني هاليوود، سينما را خلق و براي آن مباني تعريف كرد و كمپاني‌هاي صهيونيستي هم طبق اهداف الحادي خود كه در تضاد با اسلام است اين را در همه دنيا گسترش دادند. سينماي ايران هم جزئي از همين سينماست كه اين قواعد را پذيرفته است. در واقع ما در زميني كه صهيونيست‌ها و كمپاني‌هاي غربي طراحي كردند و با سوت داوران آنها بازي مي‌كنيم . شما اسم اين سينما را سينماي ايران مي گذاريد؟ اين مزاح است كه بگوييم چيزي به نام سينماي ايران داريم. مباني حاكم بر سينماي غرب اصولي است كه ديگران تعريف كرده‌اند و هيچ تطابقي هم با مباني ما ندارد. وي در پاسخ به اين كه « پس تغيير دادن اين مباني بايد سخت باشد؟» گفت: خير، اتفاقا راحت است. مثالي مي‌زنم. اگر يك كافر بخواهد ماهيت خود را تغيير دهد و از نظر شرع مقدس اعتبار پيدا كند و مسلمان شود بايد دو جمله شهادتين را بگويد ما بايد براي سينما شهادتين را پيدا كنيم. اگر با اين توضيحات به سينما نگاه كنيم سينماي ما سينماي اسلامي نيست. از اين سينما نمي‌توان توقع داشت اسلام را تبليغ كند و از حجاب و عفاف و حيا سخن بگويد. بايد اول سينما را خودي كنيم سپس توقعات خود را مطالبه كنيم . اين كارگردان درباره‌ پاسخ به اين كه «شما از تفاوت سينماي غرب با سينماي اسلامي سخن مي گوييد، مباني سينماي غرب چيست؟» گفت: اگر استثنائات سينماي هاليود و غرب را كنار بگذاريم (كه يك درصد هم نمي‌شود) حقيقت آن است كه 99 درصد بقيه چهار ركن دارد . اول: بخش هنري كه شامل قصه زيبا و ساخت زيبا و هنرمندانه است، دوم: دروغ و توهم، سوم: اومانيسم؛ يعني سينما بر اساس تفكرات انسان است و با خدا و عالم بالا كاري ندارد و چهارم ماترياليسم يعني مادي گرايي؛ زيرا هدف خالقِ سينما رسيدن به احياي دنياي است و اثبات اينكه دنيا ساخته ماده است و مخلوق خالق نيست . هدف چنين سينمايي رسيدن به محبوبيت ، شهرت و ماديات است. برهمين اساس مي گويم كه سينماي پس از انقلاب، در دهه 60 از سينماي كنوني به مراتب بهتر است. علت اين است كه هر آنچه با اسلام در تضاد باشد روز به روز سقوطش بيشتر خواهد شد. او درباره‌ي اين كه « اشاره کرديد که بايد براي سينما شهادتين را پيدا كنيم اين شهادت‌ها چيست؟» گفت: اجازه بدهيد ابتدا مباني سينماي اسلامي را بگويم. سينماي اسلامي در مورد اول يعني استفاده از قصه زيبا و گيرا و جذاب با سينامي غرب مشترك است اما در موارد ديگر ، واقع گرايي به جاي دروغ گويي مطرح است يعني حركت كردن به سمت قصه هايي كه ريشه در حقيقت دارد. همچنين سينما بايد سازنده مردم باشد، آنها را تغيير دهد، خدا محور و معناگرا باشد. اين اركان شهادتين سينماي ماست. در اين صورت مي توانيم از سينما توقع داشته باشيم حجاب را رعايت كند و براي ترويج آن فيلم بسازد. سلحشور درباره‌ي موفقيت وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي در اجراي اولين بند از وظايف خود در اجراي قانون عفاف و حجاب كه تصريح مي كند« هماهنگي و نظارت بر رسانه هاي ارتباط جمعي همانند : روزنامه ها، مجلات و محصولات سمعي و بصري، نمايش ها و ... براي توجه به فرهنگ عفاف و حجاب و رعايت آن »، گفت: وزارت ارشاد در برابر وضعيت موجود عاجز شده و دستهاي خود را به نشانه تسليم بالا برده است كه اين يك فاجعه است. آنان در برابر سينما و تئاتر و ابتذال در آن در يك كلام در برابر تهاجم بيگانه تسليم شده اند. علت اين تسليم به همان دليلي كه حوزه هاي علميه تسليم نشده اند يعني مذهب. وزارت ارشاد و در واقع فرهنگ و هنر ما منهاي مذهب اصلا معنا ندارد. اين نهاد را كه فرهنگ و اخلاق و اعتقادات ومسائل تربيتي جامعه را بر عهده دارد بايد مذهب شكل مي داد. حوزه هاي علميه بايد رگ و پي اين نهاد را شكل مي دادند و قوانين آن را تصويب مي كردند و ارشاد آن را اجرا مي كرد. به دليل اجرا نشدن چنيني امري شاهد آسيب پذيري نهاد فرهنگ كشور هستيم. وي در برابر اين اظهارت؛« جوانفكر مشاور رئيس جمهور اعلام كرده‌اند در دولتهاي نهم و دهم فيلمهايي كه از نظر عفاف و حجاب مشكل داشته باشند توليد نشده و اگر هم فيلمي الآن پخش مي‌شود مربوط به دولتهاي قبل است. وزير ارشاد هم اين حرف را رد كرده و گفته در دولت آقاي احمدي نژاد هم فيلم‌هايي كه اين موازين را رعايت نكرده اند توليد شده است. با توجه به اينكه قانون گسترش عفاف و حجاب مصوب شوراي عالي انقلاب فرهنگي با امضاي آقاي احمدي نژاد به وزارت ارشاد ابلاغ شده» از نظر شما نقش نظارتي وزارت ارشاد بر وضع سينما در مقايسه با دولتهاي پيش از آقاي احمدي نژاد فرق كرده يا خير؟ گفت: به نظر من سينماي بهتر نشده بلكه بدتر هم شده است. سلحشور در ادامه با بيان اين كه «اصول و مباني حاكم بر سينما همان بوده كه الان هست و تغييري نکرده است.» افزود: اين اصول و مباني را حوزه‌هاي علميه بايد تدوين كنند و وزارت ارشاد بازوي اجرايي حوزه‌هاي علميه باشد. حجاب هم يكي از دستورات ديني است. اگر سينماي ما از دل مذهب بر نخاسته باشد طبيعتا ما مي بينيم يك چيزي به نام پوشش سطحي روي سر هنرپيشه انداخته اند اما آرايش ها سرجاي خود هست. اين كارگردان در پاسخ به اين كه وضع زنان را در سينماي ايران چگونه مي‌بينيد؟ چه ميزان اين وضع با حدود شرعي سازگار است؟ گفت: در فيلمهاي ما زن موجودي بي‌حياست. الان بي حياي و بي‌پروايي زن در سينما كمترين عيب اوست. چرا؟ چون ذات سينما اين طور است . سينما براي رسيدن به آمال دنيوي و استفاده ابزاري از زن ساخته شده است. وي درباره‌ي اين كه «يكي از بازيگران زن كه در سريال تلويزيوني در نقش مذهبي و سپس در فيلم سينمايي در نقشي متفاوت و مطابق با وضع سينماي امروز ظاهر شده بود در واكنش به انتفاد برخي مخاطبان از اين رويه گفته بود (نقل به مضمون) من بازيگرم و مردم بايد اين مطلب را بپذيرند . حال سوال اين است وقتي ديدگاه يك بازيگر اين گونه است اين شخص چگونه مي‌تواند پيام مذهبي از جمله عفاف و حجاب را به مخاطب منتقل کند؟» گفت: حرف اين خواهر حرف درستي است، البته در اين سينما. در سينماي موجود كه ما نمي توانيم بگوييم سينما خود را اصلاح كند، مي گوييم مردم بايد خود را اصلاح كنند! اين مردمند که بايد نگرش اعتقادي را بگذارند كنار و سينما را همين گونه كه هست قبول كنند! يك هنرپيشه امروز در فيلمي نقش مثبت بازي مي كند، فردا نقش ديگري مي‌گيرد، چون مي خواهد زندگي كند، اصلا براي كسب شهرت وارد سينما شده است. از طرفي هر روز هم كه نقش مذهبي وجود ندارد در حالي که در سينماي مذهبي هيچ گاه زني چه در نقش مثبت چه در نقش منفي ، حريم عفاف و حجاب را نخواهد شكست. سلحشور درباره‌ي بند 14 از وظايف وزارت ارشاد كه تصريح مي‌کند«تهيه فيلم‌هاي سينمايي درباره تاريخچه كشف حجاب در ايران و بررسي علل و عوامل آن» در پاسخ به اين كه چنين قيلمي ساخته شده؟ گفت: نه متأسفانه نديده‌ام. وي در پاسخ به اين كه خود شما نمي‌خواهيد چنين فيلمي بسازيد؟ گفت: خيلي دوست دارم . اما با گرفتاري‌هايي كه الان دارم از جمله سريال حضرت موسي(ع) امكانش نيست. سلحشور درباره‌ي بند 15 از وظايف وزارت ارشاد كه مي گويد«استفاده مناسب از لباس هاي اسلامي ـ محلي در فيلم هاي سينمايي و استفاده نكردن از اين پوشش توسط شخصيت هاي منفي در فيلم» آيا در فيلم ها اين موضوع رعايت مي شود؟ گفت: من معتقدم وقتي به شخصيت هاي منفي و منفور حجاب مي پوشانيم ، حجاب را مسخره كرده ايم. همانند اين تمسخر درباره كساني است كه حجاب را قبول ندارند. شما مي بينيد بازبگري به ظاهر حجاب به سركرده اما در عمل رفتار اخلاق و نگاه و برخوردش كاملا بي حجاب است . اين هم مسخره كردن حجاب است ما بايد در فيلم هاي خود ابتدا نويسنده و كارگردان هايي تربيت كنيم كه بفهمند عفاف و حجاب چه هست خودشان قبول داشته باشند آن وقت به اين ها بگوييم شما درباره عفاف و حجاب فيلم بسازيد. اين كارگردان در ادامه‌ي گفته‌هايش در برابر اين پرسش كه «با اين وصف ، خود شما و برخي افرادي كه وجهه مذهبي داريد چرا در اين سينما حضور پيدا مي كنيد ؟» گفت: من سينما را يك زبان تبليغي جامع و گسترده و جهاني مي دانم نه يك راه و هدف. سينما وسيله اي است كه مي تواند به كمك آن رسالت خود را به دنيا بگويم. من به دنبال اسم و شهرت و ... نمي گردم علاوه بر آن كه قوانين موجود در سينما را هم قبول ندارم و سعي مي كنم راه خودم را درست بروم. وي همچنين در پاسخ به اين كه «بعضي از مردم نسبت به وضع آرايش بازيگران سريال حضرت يوسف(ع) از جمله نقش همسر حضرت يوسف(ع) در هنگام عروسي اعتراض دارند و مي گويند اين وضع آرايش و پوشش در شأن همسر پيامبر نبود.» گفت: قبول دارم كه همسر پيامبر را مي‌توانستيم عفيف تر و با حيا تر نشان بدهيم مثلا لباس مناسبي بر تن ايشان نبود و ان شاءالله در كارهاي بعدي اين موضوع را در نظر مي گيريم. سلحشور در پاسخ به اين كه «آيا در سينما پيش از آنكه فيلم توليد شود وزارت ارشاد نظارتي دارد مثلا اينکه فيلمنامه را بررسي کند يا اينكه فيلم صرفا پس از توليد، بازبيني مي شود؟» گفت: هر دو هست . هم فيلمنامه را مي خوانند هم بعدا بازبيني مي كنند. وي در پاسخ به اين كه «در زمينه حجاب دستورالعملي براي فيلمها وجود دارد؟» گفت: دستورالعمل‌هايي وجود دارد اما سينماگر اجرا نمي كند و مسؤول هم خيلي سخت نمي‌گيرد. سلحشور در پاسخ به اين كه «شما سينما مي رويد؟» گفت: ‌خيلي كم. اين كارگردان در باره بند 17 از وظايف وزارت ارشاد كه آورده است « نظارت دقيق و اصولي بر وضعيت فرهنگي ـ اخلاقي سالن هاي سينما » اظهار كرد: امسال مجبور شدم به جشنواره كيش بروم .متاسفانه ديدم اصلام مسائل شرعي رعايت نمي‌شود. تازه مي‌گفتند اين جشنواره سالم‌تر از جشنواره‌هاي ديگر است!