مختارنامه از شایعه تحریم تا ادعای تحریف تاریخ اعراب

مختارنامه از آن دست مجموعه های تلویزیونی است که حواشی در کنار اصل آن، جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. از حواشی مهم این سریال که با توجه به موضوع آن قابل پیش بینی هم بود به مطرح شدن دو بحث اختلافات شیعی- سنی و ایران و اعراب می توان اشاره کرد. البته محل رویش و پرورش این دو حاشیه نیز همانطور که معلوم است رسانه های کشورهای عربی و اهل سنت است. در این بخش نگاهی به بازتاب های پخش سریال مختارنامه از تلویزیون ایران در رسانه های عربی و اهل سنت خواهیم داشت. مجری برنامه معروف شبکه تلویزیونی العربیه : ایران تاریخ اعراب را تحریف می کند داود الشريان چهره سرشناس رسانه اى سعودى در مقاله اى كه به بهانه پخش سریال مختارنامه در روزنامه فرا منطقه ای الحیات منتشر كرده است، به شدت عليه بخشى از فعاليت هاى سازمان صدا و سيماى ايران حمله كرد. مدير و مجرى برنامه "واجه الصحافه" (با مطبوعات رودررو شو)، يكى از پربيننده ترين برنامه هاى اجتماعى و فرهنگى شبکه ماهواره اى "العربيه" كه سالها جايگاه مهم و مؤثرى در مطبوعات داخلى و بين المللى كشورش داشته است، مى گويد: سريالى به نام "مختارنامه" را توليد كرده اند تا خونخواهى مختار ثقفى از قاتلان حسين بن على را به تصوير بكشند. بحث بر سر اين نيست كه چهره هاى تاريخ صدر اسلام را در سريال نشان دهند يا ندهند، بحث اين است كه ايران مى خواهد تاريخ دست ساز خود را بجاى تاريخ جهان عرب و امت اسلامى جا بياندازد. مساله اين است كه نوعى تاريخ نشان داده مى شود كه نام اسلام را يدك مى كشد، اما قوميگرى فارسى بر آن سايه افكنده است. داود الشريان در ادامه با نگاهی قومیت گرایی عربی می افزاید: نبايد فراموش كرد كه زيرساخت فرهنگى اسلام را نظام اخلاقى، معيارها و عرف وعادتهاى جوامع عرب تشكيل داده است. اين شخصيت مطبوعاتى مدعی می شود: ايران سعى مى كند با فيلم وسريال هاى سرهم بندى شده، عربها را از رابطه نسبى خودشان با حيدر كرار على خليفه رسول خدا صلی الله علیه و سلم و حسن وحسين كه درود خداوند بر آنان باد دور و جدا سازد. داود الشريان همچنان با نگاه تحقیرآمیز می افزاید : براى يك عرب چه مسلمان باشد، چه مسيحى، قابل تصور نيست كه على، رمز حكمت و دلاورى و زهد و پايه گذار بلاغت را فارس يا فارس گرا تصور كند. او ادامه مى دهد: بى شك عربها و بطور كلى مسلمانان بر سر روايت هاى تاريخى اختلافاتى دارند، ولى حكمت و درايت ايجاب مى كند كه در تفسير و تصوير حوادث تاريخى نبايد اسير تعصبات فرقه اى و مناقشات كنونى شد. داود الشريان ايران همچنین مدعی می شود که ایران سعى دارد تاريخى را كه اصولاً به جوامع عرب تعلق دارد با ابزارهاى هنرى و انگيزه هاى سياسى، به گونه اى وحشتناك تحريف كند و سريال را به نوعى جنگ افزار عليه تاريخ وفرهنگ عربها و به نفع طرح قوميگرا و فرقه گراى خود تبديل كند، حال آنكه اصولاً در اين تاريخ جايگاهى نداشته است ونبايد هم داشته باشد. وى معتقد است: ايران چهره مذهب شيعه و شيعيان را در ميان مردم عرب خدشه دار مى كند، همانگونه كه مهاجمان در جنگهاى صليبى سعى كردند مسيحيان عرب را از مردم و جوامع شان بگيرند. اما آن توطئه ها به رغم چندين دهه نبردهاى صليبى شكست خورد و قبيله هاى غساسنه و مناذره عرب ماندند. الشريان در پايان هشدار مى دهد: اگر با نگرشى متمدنانه و ديدى باز و روشن به امور ننگريم، تهران ما را شكست خواهد داد، وحدت صفوف ما را به تفرقه بدل خواهد كرد. اعتراض الازهز و پاسخ آیت الله مکارم پخش سریال مختارنامه با واکنش برخی علمای اهل سنت نیز رو به رو شد. در همین راستا علمای الازهر مصر به پخش مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» در ایران به دلیل اهانت به صحابه پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم از جمله عبدالله بن زبیر اعتراض کردند. محمد رفاعه الطهطاوی، سخنگوی رسمی الازهر، در گفتگو با الشرق الاوسط گفت: با اهانت به صحابه رسول‌‌الله‌ صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم و همسرانش مخالف است. وی از کمیته تقریب بین مذاهب در ایران خواست برای جلوگیری از ایجاد فتنه مذهبی فوری اقدام نماید. محمد رأفت عثمان، عضو مجمع پژوهش‌های اسلامی الازهر هم با تاکید بر لزوم احترام به صحابه رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم گفت: یکی از احکام ثابت در اسلام حرمت اهانت به هر انسانی است، چه حاضر و چه غائب، چه زنده و چه مرده، که این حکم نشأت گرفته از قرآن کریم و سنت شریف است. عثمان گفت: همیشه باید صحابه رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم را واسطه میان خود و رسول بدانیم. شیخ محمود عاشور، معاون اسبق الازهر و عضو پژوهش‌های اسلامی الازهر، هم گفت: مجمع پژوهش‌های اسلامی بالاترین هیات فقهی الازهر قبلا اعلام کرد با به تصویر کشیدن چهره انبیا و ده تن از بشارت دهندگان بهشت و صحابی در هر فیلم و نمایشی مخالف است. وی افزود: مجمع بر حرمت نشان دادن چهره این شخصیت‌ها تاکید کرد، زیرا نشان دادن چهره صحابه بحث برانگیز می شود. پاسخ آيت‌الله ‌مکارم‌ به معترضان اهل‌سنت مختارنامه آيت‌الله العظمي مكارم شيرازي در واکنش به اظهارات علمای اهل سنت گفت:‌ اگر بدون تعصب به مطالعه تاريخ بپردازيم، بسياري از مسايل براي ما حل و تکليف روشن خواهد شد، بنابراين نبايد چشم‌مان را بر تاريخ ببنديم.به گزارش مرکز خبر حوزه، اين مرجع تقليد در درس خارج فقه خود در مسجد اعظم خطاب به علماي مصر و برخي از علماي اهل سنت، اظهار كرد: برخي از عالمان سني اعتراض کرده‌اند که برخي از برنامه‌هاي تاريخي صدا وسيما اهانت به صحابه پيامبر (ص) است حال آن که بايد توجه کنند که اهانت، با نقل يک مسئله و حکايت تاريخي فرق دارد.وي افزود: ما نمي‌گوييم اهانت صورت بگيرد اما نبايد تاريخ را هم نگفت، آيا کسي مي‌تواند منکر جنگ جمل باشد يا اين که کسي شک دارد طلحه و زبير، با امام زمان خود عهد شکستند؟ اين مرجع تقليد تاکيد کرد: چشمان‌مان را بر تاريخ نبنيديم؛ شما در رديف علما هستيد و بايد بدانيد که تحقير و تحقيق دو مسئله مجزا از همديگر هستند.وي اضافه کرد: اشکال ديگري که در نقد علماي اهل سنت در بيان مسايل تاريخي مي‌توان ذکر کرد اين است که چرا قرآن، تاريخ را ذکر کرده است؟   تکذیب شایعه تحریم دیدن مختارنامه از سوی اهل سنت ایران دیگر بازتاب رسانه ای- مذهبی پخش سریال مختارنامه شایعه ای بود که به نقل از مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در برخی از سایت های اینترنتی داخلی و خارجی منتشر شد. در خبر اول آمده بود: امام جمعه اهل تسنن سیستان و بلوچستان در جلسه‌ای که با حضور علما و سران طوائف اهل سنت برگزار گردیده طی اظهاراتی فتوای حرمت دیدن سریال مختارنامه را اعلام نمود. مولوی عبدالحمید می‌گوید: دیدن تلویزیون در ساعت پخش این سریال برای زنان مطلقن حرام بوده، اما مردان می‌توانند در همین ساعت از دیگر برنامه‌های صدا و سیما استفاده کنند. اما این خبر به سرعت تکذیب شد. سایت مسجد مکی زاهدان با صدور بیانیه ای اعلام کرد که مولوی عبدالحمید دیدن مولوی سریال مختارنامه را حرام اعلام نکرده است. این سایت همچنین رسانه های که این خبر را منتشر کرده اند را مشابهه منافقین صدر اسلام خواند و نوشت:" اینگونه افراد و سایتها در واقع همان سیاست منافقین صدر اسلام را دنبال می کنند که برای خدشه دار کردن چهره انسانهای بانفوذ دست به هر اقدامی، از جمله شایعه پراکنی های دروغین و وارد کردن انواع اتهامات بی اساس، می زنند. اما آنها باید بدانند که علاوه بر حرمت این عمل، گرفتار مؤاخذه خداوند متعال نیز خواهند شد!" سرانجام شروع پخش سریال و آماده باش پلیس عربستان بالاخره در روز های 24 و 25 بهمن ماه سال 89 اولین قسمت عربی سریال مختار ازشبکه بین المللی آی فیلم روی ماهواره های عرب ست و نایل ست و هات برد پخش شد وبینندگان کشورهای مختلف عربی، صدها پیام تشکر را برای وب سایت شبکه بین المللی فیلم وسریال عربی ارسال کردند. همزمان نیز نیروهای امنیتی در عربستان سعودی تمام موسسات تکثیر DVD در آن کشور را زیر نظر گرفته وبه صورت منظم به گشت زنی پرداخته اند تا مانع از تکثیر انبوه قسمت اول از نسخه عربی سریال مختار ثقفی بشوند.