کشف قبر زنی ثروتمند در شهر سوخته!+تصاویر

در روزهای پایانی فصل پانزدهم کاوش در محوطه باستانی شهر سوخته، تعدادی از خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی نیز دعوت شدند تا از نزدیک فعالیت‌های باستانی و یافته‌های باستان شناسان را ببینند. بازدیدی بسیار کوتاه از بقایای شهری با تمدن ۵هزار ساله.

محوطه گورستان

شهر سوخته را با چند کشف بسیار مهم می شناسند. یکی از آنها قبور و اسکلت‌هایی است که در گورستان آن کشف شده انگار مردگان این شهر قرار است تا هزاران سال بعد هم فکر باستان شناسان را به خود مشغول کنند. این گورستان یکی از پر سوال ترین محوطه های تاریخی برای باستان شناسان است.

۱۱۲ شی و سفال کنار یک زن ۳۸ ساله

شهر سوخته ۱۵۱ هکتار است که ۲۵ هکتار آن را گورستان و ۸۰ هکتارش را محوطه مسکونی تشکیل می‌دهد و بقیه آن محوطه صنعتی و محله بناهای یادمانی و عام المنفعه است.

در گورستان شهر سوخته تا کنون حدود ۳۵ تا ۴۰ هزار قبر پیدا شده که تخمین زده می‌شود ۶۰ هزار اسکلت در آنها باشد. آنطور که سید منصور سجادی باستان شناسی که سال‌های سال در این محوطه باستانی کار کرده می‌گوید ۷۰ درصد اسکلت های این قبور دارای کفن بوده‌اند اما نه آن کفنی که ما در دوره معاصر می‌شناسیم بلکه پارچه ای به دور بدن بوده و یا زیر اندازی و یا لباسی که از آنها تکه های کوچکی کنار اسکلت ها باقی مانده است.

قبر تازه کشف شده

یکی از قبوری که در فصل پانزدهم کشف شد، قبری سردابه‌ای شکل و متعلق به یکی از ثروتمندان شهر است سردابه‌ای بودن قبر یعنی اینکه فرد فوت شده را داخل محوطه ای قرار داده و در آن را می بستند.

ظرف سفالی پلی کروم

یکی از دلایل ثروتمند بودن این قبر و صاحبش سردابه‌ای شکل بودن آن است نکته دیگر مربوط می شود به جاسازی ۱۱۲ شی و ظرف برای غذا، نوشیدنی و نذری های صاحب اسکلت.

ظروف کشف شده از داخل قبر

کنار این قبر یک سرمه‌دان هم وجود دارد و تکه ای پارچه که نزدیک سر او می‌توان مشاهده کرد. اما وجود همین سرمه دان و البته ظرف پلی کروم رنگارنگ به راحتی می تواند باستان شناسان را مطمئن کند که این قبر متعلق به یک زن است.

همانطور که مریم رمضانی استخوان شناس و ژنتیک باستان شناس این هیات باستان شناسی نیز می‌گوید: اسکلت دفن شده در این قبر متعلق به یک زن حدودا ۳۸ تا ۴۰ ساله با ۱۵۵ سانتی متر قد بوده است که دندان آسیایش را نیز از دست داده و دچار سایش زیادی در دندانهایش بوده است. قرار است خاک زیر لگن و بخش های دیگر اسکلت را نیز نمونه برداری کرده و روی آن آزمایش های میکروب شناسی انجام دهند.

ظروف سفالی با نقوش رنگی

نحوه قرار گرفتن ظروف داخل قبر مورد بررسی دقیق باستان شناسان قرار می‌گیرد چون حتی نوع قرار گرفتن آنها کنار یکدیگر هم می تواند اطلاعات مفیدی درباره صاحب اسکلت به باستان شناسان بدهد. از این رو تمام زوایای این قبر عکس برداری می شود. حتی خاکی که داخل ظروف است را نگه داشته و از آن نمونه برمی‌دارند تا تحت آزمایش‌های مختلف قرار گیرد. چون خاک این ظروف می‌تواند پرده از محتویات آنها، نوع غذا و خوراکی های هزاران سال پیش بردارد.

امراض پوستی یکی از شایع‌ترین بیماری

در فصل پانزدهم باستان‌شناسی در محوطه شهر سوخته حدود ۸۵ اسکلت پیدا شده که در میان آنها زنان سهم بیشتری را در میزان مرگ و میر داشته‌اند. در این میان تعداد زیادی کودک دو ساله هم پیدا شده که به دلایل مختلف از دنیا رفته اند. منتها برای بررسی علت مرگ و میر آنها باید مطالعات انگل شناسی انجام شود. با این حال تا اینجا باستان شناسان از بررسی تخریب بخشی از جمجمه و استخوان مردگان دریافته‌اند که امراض پوستی یکی از شایع ترین بیماری ها در شهر سوخته بوده است.

عودسوز آینه دار

منصور سجادی سرپرست هیات باستان شناسی شهر سوخته درباره نحوه تدفین اجساد در این شهر نیز می‌گوید: درهای قبور سردابه‌ای معمولا به جهت طلوع و یا غروب آفتاب باز می شد و اگر فردی در شب دفن شده باشد صورت او را به زمین برگردانده و اگر سر ظهر دفن شده باشد او را طاق باز گذاشته‌اند بنابراین از نوع تدفین می‌توان گفت که آن فرد در چه ساعتی از روز دفن شده است. چون همیشه سعی می کرده‌اند چشم مرده رو به خورشید و نو باشد گویا مردم این شهر به نور و آتش دلبستگی داشته‌اند. به همین دلیل در قبرهای سردابه‌ای عودسوز هم می‌گذاشتند و تا زمانی که محدوده قبر اکسیژن داشته این عود می سوخته است.

سجادی به عودسوز منحصر به فرد کشف شده در آخرین قبر اشاره می‌کند و می‌گوید: این عودسوز دارای آینه‌ای کوچک برای گرم نگه داشتن بوده است. این یکی از اشیای مهم قبر تازه کاوش شده به حساب می آید.