جای خالی فرماندهی واحد در حادثه زلزله تهران

137نلاین: اقبال شاکری ، عضو سابق شورای شهر تهران اظهار داشت: در اواخر دوره چهارم شورای شهر تهران یک اتفاق بزرگ رقم خورده و آن هم تصویب نقشه پهنه های گسلی شهر تهران بوده است. این نقشه ها با همکاری مرکز زلزله و مسکن صورت پذیرفته و ما توانستیم اطلاعاتی را که سالیان سال بین دستگاه های مختلف دولتی و غیرانتفاعی رد و بدل می شده جمع آورده کرده و با تصویب در شورای عالی معماری و شهرسازی به شهرداری تهران ابلاغ کنیم. در این نقشه ها محل گسل ها شناسایی شده و پلاک هایی که در کنار گسل ها وجود دارند نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع شهرداری تهران باید ضوابط ساخت و ساز در پهنه های گسلی را در نظر گرفته و مجوز ساخت هیچ ساختمان مهمی در این محدوده را ندهد.

باید از شهرداری جدید تهران و اعضای شورای شهر بپرسیم که چه استفاده ای از این نقشه ها صورت پذیرفته و آیا اصلا پس از حادثه کرمانشاه به منظور جلوگیری از زلزله ای مشابه در تهران اقدامات پیش گیرانه با توجه به این نقشه ها رخ داده است! در واقع توجه به این نقشه ها موجب می گردد تا با برنامه ریزی و پیش بینی صحیح موجب کاهش تلفات و خطرات احتمالی پس از وقوع زلزله باشیم.

آموزش مستمر و دائمی به صورتی که ملکه ذهن همه شهروندان تهرانی گردیده و در زمان وقوع زلزله بر اساس پروتکل تعریف شده از قبل عمل کنند. یکی از دلایل سردرگمی و هرج و مرج بوجود آمده در شهر تهران به ویژه ترافیک ایجاد شده حاصل همین عدم برنامه ریزی هاست. عدم آموزش لازم باعث شده هر فردی با توجه به مقتضیات و شناخت شخصی خود اقدام کند. نکته دوم اینکه بسیاری از مردم به طور کلی از وجود سوله های امن در هنگام وقوع زلزله خبر نداشته وپس از این حادثه متوجه چنین مکان هایی شده اند. چرا نباید شهرداری تهران ضمن آموزش؛ مکان های امن را به شهروندان تهرانی معرفی کند تا لااقل از سردرگمی و استرس آنها کاسته شود.

از آن جایی که سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران مسئولیت ساماندهی بحران هایی همچون زلزله را بر عهده داشته به نظر می رسد باید سازمان ها و نهادهای دیگر اطلاعات لازم را در اختیار شهرداری تهران قرار دهند تا در هنگام وقوع بحران آمادگی لازم وجود داشته باشد.

به عنوان مثال نقشه های شبکه های آب، نقشه های لوله کشی گاز( با توجه به خطر آتش سوزی با تکان خورن خانه ها) از جمله مواردی بوده که باعث می شود در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه تسلط بیشتری بر اوضاع شهری حاکم گردد. اگرچه زلزله 5.2 ریشتری یک مانور زلزله بیشتر نبوده ولی آمار مجروحین این حادثه و قفل شدن شهر تهران نشان از عملکرد نامناسب مسئولیت مدیریت بحران دارد عملکردی که اگر شهر تهران با زلزله های بالای 6 ریشتر مواجه گردد طبیعتا اوضاع را بسیار وخیم تر خواهد کرد. متاسفانه ما در این حادثه شاهد مدیریت واحد نبودیم و در میان خبر ها نقل قول های متفاوتی از فرماندار تهران گرفته تا استاندار و یا حتی اساتید زلزله شناسی نیز رویت می شده که چنین اخباری هم فضای فکری شهروندان را مشوش کرده و هم آنها را دچار یک بلاتکلیفی می نمود.

در این گونه حوادث حتما یک فرد باید پاسخگوی همه سوالات باشد تا از هرگونه شایعه رسانه ای و حتی اخبار کاذب جلوگیری شود. آنچه در حادثه چهارشنبه شب مشخص بوده این است که یک فرمانده واحد نداشتیم و هرکسی بنا بر اقتضای مسئولیتی خود اظهاراتی کارشناسانه عنوان می کرد.

در پایان باید به بودجه بسیار پایین سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران اشاره کنم که تقریبا بالای 95 درصد از این بودجه صرف حقوق و دستمزد کارمندان می شده و به شدت نیازمند افزایش بودجه این نهاد اثرگذار و خطیر هستیم. امیدوارم در بودجه بندی جدیدی که در اختیار شهرداری تهران قرار داده می شود، به سازمان مدیریت بحران نه به عنوان یک سازمان مقطعی یا موقتی بلکه به عنوان یک سازمان پیش گیرنده نگاه شود تا شاید در آینده شاهد کاستی های امروز نباشیم.