«فرمان» مجلس دست به دست نمی‌شود
سومین انتخابات هیئت رئیسه مجلس دهم چهارشنبه هفته جاری برگزار می‌شود؛ رقابتی که تقریباً نتیجه آن از هم اکنون قابل پیش بینی است.
روزنامه جوان: نگاهی به اظهار نظر‌ها و شرایط فعلی مجلس نشان می‌دهد ترکیب هیئت رئیسه مجلس در انتخابات این هفته دچار تغییر اساسی نخواهد شد. سومین انتخابات هیئت رئیسه مجلس دهم چهارشنبه هفته جاری برگزار می‌شود؛ رقابتی که تقریباً نتیجه آن از هم اکنون قابل پیش بینی است. واقعیت این است که رقابت بر سر کرسی ریاست دهمین دوره مجلس شورای اسلامی تنها در اولین سال آن جدی بوده است. زمانی که اصلاح‌طلبان با تکیه بر ورود جدی و دوباره به مجلس در پی ریاست عارف بر مجلس بودند کار به آنجا کشید که حتی در ابتدای شکل‌گیری مجلس علی لاریجانی و محمد رضا عارف دو جلسه جداگانه برای آشنایی نمایندگان با همدیگر ترتیب دادند. اگرچه روی کاغذ نمایندگانی که میثاق نامه فراکسیون امید را امضا کرده بودند، به ظاهر در اکثریت قرار داشتند و رقابت این دو نزدیک به نظر می‌رسید، اما روابط پشت پرده نشان داد تا چه اندازه اصل لابی در مجلس دهم مهم و مؤثر است. روابط نزدیک لاریجانی با دولت و در پی آن حمایت از لاریجانی سبب شد تا تعداد آرای عارف از ۱۰۰ رأی بالاتر نرود؛ دقیقاً به تعداد نمایندگانی که به میثاق نامه خود در پیوستن به لیست امید در انتخابات مجلس عمل کردند. عارف در سال‌های بعد از رقابت بر سر انتخابات ریاست مجلس کنار کشید و در سال دوم نیز لاریجانی با اکثریت قاطع توانست بر کرسی ریاست بنشیند.
ظاهراً عارف بنای ورود دوباره به این رقابت را ندارد
محمدرضا نجفی عضو فراکسیون امید چندی پیش گفت: در صحبت‌هایی که با آقای عارف داشته‌ام، چیزی از وی نشنیدم که نشان‌دهنده این باشد که وی تمایلی برای کاندیداتوری در انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس داشته باشد، بنده چنین برداشتی ندارم که آقای عارف بخواهد در این مسئله ورود کند. حالا و در آستانه سومین دوره انتخابات نیز انتخاب لاریجانی به عنوان رئیس مجلس قابل پیش بینی است با این تفاوت که شاید روش و منش وی با دو دوره قبلی ریاست وی تفاوت چشمگیری کند. شاید به جرئت بتوان گفت: مجلس شورای اسلامی در طول ۹ دوره گذشته هیچ گاه چنین در حالت انفعال قرار نداشته است. هماهنگی صددرصدی دولت با مجلس سبب شده تا مهم‌ترین ابزار نظارتی مجلس روی دولت کارایی خود را از دست بدهد. بسیاری از طرح‌های استیضاح و سؤال از نمایندگان مدت‌ها در هیئت رئیسه مجلس متوقف می‌شود و اگر با فشار نمایندگان متقاضی و پس از مدت‌ها تأخیر این طرح به صحن علنی برسد، به راحتی وزیر مربوطه با رأیی بیشتر از جلسه رأی اعتماد خود به صندلی وزارت برمی‌گردد. آشنا‌ترین مصداق بر این روند استیضاح همزمان سه وزیر در ماه پایانی سال گذشته بود که در نهایت هر سه وزیر توانستند رأی اعتماد از مجلس کسب کنند. جالب‌ترین نمونه هم در این میان عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی بود که هم در مجلس نهم و هم در مجلس دهم توانسته است، دست‌انداز استیضاح را رد کند. اینجاست که اهمیت لابی این چنین برجسته به چشم می‌آید. ماجرا زمانی مشخص شد که در واکنش به عدم رأی آوردن حبیب‌الله بی‌طرف برای وزارت نیرو برخی اصلاح‌طلبان از جلسات پشت پرده نمایندگان با بی‌طرف و درخواست برخی امتیازات ویژه خبر دادند. لابی‌ها به حدی آشکار بود که صدای فراکسیون امید نیز درآمد. علیرضا رحیمی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مسائل موجود در مجلس از تنزل جایگاه مجلس در بین سایر قوا شکایت می‌کند و دلیل آن را عملکرد برخی نمایندگان می‌داند.
فراکسیون امید از بدعهدی‌های گذشته گلایه‌مند است
غیر از ریاست مجلس که تکلیف روشن است به نظر می‌رسد فراکسیون‌ها توان خود برای گرفتن سایر کرسی‌های هیئت رئیسه متمرکز کرده‌اند، به خصوص که برخی نمایندگان فراکسیون ولایی مجلس نیز به دنبال حذف علی مطهری از سمت نایب رئیسی مجلس هستند. با این حال جبهه مستقلین ولایی که نقش مهمی به دلیل یکسان بودن سهم فراکسیون امید و فراکسیون مستقلین در تصمیمات مجلس ایفا می‌کند، همچنان از حضور علی مطهری به عنوان یکی از نایب رئیسان مجلس حمایت می‌کند. با توجه به عملکرد علی مطهری و مسعود پزشکیان و رضایتمندی اعضای فراکسیون مستقلین از فعالیت آن‌ها در سال گذشته پیش بینی می‌شود گزینه آن‌ها به عنوان نواب رئیس همین دو شخص است. لاهوتی تأکید کرد آنچه در فراکسیون مستقلین مطرح است، ائتلاف با دو فراکسیون دیگر در صورت تمایل آنان و ارائه فهرست مشترک است. لاهوتی همچنین گفت که نباید به گونه‌ای شود که فراکسیون ما به صورت مجزا و فراکسیون امید و ولایی هم برای خود لیستی جداگانه ارائه دهند. در این میان به نظر می‌رسد ائتلاف فراکسیون امید با فراکسیون مستقلین برای ارائه یک لیست مشترک جدی‌تر به نظر برسد، البته خاطره تلخ عهدشکنی فراکسیون مستقلین در انتخابات قبلی ریاست مجلس سبب شده تا فراکسیون امید هم کمی با احتیاط در این باره وارد عمل شود. به گفته تابش احتمال اینکه ائتلافی بین فراکسیون‌های «امید»، «مستقلین ولایی» و «نمایندگان ولایی» برای انتخابات هیئت رئیسه پارلمان شکل بگیرد، وجود دارد، اما هنوز این ائتلاف قطعی نیست. او با بیان اینکه هنوز جزئیات چگونگی ائتلاف فراکسیون‌ها برای انتخابات هیئت رئیسه مجلس مشخص نیست، گفت: اگر ما در فراکسیون امید در این ائتلاف برای انتخابات هیئت رئیسه مجلس به تفاهم رسیدیم، لیست مشترک می‌دهیم، در غیر این صورت در فراکسیون امید و هر فراکسیون دیگر، کاندیدا‌های مدنظر خود را برای انتخابات هیئت رئیسه پارلمان معرفی می‌کنیم. تابش ائتلاف با سایر فراکسیون‌ها را مشروط به برخی شرایط عنوان کرد و گفت: اگر مبنای ائتلاف بین فراکسیون‌ها برای انتخابات هیئت رئیسه مجلس، منطق و عقلانیت باشد و سهم‌خواهی نباشد، براساس وزن فراکسیون ها، می‌توانیم ائتلاف انجام دهیم. خبر‌هایی که از راهرو‌های مجلس به گوش می‌رسد نشان می‌دهد مذاکرات بر سر نحوه ائتلاف همچنان ادامه دارد و این احتمال به صورت جدی وجود دارد که در لحظات آخر هر سه فراکسیون به صورت مستقل وارد عرصه انتخابات هیئت رئیسه شوند.
فراکسیون ولایی چه می‌گوید
موضع فراکسیون ولایی نیز درباره انتخابات تا حدودی مبهم به نظر می‌رسد. به دلیل اجماع نظر فراکسیون امید و فراکسیون مستقلین بر سر ریاست لاریجانی، فراکسیون ولایی تمایلی به ورود به عرصه انتخابات ندارد و تمرکز خود را بر رقابت بر سایر کرسی‌ها متمرکز کرده است. حمید رضا جاجی بابایی رئیس فراکسیون ولایی مجلس با اشاره به اینکه احتمال دارد این فراکسیون بر هر ۱۲ عضو هیئت رئیسه گزینه مستقل ارائه دهد، به امکان ائتلاف با سایر فراکسیون‌ها اشاره کرد و گفت: هیچ صحبتی در این خصوص با هیچ‌کس نکرده‌ایم، ما اهل تعامل هستیم، در حال صحبت هستیم، اما با هیچ فراکسیونی درباره کرسی ریاست به جمع بندی نرسیده‌ایم. اگر به جمع بندی برسیم آن را ملاک عمل قرار می‌دهیم، در غیر این صورت مستقلاً تصمیم‌گیری می‌کنیم.
بی‌تفاوتی نمایندگان به وجهه مجلس
با جمع بندی اظهار نظر‌ها و شرایط حاکم بر فضای مجلس می‌توان این طور نتیجه گرفت که احتمال به وجود آمدن تغییرات اساسی در هیئت رئیسه مجلس اندک است و اگر تغییری صورت بگیرد این تغییر در کرسی‌های حاشیه‌ای هیئت رئیسه خواهد بود. حال سؤال این است که آیا نمایندگان به جایگاه مجلس در افکار عمومی نمی‌اندیشند و ادامه رویه قبل را به ضرر جایگاه مجلس نمی‌دانند؟ این سؤالی است که باید نمایندگان به صورت جدی به آن فکر کنند، چراکه فرصت نمایندگی آنان به سرعت در حال گذر است.
دیدگاه تان را بنویسید