شکاف اصلاح‌طلبان برای اجماع بر سر روحانی / راز افتتاح طرح‌های اقتصادی-انتخاباتی روحانی چیست؟

سرویس سیاسی فردا: در روزهای اخیر، افتتاح طرح های اقتصادی متعددی به دست روحانی در حال انجام است: از افتتاح بیمارستان امام رضا (ع) در مشهد گرفته تا آغاز بهره برداري از پروژه گازرسانی و خط لوله انتقال گاز ايرانشهر به زاهدان با حضور ‏روحاني و اعلام وزیر نفت مبنی بر افتتاح ۴ فاز پارس جنوبی در اسفندماه ۹۵ با حضور روحانی و... .

اما قصد و غرض روحانی از افتتاح های «بی موقع» چیست؟

در این رابطه چند فرضیه وجود دارد:

فرضیه اول: با رسیدن به پایان سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» روحانی در پی به نمایش گذاشتن دستاوردهای دولت یازدهم در این یکسال است!

فرضیه دوم: روحانی به دنبال بازسازی چهره و وجهه تخریب شده خود در بین توده مردم است تا شانس انتخاب شدنش به عنوان رئیس جمهور دوازدهم کشور را از دست ندهد!

فرضیه سوم: روحانی به دنبال تالیف قلوب و جلب نظر سران اصلاح طلب است تا همچنان گزینه اصلی این جریان در انتخابات باقی بماند و جریان مذکور به دنبال معرفی نامزد جایگزین با عناوینی از جمله نامزد پوششی یا کمکی نباشند!

هر سه فرضیه بالا به صورت همزمان می تواند صحیح باشد؛ اما به نظر می رسد فرضیه سوم از قدرت و قوت بیشتری برخوردار است. این موضوع با نگاه به چند پدیده در یکی دو هفته اخیر آشکارتر می شود:

پدیده اول: انتقاد بی سابقه اصلاح طلبان به عملکرد اقتصادی روحانی

به گزاره های زیر که در هفته های اخیر مطرح شده توجه کنید:

- روزنامه اعتماد: در مجموع چهار سال که دولت یازدهم سکان امور را به دست گرفته، ۵۱ درصد کل بودجه عمرانی محقق نشده است!

- روزنامه دنیای اقتصاد: شمارش معکوس پایان سال ۹۵ در حالی آغاز شده است که نتایج اولیه سرشماری نفوس و مسکن که قرار بود نیمه اول دی ماه امسال منتشر شود هنوز اعلام نشده است!

- محمد قوچانی، روزنامه نگار اصلاح طلب در گفتگو با دنیای اقتصاد: بحران اصلی که ما را تهدید می کند بحران ناکارآمدی دستگاه هایی است که وظایف اجرایی و حاکمیتی را برعهده دارند. یعنی مردم منتظر تحول هستند اما دولت تصمیمی نمی گیرد. در مقابل دولتی که هر روز ۱۰۰ تصمیم می گرفت، این دولت در ۱۰۰ روز یک تصمیم هم نمی گیرد و این خطری بسیار بزرگ است!

- صادق زیباکلام در روزنامه اعتماد: سال ۹۵ از نظر اقتصادی و معیشت مردم سال چندان خوبی نبود. رکود همچنان ادامه داشت و بیکاری اگر نگوییم افزایش، اما کاهش نیز پیدا نکرد!

- فیاض زاهد (فعال سیاسی اصلاح طلب) در گفتگو با روزنامه بهار: ارزیابی من این است که سال ۹۵ سال درخشانی برای فعالیت دولت روحانی نبود!

- روزنامه ابتکار به نقل از حریری (نائب رئیس اتاق مشترک ایران و چین): تمام برنامه اقتصادی دولت بر دو پایه استوار بود: یک اینکه فکر می کردند ظرف مدت ۶ ماه موضوع توافقات هسته ای به نتیجه می رسد و دوم این بود که نفت حدود ۸۰ تا ۹۰ دلار قیمت خواهد داشت که هر دو پایه فرو ریخت و موجب شد خلاء تفکر در دولت به وجود آید. در دولت سناریوی جایگزین طراحی نشد!

- عبدالله نوری در گفتگو با شرق: اقشار محروم و نقاط محروم و نقاط حاشیه ای یکی از مشکلات پیش روی روحانی است. آقای روحانی و حلقه مشورتی و برنامه ریزی ایشان باید پاسخگوی منتقدان باشند!

- عباس عبدی در گفتگو با مثلث: اگر به جای روحانی بودم حتما یک برنامه مشخصی برای طبقات فقیر ارائه می کردم!

این انتقادات در شرایطی صورت می گیرد که روزنامه های اصلاح طلب حامی دولت در سال های مدیریت روحانی ضمن سرپوش گذاردن بر ناکارآمدی های دولت وی و «افراطی خواندن منتقدان دولت»، کوچک ترین موفقیت دولت یازدهم را به پهنای صفحات نخست خود بزرگ می کردند!

پدیده دوم: تشکیک جریان اصلاح طلب در خصوص روحانی به عنوان نامزد قطعی خود در انتخابات دولت دوازدهم

در همین روزها، شبیه به مضامین زیر از سران اصلاحات شنیده شده است:

- ایسنا به نقل از موسوی لاری: در دیدار روحانی کلیه اعضای شورای عالی سیاستگذاری اطلاح طلبان درباره ضرورت رعایت اصول اصلاح طلبی در روند فعالیت های دولت که سبد رای آن از این گفتمان تامین می شود نظرات خود را ارائه کردند. در جلسات بعد شورا درباره کاندیدای ریاست جمهوری تصمیم گیری می شود!

در همین شرایط از نامزدهای پوششی برای حمایت از روحانی در مناظره ها نیز سخن به میان آمده است.

پدیده سوم: مخالفت روحانی با نامزد پوششی در کارزار تبلیغاتی ریاست جمهوری دوازدهم

روحانی از ابتدا با نظریه نامزد پوششی به شدت مخالفت کرد موضوعی که برخی علت آن را ترس روحانی از دور خوردن توسط جریان اصلاح طلب و الزام وی به انصراف به نفع نامزد مذکور در صورت تداوم افت آرای روحانی یا ملاحظه اقبال بیشتر به نامزد پوششی مدنظر دانسته اند.

با در نظر گرفتن سه پدیده بالا، می توان به این فرضیه رسید که مهم ترین دلیل روحانی برای افتتاح های اخیر، خودنمایی در مقابل جریان و سران اصلاحات بوده و در این خصوص حداقل فعلا جلب نظر مردم از اولویت کمتری برخوردار است. این مسئله به جهت وامداری روحانی به سبد رای اصلاح طلبان و ترس او از دور خوردن توسط آنان در هفته های آتی است.

از سوی دیگر اگرچه اصلاح طلبان به طور رسمی حمایت خود از روحانی به عنوان نامزد مدنظرشان در انتخابات پیش رو را اعلام کرده اند، اما به نظر می رسد به جهت عملکرد ضعیف روحانی در حوزه اقتصاد و ریزش دائمی آرای وی در نظرسنجی های صورت گرفته در ماه ها و هفته های اخیر، نگرانی او از کنار گذاشته شدن توسط اصلاح طلبان تا واپسین روزهای پیش از انتخابات ادامه خواهد داشت. چه اینکه در حال حاضر و با گذشت تنها دو روز از اعلام رسمی شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان مبنی بر حمایت از روحانی در انتخابات پیش رو چند تن از فعالان اصلاح طلب با این تصمیم مخالفت کردند.

آرای روحانی لغزنده است

زارع فومنی، دبیر کل حزب مردمی اصلاحات امروز در نشست خبری با انتقاد از شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در اعلام زودهنگام حمایت از روحانی گفت: متاسفانه این شورا تمام تخم‌مرغهایش را در سبد یک فرد گذاشت. روحانی به تنهایی آسیب‌پذیر است و باید فردی در کنار او معرفی شود که حرف‌های جدید بزند. آرای روحانی قطعا لغزنده است و ریزش خواهد داشت و دلایل آن این است که روحانی تمام وقت خود را صرف مسائل بین‌المللی کرده و به مسائل داخلی توجهی نداشته است.

روحانی گزینه نهایی اصلاح‌طلبان نیست

از سوی دیگر مصطفی کواکبیان که تمایل خودر را برای کاندیداتوری اعلام کرده، در حاشیه صحن علنی امروز در جمع خبرنگاران گفت: اینکه گفته می‌شود گزینه نهایی اصلاح طلبان آقای روحانی است، می‌خواهم بگویم که چنین چیزی نیست، زیرا اولاً شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هیچ نشستی درباره انتخابات نداشته است و شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از همه احزاب اصلاح‌طلب تشکیل شده اما اشخاصی در شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان هستند که ما آن را به رسمیت نمی‌شناسیم و گفته‌ایم در این باره شورای هماهنگی باید نظر دهد. وی با بیان اینکه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات تاکنون هیچ نظری درباره انتخابات ریاست جمهوری نداده و بعداً درباره آن صحبت می‌کنیم، گفت: غیر از این اصلا اگر شورای هماهنگی هم نظر دهد، 50 حزب اصلاح طلب خارج از شورای هماهنگی نیز داریم اما نباید بگوییم که گزینه نهایی اصلاح طلبان آقای روحانی است.زیرا اصلاح طلبی یک گفتمان است و مطالبات و حساب و کتابی دارد. هر کسی نمی‌تواند بگوید ما گزینه نهایی تعیین کرده‌ایم.

در هر صورت با توجه به شکاف عمیق در میان اصلاح طلبان درخصوص اجماع روی روحانی به نظر می رسد اقدامات «اقتصادی- انتخاباتی» روحانی حتی به صورت نمایشی در هفته های آینده تا انتخابات سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت.