تحلیل استراتژی تحریم هوشمند ایران توسط آمریکا

بررسی اظهارات "جک لو "وزیر خزانه داری آمریکا در بنیاد کارنگی با عنوان " تکامل تحریم ها و درس هایی برای آینده " از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا اهمیت سخنان جک لو در این قضیه نهفته است که وی از تجربه تحریم ها علیه ایران به عنوان یک سیاست موفق در طول سیاست خارجی دولت آمریکا نام می برد. جک لو تصریح می کند:« تحریم های ایالات متحده علیه برنامه هسته ای ایران نشان داد که این سلاح هنگامی که با دقت به عنوان بخشی از یک ائتلاف گسترده استفاده شود تا چه اندازه می تواند موثر باشد.» از اظهارات جک لو درباره علت موفقیت سیاست آمریکا می توان چند نکته را استنباط کرد: 1. اجماع گرایی از نظر جک لو علت موفقیت تحریم ها علیه ایران ناشی از تلاش هماهنگ بوده است. بر این مبنا " اجماع گرایی " آمریکا علیه ایران علت اصلی موفقیت تحریم ها بوده است. وی استناد می کند که پنج دهه تحریمهای " یکجانبه " آمریکا علیه کوبا غیر موثر بوده است. اما تحریم های آمریکا ضد برنامه هسته ای ایران قوی ترین نمونه ای است که نشان می دهد چگونه تلاش دسته جمعی همراه دیپلماسی می تواند به موفقیت بیانجامد. 2. برجسته سازی تهدیدات ایران از نظر جک لو زمانی که دولت آمریکا توانست تهدیدات هسته ای ایران را برجسته سازد و بلندپروازی های هسته ای ایران را در کانون توجه قرار دهد و متعاقب آن ایران درخواست های بین المللی را نادیده گرفت؛ سایر دولت ها یا متحدان آمریکا تلاش برای تغییر محاسبات ایران به کمک ابزارهای مختلف سیاست خارجی، از جمله تحریم، ضروری قلمداد کردند. 3. فشار بر اقتصاد ایران: از نظر جک لو آمریکا با تحریم کردن بانک ها و بنگاه های اقتصادی ایرانی همدست در برنامه هسته ای ایران شروع کرد. آمریکا خیلی زود دریافت که ضروری است گریزگاه های امن را تعطیل نماید و فشار بر اقتصاد ایران را افزایش دهد. وی معتقد است فشار بر اقتصاد ایران مهمترین ابزار فشار بر ایران بوده است. 4. وحدت کنگره و دولت در برابر ایران: از نظر جک لو راز موفقیت سیاست تحریم ها علیه ایران هماهنگی میان کنگره و دولت آمریکا بوده است. وی معتقد است با همکاری کنگره و دولت آمریکا فشار بر ایران افزایش یافت. 5. پرورش متخصصان تحریم: وزیر خزانه داری آمریکا در ادامه اظهاراتش در بنیاد کارنگی می گوید که در طول تحریم ها علیه ایران این تجربه بدست آمد که برنامه های تحریمی برای آنکه بخواهند مؤثر باشند نیازمند سرمایه گذاری در زیرساخت هستند تا بتوان آنها را به راحتی اجرائی کرد و حمایت دیگران را جلب نمود. از نظر وی تحریم ها نیازمند سرمایه گذاری و پرورش محققان و تحلیلگران حرفه ای هستند ین افراد حرفه ای همچنین باید با کمک تجزیه و تحلیل های اطلاعاتی، پرونده های مفصلی تشکیل دهند. 6. تحریم های هدفمند: از دید جک لو هدف تحریم ها ایجاد فشار بر کنشگران نامطلوب برای تغییر سیاست است. از این رو وی بیان می کند که زمانیکه تغییر سیاستهای ایران رخ داد لغو تحریم های هسته ای مشوقی بود که به آمریکا کمک کرد به تغییر اساسی محاسبات ایران دست یابد و این مشوق در کنار دیپلماسی منظم و فشرده بکار گرفته شد. تحریم ها به منظور مجازات اقدامات گذشته در نظر گرفته نمی شوند؛ نگاه ما در تحریم ها به آینده است و هدف پیشگیری از رفتارهای غیرقانونی و خطرناک خارج از نظام ما و ایجاد فشار برای تغییر رفتارهای آینده است. این اصل بنیادین با مجازات ها و تنبیهات مدنی بسیار متفاوت است که هدفشان تنبیه رفتارهای گذشته است. 7. ادامه سیاست تحریم علیه ایران: جک لو معتقد است در حالیکه آمریکا تحریم های هسته ای را لغو کرده است، باید به وضع تحریم ها در زمینه حمایت از تروریسم و بی ثبات کردن منطقه و مسائل موشکی و نقض حقوق بشر ادامه دهد. 8. ظرفیت سازی: از نگاه جک لو آمریکا برای اعمال تحریم ها نیازمند شرکای بین المللی بیشتر است به همین دلیل باید ظرفیت سازی نماید. ظرفیت سازی تضمین می کند که تحریم ها بطور دقیق و ظریفی هدفمند شوند. روی هم رفته جک لو معتقد است که تحریم های آمریکا ضد برنامه هسته ای ایران قوی ترین نمونه ای است که نشان می دهد چگونه تلاش جمعی در کنار دیپلماسی جدی، موفقیت به دنبال می آورد.