انگلستان سیاست های خصمانه را کنار گذاشته است؟/ تکرار اعتماد به روباه پیر

سرویس سیاسی فردا؛ خبر کوتاه بود؛ « سفارت انگلیس در تهران پس از چند سال تعطیلی روز یکشنبه اول شهریور 94 با حضور وزیر خارجه آن کشور بازگشایی می‌شود ! » این خبر روزنامه گاردین شامگاه چهارشنبه 28 مرداد به سرعت محافل خبری و رسانه‌ای را پر کرد؛ اما مقامات کشورمان که عموما سفرهای روسا و مسئولان خارجی را از هفته ها قبل اطلاع رسانی کرده و درباره جزئیات آن اظهار نظر می کردند، این بار پس از آشکارشدن توسط این روزنامه انگلیسی فقط آن را تایید کردند.

بعد از اغتشاشات و آشوب های پس از انتخابات 88 و روشن شدن همدستی سران فتنه‌ با دشمنان قسم‌خورده نظام، اسناد و مدارک معتبری از دخالت سفارت انگلیس در آن ماجرا به دست آمد؛ از سوی دیگر دستگیری بعضی عوامل مرتبط با سفارت انگلستان که در خط‌دهی و جریان‌سازی آنها مشغول بودند و همچنین همکاری آنان برای ترور دانشمندان هسته‌ای ایران موجب اعتراض تعدادی از دانشجویان و مردم در تهران شد که در نهایت در سال 90 مجلس شورای اسلامی با تصویب ماده واحده‌ای دولت را به کاهش سطح روابط با انگلیس در حد کاردار ملزم کرد و از آن زمان روابط تیره انگلیس با کشورمان آغاز شد.

متن ماده واحده مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «وزارت امور خارجه موظف است در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت بزرگ ایران ظرف دو هفته روابط سیاسی را با دولت انگلیس به سطح کاردار تنزل دهد و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند .» تبصره یک: در صورت تغییر سیاست‌های خصمانه کشور مزبور، وزارت‌خارجه می‌تواند سطح روابط را ارتقاء دهد . این مصوبه دلیل کاهش مناسبات دیپلماتیک بین ایران و انگلیس را به روشنی بیان کرد؛ یعنی «حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت ایران» . حال باید دید پس از 4 سال، احتمال پایمال شدن حقوق مردم و منافع ملی از سوی دولت انگلستان کم شده است! و انگلستان از خوی استعماری خود دست برداشته که دولت یازدهم درصدد گشایش سفارت آن برآمده است؟

خسارت یا غرامت؛ مسئله این است!

نکته مهم دیگری که توجه به آن بسیار اهمیت دارد، تقاضای دولت انگلیس برای دریافت خسارت از دولت ایران است که دلیل آن ورود تعدادی از دانشجویان معترض به سفارت قبل از تعطیلی آن بود که زمینه افزایش تنش بین دو کشور را فراهم کرد . در روزهای گذشته خبری مبنی بر اینکه ایران به انگلیس غرامت پرداخت کرده دست به دست در رسانه ها چرخید تا اینکه روز گذشته مجید تخت‌روانچی، معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرد: « این خبر که تاکنون به انگلیس غرامتی داده شده است صحت ندارد و بحث خسارتی که به سفارت انگلیس در تهران وارد آمد یکی از مباحثی است که در دستور کار دو کشور قرار دارد و تصمیم در این مورد گرفته نشده است. هنگامی که دو سفارت فعالیت خودشان را به صورت کامل برقرار می کنند بحث خسارت میتواند یکی از موضوعاتی باشد که به آن خواهند پرداخت و ارزیابی خسارت زمان بر خواهد بود. وی ادامه داد: آن‌ها باید تخمین خود از خسارت را اعلام کنند و بعد کارشناسان ما در فرایندی که زمان‌بر است این موضوع را بررسی می‌کنند. همان‌طوری که در اوایل دهه هشتاد میلادی سفارت ما در لندن خسارتی دید و این خسارت از سوی انگلیس به ما پرداخت شد.»

اگر نگاهی اجمالی به روابط دیپلماتیک ایران و انگلیس در تاریخ معاصر بیندازیم، در می یابیم که انگلیس در همه این سال ها با خباثتی مثال زدنی و منحصر به فرد، در مقاطعی مختلف ضربات جبران ناپذیری را به ایران زده است. جدا کردن افغانستان از ایران براساس پیمان پاریس؛ تحمیل قرارداد رویترز که براساس آن، ایران به مدت 70 سال کاملا به انگلستان فروخته شد؛ تحمیل قرارداد تالبوت (انحصار توتون و تنباکو) به ایران که با حکم آیت‌الله میرزای شیرازی لغو شد؛ تحمیل قرارداد دارسی به ایران برای اکتشافات، استخراج و غارت منابع نفتی؛ اشغال ایران در چارچوب حمله متفقین به ایران و تحمیل قحطی و فقر به ملت و وارد آوردن خسارات جانی و مالی فراوان؛ نقش مستقیم در کودتای 28 مرداد 1332 برای همراهی با آمریکا؛ همراهی با آمریکا برای سرکوب انقلاب اسلامی ملت ایران؛ حمایت و پشتیبانی از سلمان رشدی؛ مشارکت در تحریم‌های ایران طی 33 سال گذشته و... تنها بخشی از اقداماتی است که دولت انگلستان در جهت منافع خود و علیه ایران انجام داد.

باید از مقامات دولتی که بازگشایی مجدد سفارت انگلستان را در دستور کار خود قرار دادند پرسید که آیا مواضع و منفعت طلبی انگلستان تغییری کرده که قرار است روابط دیپلماتیک از سطح کاردار غیر مقیم به سفیر ارتقا پیدا کند؟ آیا در دوره سخت مذاکرات هسته ای حمایت یا اقدام ویژه یا حسن نیتی از دولت انگلستان مشاهده شده که پاداش آن پهن کردن فرش قرمز برای روباه پیر است؟

به نظر می رسد از امروز و با بازگشایی سفارت انگلستان در ایران و ارتقای سطح روابط باید بیشتر از قبل اقدامات و فعالیت های این سفارتخانه را زیر ذربین گرفت و به صورت به آن ویژه توجه کرد؛ زیرا تکرار تاریخ هزینه گزافی دارد!