مقامات سعودی در فصل «بهار اعراب»، در تلاش هستند تا با استفاده از روابط دیپلماتیک و قدرت اقتصادی خود در منطقه خاورمیانه، از ایجاد تغییرات در منطقه جلوگیری کنند. این روند شامل پناه دادن به دیکتاتورهای سابق (بن علی رئیس جمهور تونس)، اعزام نیروهای نظامی به کشورها (بحرین) و کمک به کشورهای عربی در حال مبارزه با خواستههای مردم (یمن و مصر) میباشد.
به گزارش «فردا»، وب سایت روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در گزارش خود به روند اقدامات عربستان سعودی در برهه کنونی برای مقابله با انقلابهای مردمی در کشورهای عربی خاورمیانه پرداخته است. بر اساس این گزارش در مصر مقامات سعودی با اعطای کمک ۴ میلیارد دلاری خود در هفته گذشته در پی این بودند تا خود را به شورای نظامی در این کشور نزدیک سازند. در یمن نیز مقامات سعودی در پی زمینه چینی برای خروج بیدردسر صالح از قدرت هستند.
از سوی دیگر سعودیها از اردن و مراکش دعوت کردهاند تا در شورای همکاریهای خلیج فارس شرکت کرده و عضویت داشته باشند. این اقدامات همه نشان از آن دارد که این کشور در پی این است تا با تمام توان در برابر خواستههای مردمان کشورهای عربی بایستد و از منافع خود به دفاع برخیزد.
مقامات سعودی بشدت از ثبات نسبی حکومتهای خودکامه حمایت میکنند تا از این طریق از مانع تغییرات گسترده در این حکومتها شوند. دعوت از اردن و مراکش برای عضویت در شورای همکاریهای خلیج فارس نیز در سایه این سیاستها قابل توجیه است. از این طریق سعودیها خواهند توانست بلافاصله به هنگام در خطر افتادن این حکومتها، به این کشورها بشتابند و مخالفان را سرکوب کنند، مانند آنچه در بحرین رخ داد و مقامات سعودی با بالا گرفتن روند اعتراضات با اعزام ۱۲۰۰ نظامی به این کشور به سرکوب شیعیان بحرین پرداختند.
با توسل به چنین اقداماتی، سعودیها در پی این هستند تا با تشکیل «باشگاه سلاطین»، مانع قدرت یابی و نفوذ کشورهایی چون ایران در منطقه شوند. این اقدامات و فعالیتهای مقامات سعودی موجب شده تا برخی از تحلیل گران و مردم داخلی کشورهای منطقه به آنها لقب «ضد انقلابی» بدهند.
خالد دخیل- یکی از ستون نویسان وتحلیل گران عربستان- معتقد است «مطمئنا مقامات سعودی موج انقلابهای عربی را دوست ندارند و از آن بیمناک هستند، اما آنها تلاش میکنند بر اساس منافع خود به تصمیم گیری بپردازند».
در مصر- دومین کشوری که جریان انقلابی در آن ایجاد شد و موجب خروج حسنی مبارک از قدرت شد- مقامات سعودی با کمک به احزاب دیگر در پی این هستند تا از به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در این کشور جلوگیری کنند. آنها از این نگرانند که در صورت به قدرت رسیدن اخوان المسلیمن برای منافع و آینده عربستان خطرناک خواهد بود. سعودیها همچنین از سیاستهای خارجی اخوان المسلمین بشدت نگران هستند. در طی این مدت اخوان المسلمین با حماس روابط خوبی را برقرارکرده و روابط حسنهای با ایران دارد که خشم سعودیها را برانگیخته است.
این اقدامات موجب شده که مقامات عربستان دیگر به مانند گذشته بر روی کمکهای متحد خود- امریکا- حساب نکنند و شخصا کنترل امور را در دست گیرند. در این خصوص نواف عبید- یکی از تحلیل گران سعودی- در واشنگتن پست نوشت «ریاض این آمادگی را دارد تا به تنهایی زمام امور را به دست گیرد زیرا امریکا به «متحدی غیر قابل اعتماد» مبدل شده است».
بر اساس این گزارش، مقامات سعودی پس از ناامید شدن از اقدامات امریکا در بحرین، لیبی، مصر و یمن دخالت کرده و در هریک از این کشورها با توجه به شرایط خود در پی این بودهاند تا مناقع خود را پی گیری کنند.
در انتهای این گزارش نیز ذکر شده است که این اقدام در سیاستهای عربستان امر تازهای نیست. در سال ۱۹۵۲ نیز با سقوط پادشاهی مصر و روی کار آمدن جمال عبدالناصر، اوضاع منطقه بشدت دگرگون شد و «پان عربیسم ناصر» کل منطقه را در بر گرفت. ناصر در پی این بود تا انقلابی را در کشورهای عربی برپا کند. در آن دوران کشورهایی چون لیبی، عراق تحت تاثیر ایدئولوژی ناصریسم به اقداماتی دست یازیدند اما عربستان هر چه بیشتر روابط خود با مصر را کاهش داد.
دیدگاه تان را بنویسید