«ناو زاگرس»؛چشم بینای ارتش ایران در پهنه دریاها

سرعت بالای تحولات فناوری در سطح جهان در همه حوزه ها و به ویژه بروز تغییرات سریع و مستمر در حوزه دریا و به طبع تهدیدات دریایی، این ضرورت را ایجاد می کند که نیروی دریایی ارتش در حوزه دریا متناظر با تغییرات، تسلیحات و تجهیزات اطلاعاتی و دفاعی متناسب با راهبردهای عملیاتی کشور ارتقاء و به روز شود.

بر همین اساس ارتقاء تجهیزات و تسلیحات و روزآمد نگه داشتن امکانات و همچنین ساخت ناو، ناوشکن و شناورها و بومی سازی در این حوزه چند سالی است که در دستور کار قرار گرفته است.

ناو شکن جماران نخستین نمونه از کشتی‌های جنگی کلاس موج ساخت ایران است که به موشک‌های ضدکشتی و سطح‌به‌هوا، اژدرانداز، توپ پدافندی، ابزار ناوبری الکترونیکی نوین و امکانات جنگ الکترونیک مجهز است. این کشتی با طول ۹۴ متر و سرعت ۳۰ گره دریایی (۵۶ کیلومتر بر ساعت)، توانایی حمل ۱۴۰ ملوان و حمل بالگرد را دارد.

ناوچه جماران

ناوشکن جماران نخستین ناوشکن بومی جمهوری اسلامی ایران است که ۳۰ بهمن‌ماه سال ۱۳۸۸ به دست متخصصان نیروی دریایی ارتش، نخبگان و دانشمندان توانمند ایرانی با فرمان آیت‌الله خامنه‌ای فرمانده کل قوا به ناوگان دریایی ارتش ملحق شد.

فرمانده کل قوا در حاشیه مراسم رونمایی و به‌آب‌اندازی ناوشکن جماران دست‌نوشته‌ای را در دفتر یادبود این ناوشکن، مرقوم فرمودند.

متن یادداشت معظم‌له بدین شرح است:

«بسم الله الرحمن الرحیم

این تجربه‌ی گران‌بها می‌تواند سرآغاز مبارکی باشد برای فتح عرصه‌های ارزشمند دیگری که نبوغ ذهنی و ایمان استوار شما دریادلان ارتش جمهوری اسلامی بی‌گمان به ملت بزرگ و کشور سرافرازتان هدیه خواهد کرد. به خود اعتماد کنید؛ قدردان توانائی‌های ذاتی و انسانی خود باشید؛ از موانع نهراسید، و بدانید که نسل‌های آینده به خط‌ شکنی و اعتماد به نفس شما افتخار خواهند کرد. خداوند شما را مشمول توفیق و کمک خود قرار دهد.

سیدعلی خامنه‌ای

۸۸/۱۱/۳۰»

دماوند و سهند به ترتیب ناوچه های دیگری بود که در ادامه این مسیر در راستای توانمند سازی این حوزه توسط نیروی دریایی ارتش طراحی، ساخته و به این نیرو الحاق شد.

ناوچه سهند

در ادامه دِنا چهارمین ناومحافظ از کلاس موج بود که توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و ساخته و در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ خورشیدی به ناوگان نیروی دریایی ارتش ایران در بندرعباس پیوست.

ناوچه دنا

با ادامه فعالیت ها در این عرصه، ناوچهٔ دیلمان که یک کشتی جنگی کلاس موج نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است با طراحی و تحت نظارت نیروی دریایی ارتش و توسط سازمان صنایع دریایی ساخته شد. دیلمان، پنجمین فروند از ناوچه‌های کلاس موج، تحت نظارت نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است و از ۶ آذر ۱۴۰۲ به ناوگان شمال نیروی دریایی راهبردی ارتش الحاق شد. این ناوچه قابلیت‌های پدافندی، آفندی و رهگیری همزمان اهداف هوایی، سطحی و زیرسطحی دارد و مجهز به سامانهٔ جامع مدیریت نبرد و جنگ الکترونیک است. دیلمان همچنین قابلیت ردیابی جنگنده‌ها و موشک‌های کروز را دارد.

ناوچه دیلمان

در جدید ترین فعالیت در راستای خودکفایی در حوزه ساخت ناو و ناوشکن ها روز چهارشنبه ۲۶ دی ماه ۱۴۰۳ نخستین ناو اطلاعاتی- سیگنالی میهن اسلامی با نام «زاگرس» که یکی از بی‌نظیرترین دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که حاصل تلاش شبانه روزی رزمندگان در عرصه دفاع و علم و دانش و صنعت کشور با حضور سردار سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش، امیر سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و امیر دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش به سازمان رزم نیروی دریایی ارتش ملحق شد.

ناو پیشرفته و داده آمایی زاگرس نسل جدیدی از شناورهای اثرگذار ساخته شده در کشور با آرایه‌ها و ساختار الگوریتمی بر پایه مدیریت یکپارچه و هوش مصنوعی است که از مهمترین شاخصه‌های عملیاتی ناو زاگرس وجود حسگرهای الکترونیکی است که نقش متمایزی را در شرایط دشوار ایفا می‌کنند.

دکل یکپارچه پیشرفته با محاسبه دقیق اثرات امواج الکترومغناطیس، توانایی رهگیری عامل و غیرعامل، شناسایی و کشف امواج الکترومغناطیس دشمن، عملیات سایبری، امکان جمع آوری اطلاعات گسترده در ابعاد بیشتر و سامانه رانش و کنترل مانیتورینگ هوشمند از دیگر شاخصه های این ناو پیشرفته کشور است.

سامانه رانش ناو زاگرس در داخل کشور طراحی و ساخته شده و با بهینه سازی مولفه‌های اثرگذار قابلیت انجام ماموریت‌های عملیاتی گسترده و با ارزش تری را برای نیروی دریایی فراهم کرده است.

قابلیت نشست و برخاست، حمل انواع بالگرد، آشیانه بالگرد و انجام عملیات امداد و نجات دریایی و دریانوردی در شرایط نامساعد دریا از دیگر توانمندی‌های ناو زاگرس است.

تجهیز ناو اطلاعاتی سیگنالی زاگرس به سامانه ها و آرایه های دریایی با بهترین بازدهی در شرایط سخت محیطی و دینامیکی با قابلیت اطمینان و انعطاف بسیار بالا در حوزه پایش باندهای فرکانسی، ارتباطات مخابراتی، موقعیت یابی، اپتیک، سونار فعال و غیر فعال، سامانه‌های ماهواره‌ای به همراه آزمایشگاه مجهز آنالیزسیگنال با سامانه‌ها و آرایه‌های بومی، قابلیت دریافت، هدایت و رهگیری پهپاد از دیگر قابلیت های این ناو ساخت داخل است که ناو زاگرس را به تجهیزی منحصر به فرد در حوزه جمع آوری اطلاعات سیگنالی و پایش طیف الکترومغناطیس در حوزه دریا و ساحل مبدل ساخته است.

فرآیند ساخت ناو اطلاعاتی سیگنالی زاگرس در کارخانجات نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در بندرعباس و با چینش بسیار دقیق هزاران قطعه و سامانه به صورت همزمان و با وجود تمام موانع گلوگاهی و تحریم های ظالمانه استکبار جهانی به اتمام رسید و روز آمدی، چابکی، قدرت مانور و سرعت بالا از ویژگی‌های بارز این شناور است.

به گفته امیر دریادار ایرانی فرمانده نیروی دریایی ارتش ناو اطلاعاتی سیگنالی زاگرس، چشم بیدار و بینای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در عمق دریاها و اقیانوس‌ها خواهد بود. ناو زاگرس گنجینه بسیار ارزشمندی برای نیروهای مسلح است. در ساخت این یگان آخرین دستاوردها در حوزه های الکترومغناطیس، الکترونیک، سایبر در سطوح زیر سطحی، سطحی و هوا صورت گرفته است.

سردار سرلشکر محمد باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح هم در مراسم الحاق ناو اطلاعاتی سیگنالی زاگرس گفت: قدرت دفاعی یکی از مبانی اصلی امنیت و قدرت ملت بزرگ ایران است. سیاست‌های کلی توسعه دریا محور به عنوان سند مبنایی این حرکت با تصویب رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) مبنای تدوین برنامه‌ها و اقدامات پیش روی کشور و از جمله نیروهای مسلح قرار گرفته است.

باقری تاکید کرد: توجه نیروهای مسلح به حوادث آینده و آینده پژوهی نسبت به اتفاقات از جمله مزیت‌هایی است که همواره باید ارتقاء و مورد توجه بیشتر قرار گیرد، طراحی و ساخت ناو اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران زاگرس یکی از این نمونه‌هاست. با توجه به اینکه قرار است نیروی دریایی در دریای عمان، اقیانوس هند، منطقه غرب آسیا و همچنین در کل دریاها و اقیانوس‌های جهان به اجرای ماموریت امنیت دریاها بپردازد نیازمند چنین توانمندی ارزشمند اطلاعاتی بود که جای آن در ناوگان ما خالی بود. این ناو کاملا ایرانی به دست جوانان دانشمند، نیروی دریایی ارتش و با کمک صنایع دفاعی وزارت دفاع، شرکت‌های و دانشمندان عزیز کشور ما طراحی و قطعه قطعه ساخته شد و گرد هم آمد و این توانمندی را به ملت ایران هدیه کرد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح افزود: قطعاً نحوه اجرای ماموریت‌های نیروی دریایی با آغاز دریانوردی این شناور با گذشته تفاوت اساسی خواهد داشت. حوادث سال‌های گذشته و همچنین ۱۵ ماه گذشته نشان می‍دهد ملتی می تواند استقلال، حاکمیت و اهداف عالی خود را تعقیب، دنبال و به نتیجه برساند که دارای قدرت خود اتکا باشد.

در پایان باید گفت، حضور گسترده و اقتدارآفرین ناوشکن‌های بومی ایرانی و به ویژه ناو اطلاعاتی زاگراس در آب‌های بین‌المللی به دست توانمند دریادلان نیروی دریایی ارتش واقعیت راهبرد مهم اشراف به دریاها و اقیانوس ها را بیش از بیش نمایان کرده است که نمونه بارز آن ناوگروه ۸۶ بود که توانست سراسر دنیا را درنوردد.

همچنین الحاق و بهره برداری از ناو زاگرس نوید بخش در هم شکستن تحریم و ایجاد تراز جدیدی در توازن اطلاعاتی منطقه است که با عزم و اراده فرزندان میهن اسلامی در راستای تحقق فرامین فرمانده معظم کل قوا و با حمایت‌های بی‌دریغ ستادهای بالاتر حاصل شده و برگ زرین دیگری را برافتخارات نیروی دریایی ارتش اضافه کرد.

تمامی این اقدامات بیانگر عزم و اراده فرزندان میهن اسلامی به ویژه در نیروی راهبردی دریایی ارتش در پیروی از راه امام راحل و تحقق فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی است که با دمیدن روح ایمان و امید به توانایی ها و استعدادهای شگرف فرزندان این مرز و بوم، تکیه بر شعار سراسر حقیقت «ما می توانیم»، ایجاد فرهنگ خودباوری، ابتکار، تشویق روحیه کار و تلاش مضاعف برای نگهداری و ساخت تجهیزات نظامی مورد نیاز کشورمان را با تامین استقلال و نمایش خودکفایی به نمایش گذاشتند./ایرنا