جامعه شناسی انتخابات ۱۴۰۳/ بخش اول

سرویس سیاسی فردا: سعید آجورلو در تحلیلی پیرامون انتخابات ۱۵ تیر با رویکرد جامعه شناسی سیاسی از دو نوع استان اکثریتی و قطبی بر اساس آرای نامزدها نام برده است. او در این متن نوشته: بر اساس آرای پزشکیان و جلیلی با دو نوع استان اکثریتی و قطبی مواجه هستیم. در استان های اکثریتی، طرف برنده حدود یا بیش از ۶۰ درصد آرا را داشته. در حالی که در استان های قطبی،رقابت در اطراف عدد ۵۰ درصد بوده؛ بدون غلبه مطلق نامزدها. 

یازده استان آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان، ایلام، گیلان، گلستان، زنجان و البرز از استان های اکثریتی پزشکیان( آبی) هستند که او کاملا بر رقیب غلبه پیدا کرده. 

سعید جلیلی اما هفت استان اکثریتی(زرد) دارد. استان های قم، خراسان جنوبی، کرمان، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان و مرکزی هفت استان اکثریتی جلیلی هستند که او نزدیک یا بیش از ۶۰ درصد آرا را آورده است. ۴ استان کمتر از استان های اکثریتی پزشکیان.

در مجموع ۱۳ استان قطبی وجود دارد. استان هایی مانند قزوین، تهران، مازندران، لرستان، فارس و چهارمحال با وجود پیروزی پزشکیان کاملا آبی نیستند و رقابت میان دو نامزد تمام نشده که استان های قطبی نام می گیرند. برای مثال در تهران، قزوین، مازندران و لرستان، رای پزشکیان ۲ الی ۳ درصد بیش از ۵۰ درصد است. همین وضعیت برای جلیلی در استان هایی مانند کهکلویه، خوزستان، هرمزگان، همدان، بوشهر، خراسان شمالی و یزد وجود دارد. در خوزستان، هرمزگان، همدان و بوشهر، جلیلی یک تا سه درصد بیشتر از ۵۰ درصد رای آورده. قرینه استان هایی مانند قزوین و لرستان و مازندران.

به نظر می رسد استان های قطبی که کامل آبی و زرد نیستند و البته استان های زرد در سیاست ایران سرنوشت ساز باشند. در استان های قطبی، اشکال جدید رقابت امکان بازتولید دارند. و در استان های اکثریتی زرد زمینه نقد بیشتر دولت جدید وجود خواهد داشت که قرینه آبی های پزشکیان هستند. به نظر می رسد استان هایی چون اصفهان، قم، خراسان رضوی و جنوبی، کرمان و سمنان و مرکزی پایگاه اصلی نقد دولت پزشکیان خواهند بود که در صورت نابسامانی اقتصادی می تواند استان های قطبی آبی مانند قزوین و فارس و لرستان را هم به خود جذب کند.

در عین حال پزشکیان فرصت دارد تا با تکیه به پایگاه رای خود در استان های آبی، استان های قطبی چون مازندران و فارس و قزوین و تهران را حفظ کند و از قطبی به اکثریتی تبدیل و برای اضافه کردن استان هایی مانند همدان و بوشهر و یزد به شهرهای قطبی متمایل به خود تلاش کند.