«فردا» گزارش می‌دهد:
ظریف تنور انتخابات را برای چه گروهی داغ می‌کند؟
تحرکات اخیر محمدجواد ظریف را باید در حمایت انتخاباتی از اصلاح‌طلبان میانه‌رو و اعتدالی‌ها در نظر گرفت.
گروه سیاست سایت فردا: محمدجواد ظریف رفت‌وآمدهایش زیاد شده است و یا با خبرگزاری‌ها مصاحبه می‌کند یا در کنگره حزب کارگزاران سازندگی حاضر می‌شود یا در کلاب‌هاوس چندساعت سخن می‌گوید. اویی که بعد از پایان کار دولت دوازدهم مدتی سکوت کرده بود، چندماهی است به نوعی تحرکات سیاسی‌اش را افزایش داده است و باید بررسی کرد که هدف او چیست؟
مهم‌ترین دلیل حضور او در صحنه سیاسی به گفته بسیاری از کارشناسان انتخابات پیش رو است. او در انتخابات ثبت نام نکرد و شخصا وارد میدان انتخابات نمی‌شود اما بر اساس شواهد و قرائن می‌خواهد در انتخابات پیش رو اثربخش باشد اما به نفع چه گروهی؟
ظریف را شاید نتوان به صورت تشکیلاتی اصلاح‌طلب دانست اما نزدیکی‌اش با اصلاح‌طلبان بر کسی پوشیده نیست. او حتی زمانی که وزیر امور خارجه بود و منع قانونی برای حضور در تشکل‌های سیاسی داشت، به کنکره حزب ندای ایرانیان رفت؛ حزبی اصلاح‌طلب که آن زمان دبیرکلی‌اش با صادق خرازی بود. در همان موقع انتقادهای زیادی هم به ظریف شد که چرا وزیرخارجه کشور باید در مراسم یک‌حزب سیاسی حضور یابد که البته پاسخ ظریف عجیب بود: رفاقت دیرینه با صادق خرازی!
او حالا که دیگر منع قانونی برای تحرک‌های سیاسی ندارد راحت‌تر با احزاب اصلاح‌طلب ارتباط گرفته است؛ مشخصا حضور او در کنگره اخیر حزب کارگزاران سازندگی که در آن جلسه افرادی مانند اسحاق جهانگیری و عبدالناصر همتی هم حضور داشتند. با در نظر گرفتن چنین تحرکاتی می‌تواند گفت که ظریف برای میانه‌روهای اصلاحات و البته اعتدالی‌ها کار می‌کند. با تحلیل این فرضیه می‌شود چنین برداشت کرد که احتمال ائتلافی انتخاباتی میان میانه‌روهای اصلاحات و اعتدالی‌ها با محوریت حزب اعتدال و توسعه به وجود خواهد آمد و ظریف هم با علم به این موضوع هم با اعتدالی‌ها یعنی نزدیکان حسن روحانی ارتباط خود را حفظ کرده و هم با حزبی مانند کارگزاران سازندگی.
اصلاح‌طلبان و اعتدالی‌ها تصور می‌کنند ظریف چهره‌ای رأی‌آور است؛ فارغ از درست یا غلط‌بودن این تصور اما به هر روی آنها ظریف را جلو انداخته تا بتواند فضا را به نفع خودشان تغییر دهد. گفتمان محمدجواد ظریف هم مانند همیشه دفاع از برجام است؛ به دو دلیل: نخست آنکه دولت نزدیک روحانی به عنوان دولتی نزدیک به اصلاح‌طلبان برگ برنده‌ای در اختیار ندارد و شاید خودشان هم بدانند در هیچ زمینه‌ای حرفی برای گفتن ندارند؛ به همین دلیل با تمسک به ریسمان پاره برجام سعی می‌کنند علاوه بر آنکه عملکرد خود در حوزه سیاست خارجی را موفق نشان دهند، چنین القاء کنند که اصولگرایان در عرصه مذاکرات موفق نبوده‌اند. آنها تصور می‌کنند با ایجاد چنین دوقطبی‌ای می‌توانند بار دیگر نگاه عمومی را به سمت خود جلب کنند. ظریف در این پروژه نیروی اصلی‌شان است تا با سخنرانی‌‌ها مصاحبه‌ها و نشست‌های کلاب‌هاوسی هم عملکرد دولت روحانی را تطهیر و هم از جایگاه اصلاح‌طلبان دفاع کند. اما این طرح با چوند مانع اساسی روبه‌رو است. یکی اینکه پر واضح است برجام توافقی ضعیف بود که به دلیل نداستن ضمانت اجراهای لازم هیچ کشوری را ملزم به ماندن در آن نمی‌کرد. دوم آنکه مردم همه معیارها را با هم در نظر می‌گیرند و قضاوت عمومی درباره عملکرد اصلاح‌طلبان و دولت روحانی در همه ابعاد بسیار نامناسب است. از سوی دیگر سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان به طور کلی ریزش شدیدی داشته است و احیای آن با چند سخنرانی فردی مثل ظریف انجام نمی‌شود. مشخص است که وقتی اصلاح‌طلبان سرمایه اجتماعی قابل توجهی نداشته باشند، اعتدالی‌ها که دیگر هیچ سرمایه‌ای ندارند زیرا آنها همیشه هویت مستقلی نداشته‌اند و همپاره با الصاق خود به اصلاح‌طلبان رأی آورده‌اند.
با این اوصاف اکنون ظریف می‌خواهد تنور انتخابات را به نفع اصلاح‌طلبان میانه‌رو و اعتدالی‌ها گرم کند اما با اوصاف مذکور بعید است بتواند توفیق چندانی در این عرصه به دست آورد.
دیدگاه تان را بنویسید