رایزنی در کشورهای میانجی

حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان در سفری یک روزه برای اولین بار در دولت سیزدهم به توکیو پایتخت ژاپن سفر کرد . در این سفر کوتاه که همزمان با سالگرد بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی در سال ۱۹۴۵ توسط ایالات متحده آمریکا که منجر به یک فاجعه انسانی گسترده در این دو شهر شد انجام شد، وی در دیدار با «فومیو کیشیدا» نخست وزیر، «یوشیماسا هایاشی»، وزیر امور خارجه و «کاتسونوبو کاتو»، وزیر بهداشت، کار و رفاه اجتماعی ژاپن آخرین وضعیت روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و تحولات بین‌المللی را مورد بحث و تبادل نظر قرار داد. موضوعاتی همچون مناسبات دوجانبه، مسائل افغانستان، خلیج فارس و اوکراین و مذاکرات لغو تحریم‌ها محور گفت‌وگوی وزیرخارجه ایران با مقامات عالی ژاپن بود. هر چند که یکی از موارد در دستور کار این سفر بررسی روابط دوجانبه تهران-توکیو است، اما روابط نزدیک ژاپن با آمریکا باعث شده که در رسانه ها، ابعاد بین المللی سفر و به ویژه موضوع مربوط به رفع تحریم ها بر دیگر موضوعات سایه افکنده و بر آن ها غلبه کند. البته در موضع گیری های رسمی و علنی، صحبت چندانی از این موضوع نمی شود. ضمنا به نظر می رسد، وزن موضوعات از دید دو طرف یکسان و مشابه نیست. طرف ژاپنی از دریچه بحران اوکراین و امنیت در منطقه خلیج فارس به این گفت وگوها می نگرد، اما طرف ایرانی یافتن فرصت های اقتصادی، آزادسازی منابع مالی و رفع تحریم ها را در اولویت خود می بیند. دلیل این تفاوت دیدگاه این است، که ژاپن احتمالا نیاز پررنگ کردن بُعد فشار بر ایران در زمینه اوکراین را احساس می کند تا بتواند طرف های غربی را نیز راضی نگه دارد. ژاپن همچنین از بدهکاران نفتی ایران است.ایران حدود ۵ سال است که بیش از سه میلیارد دلار بابت فروش نفت و میعانات نفتی از ژاپن طلبکار است و توکیو به بهانه تحریم‌های آمریکا ازپس دادن این پول به کشورمان سر باز زده است . ژاپن می‌تواند با کمک به حل این موضوع روابط حسنه صدها ساله اش با ایران را تقویت کند.ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران دیروز در نشست خبری خود در تهران گفت: «موضوع مطالبات مالی ایران از کشورهای مختلف را ما دنبال کرده و خواهیم کرد و درباره ژاپن هم در سطوح مختلف این موضوع مطرح شده و سال گذشته هم در دیدار رئیسی و نخست وزیر ژاپن در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک این موضوع بررسی شده بود. دولت ژاپن هم بارها اعلام کرده که راجع به تامین دیون ایران‌ آمادگی دارد و تلاش می‌کند که این امر محقق شود.»یکی از ابعاد سفر جاری وزیر خارجه ایران که به آن اهمیت مضاعف می دهد، دیدار با نخست وزیر است. تجربه نشان داده که ژاپنی ها با اختصاص دیدارهایی در این سطح به دنبال دستور کار مشخص و مهمی هستند.هر چند اطلاعات دقیقی در زمینه کیفیت نگاه فومیو کیشیدا، نخست وزیر فعلی ژاپن به ایران و تفاوت او با شینزو آبه، نخست وزیر سابق که در سال ۲۰۱۹ پس از ۴۱ سال به ایران سفر کرد، در دسترس نیست، اما توکیو به واسطه روابط و هماهنگی نزدیک با واشنگتن، در مقاطعی تلاش کرده است بین ایران و آمریکا میانجی گری کند، چه این موضوع مربوط به موضوع هسته ای باشد، چه اوکراین. جالب توجه این که، نخست وزیر فعلی ژاپن در گذشته رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و ژاپن نیز بوده است. او همچنین در کسوت وزیر خارجه به منطقه از جمله ایران   سفر داشته است.

 رایزنی ریابکوف با علی باقری در تهران

از سوی دیگر و در تهران «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه که به منظور دیدار با مقامات ایران و شرکت در نشست ایران و گروه بریکس به تهران سفر کرده ، با علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه دیدار و رایزنی کرد. پیش‌بینی می‌شود که یکی از محورهای رایزنی ریابکوف در تهران، موضوع احیای برجام و مذاکرات رفع تحریم هاعلیه ایران و همچنین آخرین تحولات بحران اوکراین باشد. وی روز یک شنبه و در گفت‌وگو با خبرگزاری تاس، با تاکید بر این که احیای برجام منوط به تصمیم‌گیری طرف غربی و واشنگتن است، خاطر نشان کرد : مسکو آماده است تا نقش خود را برای بازگرداندن این توافق ایفا کند.

خراسان