معمار دفاع نامتقارن در شعام

علی شمخانی که از سال ۹۲ دبیر شورای عالی امنیت ملی بود، شامگاه یک‌شنبه از طریق صفحه شخصی خود در فضای مجازی، پس از ۱۰ سال از این سمت کناره‌گیری کرد. روز گذشته رئیس‌جمهور در حکمی ضمن قدردانی از زحمات و تلاش‌های ۱۰ ساله امیر دریابان علی شمخانی در مسئولیت دبیری شورای‌عالی امنیت ملی، دکتر علی‌اکبر احمدیان را به این سمت منصوب کرد.

سوابق اجرایی دکتر احمدیان

اما دکتر علی اکبر احمدیان که اکنون سکان هدایت بالا‌ترین نهاد امنیتی کشور را به عهده گرفته، کیست و سوابق اجرایی او چیست؟ دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی متولد سال ۱۳۴۰ در دیار کریمان، استان کرمان، «شهر بابک» و از همرزمان حاج قاسم سلیمانی در لشکر ۴۱ ثارالله است. سال ۵۹ دانشجوی دندان پزشکی دانشگاه تهران بود که به صورت موقت دانشگاه را ر‌ها کرد و به جبهه‌های حق علیه باطل رفت. از احمدیان به عنوان یکی از معماران تحول در نیروی دریایی سپاه در سال‌های پایانی جنگ یاد می‌شود که علاوه بر نقش‌آفرینی در ایجاد یک نیروی دریایی نوین و بدیع در سپاه، به عنوان یکی از اولین نظریه‌پردازان ایده دفاع نامتقارن نام برده می‌شود.

در دوران حضور احمدیان به عنوان جانشین و فرمانده در نیروی دریایی سپاه، ایده دفاع نامتقارن در این نیرو کاملاً عملیاتی شد. حضور مستمر ۱۵ ساله در نیروی دریایی سپاه سبب شد که وی به عنوان یک چهره صاحب‌نظر در حوزه شناوری و موشکی نیز شناخته شود. احمدیان توانست در این مسئولیت ظرفیت‌هایی اساسی را برای مقابله با تهدیدات قدرت‌های بزرگ در نیروی دریایی سپاه پایه گذاری کند. حضور مستمر او در نیروی دریایی سپاه از پایین‌ترین سطح تا عالی‌ترین مدارج و نقش محوری در طراحی، شکل‌گیری، گسترش، تجهیز و انتظام آموزشی و تخصصی این نیرو در کنار تبحر وی در موضوعات تخصصی این نیرو و اشرافش در موضوعاتی همچون شناوری و موشکی، بهینه‌سازی سیستم دفاعی نیرو‌های مسلح در عرصه دریا، نقش ماندگاری از وی در تاریخ دریایی کشور به یادگار گذاشته است.

مدیر تحول‌آفرین و استراتژیست

احمدیان از سال ۱۳۷۹ به عنوان رئیس ستاد مشترک سپاه از سوی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منصوب شد. حضور وی در این مقطع تحول عظیمی در ساختار اداری و توانایی سازمانی سپاه در ابعاد مختلف به وجود آورد؛ به گونه‌ای که بار‌ها از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تشویق قرار گرفت. او در مسئولیت ستاد مشترک سپاه علاوه بر تلاش برای تعمیم رویکرد نامتقارن تجربه شده در نیروی دریایی به کل سپاه، طرح عظیم تحول سازمانی سپاه را تهیه و پس از تصویب فرمانده کل قوا، زمینه اجرایی کردن آن را فراهم کرد. او در اجرای این طرح، اهتمام فراوانی نمود، به طوری که پس از گذشت پنج سال از مسئولیت‌اش، سپاه ورود به مرحله‌ای جدید را تجربه کرد. همچنین در ادامه تحول بنیادین سپاه به منظور استمرار این پیشرفت و نهادینه‌سازی آن در بخش آموزش سپاه، نزدیک به دو سال با حفظ سمت، مسئولیت فرماندهی دانشگاه امام حسین (ع) را برعهده گرفت و تحول بنیادین در این دانشگاه را پایه‌گذاری کرد که در این خصوص نیز مورد تشویق فرماندهی کل قوا قرار گرفت.

این فرمانده ارشد سپاه با بهره‌گیری از ذهن منظم و قدرت خلاقیت خود و با ۲۲ سال تجربه مدیریت در بخش‌های مختلف نظامی، پیش از ورود کشور به تدوین و طراحی چشم‌انداز ۲۰ ساله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، چشم‌انداز ۱۰ ساله سپاه را گردآوری و با نیرو‌های متخصص سپاه تدوین کرد. این برنامه دارای دو مقطع پنج ساله است و اجرای برش اول آن از سال ۸۰ و پنج ساله دوم، همزمان با اجرای برنامه پنج ساله چهارم کشور، نقش مهمی در انسجام بخشی به سازمان و بهره‌گیری بهینه از منابع سپاه داشته است. این چشم‌انداز به صورت کتاب‌های متعدد و مشخص کردن اولویت‌های هر بخش از سپاه، در اختیار مراکز مربوطه قرار گرفته است و برای نظارت بر حسن اجرای آن، ساز و کار‌های لازم پیش‌بینی و صد‌ها جلسه توجیهی با حضور احمدیان برگزار شده است.

احمدیان علاوه بر دارا بودن مدرک دکتری دندان پزشکی، فارغ‌التحصیل دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی است و از سال ۱۳۸۶ به مدت ۱۶ سال رئیس مرکز راهبردی سپاه پاسداران بوده و اینک به عنوان یکی از چهره‌های با اشراف کشور در مسائل امنیت ملی شناخته می‌شود. آنچه درباره سوابق غیرنظامی سردار علی اکبر احمدیان کمتر گفته شده، شناخت راهبردی وی از مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور است. دکتر احمدیان همچنین یکی از پنج عضو جدیدی بودند که رهبر معظم انقلاب ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ به ترکیب مجمع تشخیص مصلحت نظام اضافه کردند.

مجموعه سوابق مدیریتی و اجرایی دکتر احمدیان در مناصب و مشاغل مهم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، خصوصاً دوران ۱۶ ساله او در «مرکز راهبردی سپاه»‌به عنوان یکی از مهم‌ترین ساختار‌های تصمیم‌ساز این نهاد انقلابی، پشتوانه علمی و عملی مهمی برای اوست که می‌تواند نوید بخش تحولی پویا، امید بخش و روبه رشد در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی باشد.

احکام رهبر معظم انقلاب برای احمدیان و شمخانی

رهبر معظم انقلاب اسلامی در احکام جداگانه علی اکبر احمدیان را به نمایندگی خود در شورای عالی امنیت ملی و علی شمخانی را به عنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاور سیاسی رهبری منصوب کردند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، در حکم انتصاب دکتر احمدیان آمده است: با توجه به انتصاب جناب آقای علی اکبر احمدیان به ریاست دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، نامبرده را به نمایندگی رهبری در شورای مزبور به استناد اصل یکصد و هفتاد و ششم قانون اساسی منصوب می‌کنم. از حضور و تلاش مسئولانه و پیگیر جناب آقای علی شمخانی در این نمایندگی در طول چندین سال تشکر و قدردانی می‌کنم. توفیق همگان را از خداوند متعال خواهانم.

همچنین در حکم انتصاب رهبر معظم انقلاب خطاب به علی شمخانی آمده است: جنابعالی را به عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و مشاورت سیاسی رهبری منصوب می‌کنم. توفیقات شما را از خداوند متعال مسئلت می‌نمایم.

منبع: روزنامه جوان