آیا ناتو به بلای جان هلسینکی تبدیل می شود؟

گروه سیاست سایت فردا/ حنیف غفاری: عضویت فنلاند در پیمان آتلانتیک شمالی رسما اعلام شده است . با موافقت ترکیه و مجارستان ( دو عضو مخالف باقیمانده ) با عضویت این کشور اسکاندیناویایی در پیمان آتلانتیک شمالی، قرار است به زودی ینس استولتنبرگ در مراسمی اتمام روند عضویت فنلاند در ناتو را اعلام کند. اگرچه مقامات فنلاندی درمواضع رسمی خود نسبت به این مسئله ابراز خرسندی کرده اند اما این مسئله، نافی نگرانی شدید فنلاندی ها از عدم عضویت سوئد در پیمان آتلانتیک شمالی نیست! پارلمان مجارستان هنوز عضویت سوئد در ناتو را مورد تایید قرار نداده و فراتر از آن، استکهلم هنوز رضایت دولت ترکیه جهت موافقت با عضویت این کشور اروپایی در پیمان آتلانتیک شمالی را جلب نکرده است.

در چنین شرایطی، سوئد ( با فرض موافقت ترکیه ومجارستان) دیرتر از فنلاند به ناتو ملحق می شود.این موضوع فرصتی را برای احزاب و سیاستمداران ضد ناتو در سوئد جهت تجدید نظر درتصمیم دولت و پارلمان این کشور ( Riksdag ) فراهم خواهد آورد.اگرچه امکان تجدید نظر در این تصمیم اندک است، اما فنلاندی ها نگران هستند درنهایت، روند عضویت سوئد در پیمان آتلانتیک شمالی به پایان نرسد. در چنین شرایطی قطعا سوئد به دلیل عدم عضویت در ناتو، از مزایای بیشتری از جمله امکان اتخاذ سیاست بی طرفی در قبال بحرانهای آتی در حوزه روابط بین الملل یا عدم آسیب پذیری در صورت گسترش درگیری های روسیه و اعضای ناتو برخوردار خواهد شد.

از سوی دیگر، فنلاندی ها شدیدا نگران هستند که در صورت پررنگ تر شدن پیش شرط‌ها ومولفه های صلح در اوکراین یا ابراز تمایل ناگهانی طرفهای درگیر در پایان دادن به جنگ، تمایل سوئدی ها جهت عضویت در ناتو در نظرسنجی های عمومی کاهش یابد و همین مسئله، برخی احزاب دولت ائتلافی سوئد را وادار به عقب نشینی از تصمیم اولیه کند. در این صورت، فنلاند به تنها کشوری تبدیل خواهد شد  که در بحبوحه جنگ اوکراین به عضویت پیمان آتلانتیک شمالی در می آید. قطعا عواقب و آثار این عضویت برای فنلاند ( خصوصا در وضعیتی که سوئدی ها به عضویت ناتو درنیایند) به شدت پرهزینه خواهد بود زیرا روسیه ،تمرکز بیشتری بر تحرکات فنلاندو شمال اروپا پیدا خواهند کرد و اتصال راهبردی هلسینکی-استکهلم نیز به چالش کشیده خواهد شد.

مقامات روسی اعلام کرده اند که با توجه به هم مرز بودن فنلاند وروسیه، در صورت عضویت نهایی این کشور اروپایی درپیمان آتلانتیک شمالی در تقویت تحرکات خود در دریای شمال و بالتیک وحتی مرزخود و فنلاند دریغ نخواهند کرد. همین مسئله در آینده ای نزدیک، به طور طبیعی از حمایت بخشی از افکار عمومی فنلاند که تحت تاثیر جو ناشی از جنگ اوکراین تن به عضویت کشورشان در ناتوداده بودند خواهد کاست. این همان کابوسی است که در صورت عدم عضویت نهایی سوئدی ها در ناتو برای هلسینکی بیشتر نمود پیدا خواهد کرد.بی دلیل نبود که مقامات فنلاندی بارها در مواضع رسمی و پنهان، خواستار عضویت هم زمان خود و سوئد در پیمان آتلانتیک شمالی شده و نسبت به عدم تطابق زمانی عضویت خود و استکهلم،ابراز نارضایتی کرده بودند.

اخیرا نیز مقامات روسی تحرکاتی را در مواجهه با گسترش ناتو به شمال آغاز کرده اند.

برخی منابع و رسانه‌های اروپایی از نتایج تحقیقی مبنی بر تهدیدهای مسکو علیه کشورهای اروپای شمالی و به حالت آماده‌باش درآمدن کامل این کشورها خبر داده‌اند.خبرگزاری فرانسه در این خصوص به مستندی با همین موضوع اشاره کرده که به تازگی از تلویزیون‌های نروژ، سوئد، دانمارک و فنلاند پخش شده است.این گزارش مستند با اشاره به تحقیق انجام شده نشان می‌دهد که مسکو در حال اجرای یک برنامه امنیتی و اطلاعاتی در دریای بالتیک برای نقشه‌برداری از زیرساخت‌های اروپایی و انجام خرابکاری در برخی تاسیسات این کشورها است.دولت سوئد ضمن ابراز نگرانی فزاینده از این موضوع اعلام کرده است که اطلاعات حاصل از تحقیق یاد شده را «بسیار جدی» می‌گیرد.