بررسی طرح اصلاح قانون برقراری عدالت آموزشی در مجلس

مهرداد ویس کرمی در تشریح جلسه سه شنبه (25 مرداد) کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی بیان کرد: طرحی که مدتی است در کمیسیون در دست بررسی قرار دارد و چند هفته‌ای است که نمایندگان آن را بررسی می‌کنند بحث اصلاح قانون برقراری عدالت آموزشی است. به عبارت دیگر پزشکانی که در مناطق محروم کار می‌کنند، پذیرفته شدند و تعهد کردند که در مناطق محروم کار کنند.

وی در ادامه تصریح کرد: بررسی‌هایی که انجام شده نشان می‌دهد که مدت تعهدی که این پزشکان دارند طبق قانون سال ۸۹ و ۹۲ مجلس، خیلی معقول و منطقی نیست و سه برابر مدت تحصیل تعیین شده که همین موضوع باعث شده یک سری از پزشکان (حدود ۸۵ نفر) کلا بعد از فارغ‌التحصیلی برای گذراندن مدت تعهد مراجعه نکردند و دیگران هم کارشان سخت است. بعلاوه اینکه تا زمانی که حدود نیمی از این مدت را نگذرانند نمی‌توانند در امتحان تخصص شرکت کنند.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس افزود: طی بررسی‌هایی که ما در کمیته آموزش و پژوهش کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس انجام دادیم تلاش کردیم که اولا این مدت تعهد را کمتر کنیم تا معقول شود و از سوی دیگر مشوق‌هایی برای پزشکانش در نظر گرفته شود تا با رغبت بیشتری در مناطق محروم کار کنند.

ویس‌کرمی گفت: از این جهت تغییرات و اصلاحاتی در قانون انجام شد. اولا اینکه مدت تعهد برای رشته‌های دکترای عمومی پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی به ۱.۷ برابر دوره تعریف شد. یعنی اگر دوره پزشکی ۷ سال است ضربدر ۱.۷ می‌شود و پزشک این مدت را تعهد دارد که خدمت کند. همچنین بعد از سپری کردن نیمی از این مدت هم می‌تواند در آزمون تخصصی دستیاری شرکت کند و بعد از اینکه دوره تمام شد، تعهد هر دو مقطع را سپری می‌کند.

وی با بیان اینکه پزشکان متخصص هم دو دسته شدند، تصریح کرد: پزشکان پایه که مورد نیاز جدی مناطق محروم هستند شامل رشته‌هایی مثل داخلی، طب اورژانس، بیهوشی، عفونی، کودکان، جراحی زنان و جراحی عمومی و  داخلی می‌شود. این رشته‌ها را به خاطر اینکه پزشکان بیشتر تشویق شوند و در مناطق محروم حضور  پیدا کنند باز هم با همان ضریب ۱.۷ با اعمال ضریب منطقه‌ای یعنی اینکه کسانی که مناطق محروم‌تری خدمت می‌کنند طبق ضرایبی که وزارت بهداشت دارد، تعهدشان نیز کمتر می‌شود.  

نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس در ادامه خاطرنشان کرد:  برای سایر رشته‌های تخصصی پزشکی هم مثل چشم، قلب و عروق، رادیولوژی، ارتوپدی و رشته‌هایی که همین حالا هم با وجود تعهد سه برابر پر شدند، ضریب ۲.۲ مدت دوره با اعمال ضریب منطقه‌ای در نظر گرفته شد. یعنی ضریب منطقه‌ای در هر حال برای همه حساب می‌شود. بنابراین تمام مشمولین به غیر از رشته‌های پر طرفدار پزشکی مثل چشم پزشکی با ضریب ۱.۷ و با ضریب منطقه‌ای محاسبه می‌شوند و رشته‌های تخصصی پزشکی با ضریب ۲.۲ محاسبه خواهند شد.

ویس‌کرمی عنوان کرد: ما تمایل داشتیم که همین افراد یا همه را با ضریب ۱.۵ محاسبه کنیم، اما با توجه به اینکه پزشکان چند هزار نفر هستند و اگر یکباره مدت تعهد کم شود مناطق محروم خالی از پزشک می‌شوند، متاسفانه امکان این کار نبود ولی تمایل قلبی همه ما این بود که کمترین تعهد ممکن را اعمال کنیم. از سوی دیگر قبلا این پزشکان و حتی سایر رشته‌های پزشکی فقط در شهری که پذیرفته شده بودند می‌توانستند کار کنند، اما حال در کل استان می‌توانند کار کنند و خارج از استان حتی حق جابجایی محل تعهد و کار انتفاعی و مطب ندارند اما داخل استان می‌توانند به طور مثال در مرکز استان کار کنند که این به گونه‌ای فرصت جدیدی برای پزشکان محسوب می‌شود.

رئیس کمیته آموزش و پژوهش پزشکی کمیسیون آموزش در ادامه گفت: نکته دیگری که در این جلسه مطرح شد بحث استخدام پزشکان است که در این مصوبه به شرط اینکه به صحن علنی برود و تصویب شود، استخدام پزشکان از بعد از شروع به انجام تعهدات در وزارت بهداشت مشکلی ندارد، اما اگر یک سوم مدت تعهد را گذرانده باشند و تعهد محضری بدهند که این مدت را رعایت می‌کنند که در منطقه تعهد باشند، با ضریب ۱.۲ به عنوان مشوق برای استخدام اعمال می‌شود. حتی اجازه استخدام در غیر از وزارت بهداشت نیز به شرط اینکه تعهد منطقه و مکان را بدهند و اینکه یک سوم تعهد را گذرانده باشند با موافقت وزارت بهداشت مشکلی ندارد.

ویس‌کرمی افزود: در یکی از مواد هم تلاش کردیم که منبعی پیدا کنیم که وزارت بهداشت مکلف باشد افزایش کارانه و مشوق‌های مالی و کاری هم برای پزشکان اعمال کند که امیدواریم با مساعدت دولت این نیز تصویب شود.

عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس با اشاره به اینکه برای کسانی هم که صاحب فرزند می‌شوند نیز تسهیلاتی در نظر گرفته شده، اظهار کرد: تمام تلاش اعضای کمیسیون این بوده که پزشکان با رغبت در مناطق محروم حاضر شوند و بتوانند ادامه تحصیل دهند و حتی کسانی که جزء رتبه‌های برتر دستیاری هستند بتوانند به صورت آموزشی در استان خدمت تعهدشان را بگذرانند که این برای افراد خاص می باشد. مثلا اگر زوجینی اختلاف مکان تعهدی دارند، بتوانند به خاطر حمایت از نهاد مقدس خانواده کنار یکدیگر باشند.

وی افزود: از طرف دیگر نکته جالب آن برخورد جدی با مستنکفین یعنی کسانی که از انجام تعهدات استنکاف می‌کنند، وجود دارد که ممنوع الخروج می‌شوند و هم اینکه باید به اندازه اعتباری که برای پزشک جایگزین آنها هزینه شده، جریمه شوند و همچنین صدور مدرک و تاییدیه تحصیلی و گواهینامه علمی برای این افراد تا زمانی که تعهدشان را انجام ندادند ممنوع است. این نکته جدیدی است که در آیین‌نامه قبلی دیده نشده بود.

عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس با بیان اینکه در این آیین نامه تلاش شده که عدالت رعایت شود، گفت: موضوع دیگر بحث ضرایب منطقه‌ای است که نکته جالبی در این طرح است که ما همه مناطق یک استان را مثل هم ندیدیم، بلکه با توجه‌ به نقاط محروم‌تر طبق ضرایبی که وزارت بهداشت دارد، افراد زودتر تعهدشان تمام می‌شود. مثلا کسی که در مرکز استان یا در شهر بزرگتری کار می‌کند تعهدش دیرتر از شخصی که در منطقه کوچک‌تر کار می‌کند به اتمام می‌رسد.

ویس‌کرمی افزود: این کلیاتی است که وجود دارد و وزارت بهداشت باید ظرف دو ماه دستورالعمل اجرایی و سامانه‌ای را راه‌اندازی کند که همه این مسائل به صورت شفاف در این سامانه دیده شود.

وی تاکید کرد: تلاش ما در این طرح که در کمیسیون به تصویب رسید این بود که جلوی رانت و لابی را بگیریم، پزشکان را تشویق کنیم که در مناطق محروم حاضر شوند و امکانات و شرایطی فراهم شود تا پزشکان ضمن اینکه سال‌های جوانی عمرشان را می‌گذرانند بتوانند هم تشکیل خانواده دهند و هم‌ درآمدی برای امرار معاش بهتر داشته باشند تا با رغبت، علاقه و شوق بیشتر در آن مناطق کار کنند، مخصوصا که بعد از گذراندن نیمی از تعهد در آن مناطق می‌توانند در آزمون‌های ادامه تحصیل نیز شرکت کنند که به نفع آنها است.  

رئیس کمیته آموزش و پژوهش پزشکی مجلس اظهار کرد: امیدواریم مطالب که مطرح شد  را قوانین مجلس تایید کند و بزودی در قوانین مجلس نکات حقوقی اگر وجود دارد اعمال شود و سپس در صحن هم تصویب شود تا بتوانیم افزایش ظرفیت پزشکی که مصوب شورای انقلاب فرهنگی است و ۳۰ درصدی که قبلا در نظر گرفته شده و بالاجبار باید اجرا می‌شده با این طرح پر شود. چون پزشکان در بسیاری از رشته‌ها اقبالی نسبت به پر کردن آن ۳۰ درصد نشان ندادند به جز در برخی رشته‌های خاص پر طرفدار در سایر رشته‌ها این ظرفیت‌ها خالی است.

ویس‌کرمی با بیان اینکه امیدواریم ۸۵ نفری که تا حالا مراجعه نکردند هم بزودی مراجعه کنند، یاداور شد: چراکه اگر مراجعه نکنند قطعا با جریمه‌هایی که در نظر گرفته شده مواجه می‌شوند، بنابراین توصیه می‌کنم که در اسرع وقت و قبل از تصویب این قانون به وزارت بهداشت مراجعه کنند و در محل خدمتشان حاضر شوند تا خدای نکرده مشمول جریمه‌ها قرار نگیرند.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: نکته بعدی این است که در این قانون تلاش شده که عطف به ماسبق شود و همه مشمولان را که از سال ۸۹ و بعد از آن پذیرش می‌شوند را در بر گیرد. امیدواریم همه مواردی که کمیسیون پیش بینی کرده در قوانین، صحن مجلس و شورای نگهبان به تصویب برسد و شاهد حضور پزشکان عزیز در مناطق محروم باشیم که خدمتی به جامعه پزشکی هم محسوب شود.

رییس کمیته آموزش و پژوهش پزشکی مجلس تصریح کرد: در این مدت ما نظر متعهدین و کسانی که مشمول این قانون هستند را سوال کردیم همچنین نظر متخصصان، مدیران، وزارت بهداشت، مرکز پژوهش‌های مجلس و از هر کسی که احساس کردیم نقطه نظری دارد، بنده تلاش کردم که این نظرات را دریافت کنم و به بحث بگذاریم و تا جایی که مباحث کارشناسی اجازه می‌داده است انجام شود.

ویس‌کرمی افزود: بعضی از پزشکان همکار ما دوست داشتند که ضریب مدت تعهد پایین‌تر باشد، اما واقعیت این است که ما هم این تمایل را داشتیم و کمیسیون آموزش هم خیلی تمایل داشت که صورت گیرد، اما با بررسی‌های آماری که انجام شد اگر ما ضریب تعهد را مخصوصا برای کسانی که قبل از تصویب این قانون پذیرفته می‌شوند کمتر محسوب کنیم، به یکباره شاهد خالی شدن مناطق محروم از پزشکان متخصص می‌شویم که این امر می‌تواند برای کشور بسیار ناخوشایند باشد.

رئیس کمیته آموزش و پژوهش پزشکی مجلس با بیان اینکه امیدواریم که این اقدام مرضی رضای خداوند باشد، عنوان کرد: الحمدلله پیام‌هایی که از سوی پزشکان برای ما می‌آید مبنی بر رضایت است، گرچه دوست دارند مدت تعهدشان از این هم کمتر باشد ولی ما مسئولیت‌هایی داشتیم از این جهت که پزشکان یک طرف قضیه و طرف دیگر نیز مناطق محروم است که نیازمند پزشک متخصص هستند.

وی در پایان گفت: از همه کسانی که با سختی و مشقت در مناطق محروم کار می‌کنند و خصوصا بار درمان در مدت کرونا را تحمل کردند تشکر می‌کنم. همچنین از اعضای کمیسیون، وزارت بهداشت و از دوستانی که با نظرات کارشناسی خود ما را کمک کردند تقدیر و تشکر می‌کنم.

منبع: ایسنا