نظر متفاوت باهنر درباره شفاف‌سازی رأی نمایندگان

محمدرضا باهنر نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در سخنانی در نشست تخصصی مطالعات پارلمان و حکمرانی که صبح روز پنجشنبه برگزار شد، با تاکید بر عوامل انسانی و محیطی در بررسی رای نمایندگان پارلمان ها در کشورهای مختلف گفت: در اخرین اتفاق انتخاباتی پارلمانی در کشورمان که انتخابات مجلس شورای اسلامی بود، حدود پانزده هزار نفر ثبت نام کردند که این یعنی به ازای هر کرسی پنجاه هزار نفر وجود داشت. که بعد از تایید صلاحیت از این تعداد هفت تا هشت هزار نفر باقی ماندند و برای هر کرسی بیست و پنج هزارنفر برای رقابت باقی ماندند یعنی بیست و پنج هزارنفر برای ۳۰۰ کرسی.

وی ادامه داد: منافع ملی، منطقه ای، قومیتی، حزبی، صنفی، جنسیتی و شخصی در بین نمایندگان وجود دارد. البته اولویت منافع ملی است اما در عمل‌ چه اتفاقی باید بیفتد که منافع ملی در رقابت با یکی از منافع دیگری که در بالا نام بردیم پیروز شود. چند نماینده می‌توان پیدا کرد که سایر منافع را در ‌مقابل منافع ملی در اولویت ندهند، متاسفانه باید بگویم این تعداد خیلی کم هستند.

باهنر اظهار کرد: صنوف‌ و اقشار مختلف در جامعه به مقدار زیادی ممکن است منافعشان متضاد باشد و نمی توان به راحتی منافع همه را یکسان کرد.

این نماینده پیشین مجلس گفت: آرای انتخاباتی مردم تقریبا همه کشورها غیرعلنی است و هیچ قدرتی حق ندارد آرای انتخاباتی را افشا کند. یعنی با محرمانه بودن رای آزادی رای دهنده بیشتر رعایت می شود. اگر قرار باشد رأی نماینده شفاف باشد از خانواده و همکار و ستاد انتخاباتی و استان و شهرستان و نزد صاحبان قدرت و همه و همه متوجه می شوند که این فرد رایش چیست و آرامش و آزادی در رای برایش از بین می رود. شفاف سازی رای نمایندگان مقدار زیادی از آزادی نمایندگان را در تصمیم گیری ها مخدوش می کند. اما اگر شفاف باشد باید تحلیل رای اش را خیلی دقیق و موشکافانه کند.

وی‌ افزود: مدعی هستم که ۷۰ الی ۸۰ درصد نامزدهای نمایندگی پارلمان اختیارات نمایندگی را نمی دانند و وعده هایی به مردم و حوزه های انتخابی شان می دهند که نمی توانند در اینده به آن عمل کنند.

باهنر گفت: ما الان در خشکسالی هستیم و کم ابی داریم. در چهارمحال بختیاری آب قابل توجهی است، آنها می گویند آب برای ماست. اصفهانی ها ‌می‌گویند خیر آب برای ماست و خوزستانی ها هم می گوید برای ماست و حتی یزد و کرمان هم این حق را به خودشان می دهند. منفعت ملی هم می گوید باید آب را تقسیم کرد اما مردم مناطق این طور نمی‌بینند. به نظر شما نمایندگان این شهرها چه تصمیمی می توانند بگیرند! جدای از حزب هایی که نمایندگان عضوش هستند، اگر منافع ملی در تضاد با منافع قومی ‌و منطقه ای شان باشد چند درصد از منافع منطقه ای شان کوتاه می ایند! الان که رای نماینده شفاف نیست نمی تواند از منافع ملی دفاع کند، اگر شفاف شود که دیگر اصلا نمی تواند پایش را در منطقه و حوزه انتخاباتی اش بگذارد.

باهنر ادامه داد: معتقدم انتخابات در کشور ما به شدت پوپولیستی است. در بهترین حالت انتخابات ما مناظره می‌گذارند و آنجا مهم این است که هریک از کاندیداها همدیگر را مورد حمله قرار دهند یا یک متلک بگوید و مثل دو شو من با هم حرف می زنند. آن وقت در چنین انتخاباتی چطور می‌شود انتظار شفافیت داشت، در این شرایط شفافیت سم مهلک برای اداره کشور است. گاهی اگر کاری برای کشور می شود و تصمیمی در سطح ملی اتخاذ می شود به خاطر شفاف نبودن اراست.

وی در پاسخ به این پرسش که اما در اکثر کشورهای اروپایی شفافیت در آرای صحن پارلمان وجود دارد، چگونه است که آنها شفافیت آرا را ایجاد می‌کنند اما ما نمی توانیم؟ گفت: معتقدم دموکراسی و مردم سالاری ریشه اش غربی است. در اسلام ما این بحث را نداریم اما لازمه جمهوریت داشتن چند حزب قدرتمند است. از این رو در پارلمان های اروپایی چون حزبی اداره می شوند احزاب در پارلمان ها رای شان عموما شفاف است چرا که لازمه دموکراسی آرا شفاف است.

باهنر در ادامه تصریح کرد: ببینید مقام معظم رهبری ۱۵ سال قبل اقتصاد ‌مقامتی را ابلاغ کردند اما اقتصاد مقاومتی یک جاهایی با منافع منطقه ای و حزبی و غیره متضاد است، فکر می کنید چند نفر در مجلس حاضر هستند به نفع اقتصاد مقاومتی در مجلس قیام کنند؟ به نظر من اندازه عدد انگشت دست هم نیستند.

وی ‌ادامه داد: در آیین نامه مجلس شورای اسلامی است که اگر ‌تعدادی از نمایندگان درخواست کنند در موردی رای علنی باشد می‌تواند توسط رییس مجلس به بحث گذاشته شود و آن وقت اگر تصویب شود همه باید رای شان علنی باشد. این گونه نیست که در هیچ موردی نتوان آرای شفاف و علنی داشت. در عین حال معتقدم تا وقتی آرا پوپولیستی است منافع آرای شفاف کمتر از آرای غیرعلنی و پنهان است./ ایسنا