درمان و علائم آبله مرغان / آبله مرغان در بارداری

همشهری تندرستی: با نزدیک شدن به فصل بهار؛ بیماری شایع ویروسی آبله مرغان از خواب زمستانی خود بیدار شده و بعضی از کودکان را به خود مبتلا می کند. همان طور که می دانید آبله مرغان یکی از بیماریهای شایع ویروسی است که عامل آن ویروس واریسلا زوستر از خانواده هرپس ویروس ها بوده و بیشتر باعث علائم بالینی خفیف تا متوسط بدون عوارض جدی حاد در کودکان می شود. شیوع این بیماری در کشورهایی مانند ایران که بیماری در آنها به صورت اپیدمیک شیوع پیدا می کند معمولا فصلی و بیشتر در فصل بهار است و در کشورهایی که به علت واکسیناسیون روتین کودکان بیماری به صورت انک گیر واندمیک بروز می کند ارتباط چندانی با تغییرات فصلی ندارد. به همین منظور دکتر امیر بهرامی احمدی، پزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره انتقال و راههای درمانی این بیماری مسری بهاره در این مطلب توضیحات کاملی را به شما ارائه می دهند تا شما درباره این بیماری در کمین نشسته بیشتر اطلاعات کسب کنید و اگر کودک دلبندتان دچار این بیماری شد، سریعا آن را تشخیص داده و برای درمان اقدام کنید.

آبله مرغان بیماری است که در هر سنی می تواند روی انسان تاثیر گذاشته و او را مبتلا کند اما جالب است بدانید که شیوع این بیماری در بین کودکان زیر ۱۰ سال بسیار و بالاتر از بزرگسالان است . اگر در دوران کودکی با این بیماری دست و پنجه نرم نکنید باید بگوییم که در بزرگسالی باید درد بیشتری را با بیماری زونا تجربه کنید. شاید این ا دلیلی بر اصرار مادرها برای گرفتن آبله مرغان کودکان شان از دیگر بچه های مبتلاست. دکتر امیر بهرامی احمدی دراین باره به همشهری تندرستی می گوید: «تمام کودکان با یک سیستم دفاعی به دنیا نمی آیند و باید به این نکته دقت داشته باشید که بدن کودک آمادگی پذیرش همچین بیماری را دارد. به همین منظور بدون آگاهی از وضعیت جسمی آنها هرگز این کار را نکنید.»

چرا آبله مرغان بابهار می آید؟

این بیماری اکثرا در هوای معتدل بیشتر شیوع پیدا می کند. از آن جا که فصل بهار نه گرمی تابستان و نه سردی زمستان را دارد؛ آبله مرغان به راحتی در بین کودکان رواج پیدا می کند. حال اگر کودکی در شهری معتدل تر زندگی کند درصد ابتلا به این بیماری در آن کودک بیشتر است.

مصونیت نوزادان

دکتر امیر بهرامی احمدی به همشهری تندرستی می گوید: «گر مادر نوزادی که از شیر مادر خود تغذیه می کند قبلا مبتلابه آبله مرغان شده باشد، نوزاد تا چند ماه در مقابل ابتلا به این بیماری مصون است، ولی با رشد نوزاد و نزدیک شدن به یکسالگی این مصونیت از بین می رود.»

علائم آبله مرغان

این بیماری همراه با یک تب خفیف و بی حالی کودک شروع می شود. علائم تقریبا شبیه به گرفتن سرماخوردگی خفیف است و همراه با سردرد و گلودرد یا گاهی بادل درد شدید در نوزادان شروع می شود؛ البته بعد از دیده شدن دانه های قرمز ممکن است که خیلی زود این علائم که مانند سرماخوردگی است از بین برود. علت این بیماری ویروسی به نام واریسلا زوستر است

خال خال های دوست نداشتنی

دکتر امیر بهرامی احمدی می گوید: این جوش های قرمز آبدار معمولا در بین بچه ها به ۲۵۰ تا ۳۰۰ دانه می رسد؛ دانه هایی که ممکن است کودک تان کلافه کند؛ پس بهتر است مرتب کودک را به حمام برده تا با آب خنک این خال خال های پر از درد تسکین یابد اما اگر کودکتان خوش شانس باشد و نوع خفیف این بیماری را بگیرد فقط با چند دانه از این تاول ها روی پوستش مواجه می شوید.

واکسن آبله مرغان

خوشبختانه واکسن آبله مرغان می تواند از کودکان در رده سنی حساس محافظت کند اما همان طور که می دانید این واکسن در داخل ایران شایع نیست و مورداستفاده قرار نمی گیرد. در کشورهای پیشرفته تمام کودکان دوازده تا پانزده ماهه این واکسن را دریافت می کنند و تکرار این واکسن را در چهار یا شش سالگی هم مجدد انجام می دهند.

انتقال بیماری از چند روش صورت می گیرد؟

راه های انتقال بیماری به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود. ۱) به این معنا که فرد در انتقال مستقیم، از طریق تماس با ترشحات بزاقی فرد بیمار آلوده می شود. به این صورت که فرد بیمار ۴۸ ساعت قبل از بروز علائم بیماری و ظاهر شدن جوشها در سطح بدن می تواند از طريق ترشحات ابزاقی و ترشحات دستگاه تنفسی افراد دیگر را آلوده کند. ۲) در روش غیر مستقیم از طریق بر خورد از دست کودک سالم به وسیله ای که فرد مبتلا مانند (اسباب بازی، میز مهد کودک و دیگر اشیا) در و مدت زمان بیماری اش به آنها دست زده. ویروس روی وسایل نشسته و فرد جدید با دست زدن به آن مبتلا می شود. دقت داشته باشید که فرد مبتلا، دو روز قبل و حتی پنج روز بعد از بیماری می تواند و ویروس را به فرد میزبان انتقال دهد و او را به سرعت بیمار کند. پس اگر کودکتان دچار ضعف سیستم ایمنی بدن یا بیماری های دیگر مانند آسم هستند و به صورت مرتب کورتن مصرف می کنند هرگز آنها او را در ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با این افراد قرار ندهید. از دو روز قبل تا هفت روز بعد از بیماری این ویروس در بدن فرد مبتلا قرار دارد و می تواند کودکان دیگر را به راحتی مبتلا کند.

عوارض و مضرات آبله مرغان برای بدن

بیماری آبله مرغان کاملا مسری است، به طوری که اگر کودک سالم در هر سنی با کودک مبتلابه آبله مرغان تماس پیدا کند، ویروس مستقیما از راه هوا یا به وسیله ترشحات دهان و بینی کودک بیماری وارد دستگاه تنفس کودک سالم شده و پس از ۱۰ تا ۱۲ روز (حداکثر ۱۴ تا ۱۷ روز) علائم بیماری در او ظاهر می ش ود. این دوران را دوره «کمون می نامند. در این دوران، ویروس در بدن تکثیر می شود ولی علائمی در فرد دیده نمی شود. بعد از گذشت دو روز دانه یا جوش های برآمده قرمزرنگ روی پوست دیده می شوند و کم کم تبدیل به تاول می شوند؛ این تاول های صورتی رنگ دارای کیسه هایی از آب هستند که در صورت ترکیدن ممکن است فرد دیگری را مبتلا کنند و جای آن برای همیشه روی پوست باقی بماند. این دانه های خارش دار پس از دو هفته تغییر رنگ داده و به قهوه ای تیره خشک شده تبدیل می شود. این فرایندی است که در طول این بیماری روی پوست کودک انجام می شود. دکتر امیربهرامی احمدی می گوید: «بروز این برآمدگی ها معمولا از سر، صورت، قسمت سینه یا پشت کمر شروع می شود و با گذشت یک روز در کل بدن پخش می شود. مدت بهبودی بین پنج تا ۱۰ روز است. ضمن این که تاول ها نباید دست کاری شود.

بارداری پرخطر

دکتر امیر بهرامی احمدی در گفت و گو با همشهری تندرستی بر این نکته تاکید می کند که ابتلا به آبله مرغان در ماههای اول بارداری بسیار خطرناک است و عوارض بسیار شدیدی را به همراه دارد. عوارضی مانند سقط جنین، زایمان زودرس، نقص سیستم عصبی و ... اما اگر ابتلا به بیماری در ماه های بالاتر صورت گیرد خطرش بسیار کمتر است. خانم های بارداری که به این بیماری مبتلا می شوند باید زیر نظر متخصص ایمنی، بعضی آنتی بادی های مخصوص به این ویروس را دریافت کنند تا به جنین شان صدمه ای وارد نشود. البته اگر مادر در هفته پایانی حاملگی دچار این بیماری شود در هنگام تولد روی پوست نوزاد نقاط قرمزرنگ زیادی را می بینید. این نوزادان به سرعت بعد از تولد باید تا موقع بهبودی کامل تحت نظر پزشک متخصص قرار گیرند.

چه افرادی نباید این واکسن را بزنند؟

کودکانی که دچار عیب ایمنی هستند و به آبله مرغان مبتلا می شوند، همچنین کودکانی که در نتیجه انتشار این ویروس، دچار تورم مغز می شوند یا کبد و ریه آنها گرفتار می شود، باید هرچه زودتر جهت درمان آبله مرغان در بیمارستان بستری شوند و هرگز واکسن آبله مرغان را دریافت نکنند. همچنین خانم های باردار یا آن دسته از خانم هایی که قصد باردار شدن را دارند باید از زدن این واکسن منع شوند.

روش های درمانی

دکتر امیر بهرامی احمدی درباره درمان این بیماری می گوید: «در این دوران باید دست کودک مبتلا شده را مرتب بشویید و برای جلوگیری از خاراندن، مادر باید ناخن های کودک را کوتاه کند. همچنین استراحت در منزل واجب است و نباید کودک به محیط های عمومی برود تا این بیماری را به دیگران انتقال دهد. در درمان آبله مرغان کودکان، اگر کودک تب دارد، مادر می تواند به او استامینوفن دهد. از مهم ترین روش های درمان آبله مرغان، نپوشاندن لباس های تنگ و زیاد به کودک است. اگر لباس زیاد و تنگ به کودک پوشانیده شود یا اتاق نگهداری کودک گرم باشد، بدن او عرق می کند و خارش دانه ها زیادتر می شود؛ بنابراین مادر باید لباس های کودک را کم کند و زود به زود لباس های او را عوض کند. رژیم غذایی کودک بهتر است در مدت بیماری، بیشتر از مایعات باشد. لوسیون کالامین D برای این تاول ها مناسب است. داروهای ضد حساسیت مانند آنتی هیستامین ها هم می تواند به کم شدن خارش ها کمک کند. اگر کودک به سنی رسیده است که می فهمد، باید به او گوشزد کنید که دانه های آبله مرغان بدن، به خصوص دانه های آبله مرغان صورت خود را نخاراند تا دانه ها زخمی نشود و عفونت نکند و در نهایت جای زخم باقی نماند.

رژیم غذایی مناسب برای آبله مرغان

طی دوران بیماری مصرف غذاهای حاوی لسیتین مثل ماست، ماهی، گوشت تازه، سبزی ها، پنیر و شیرارگانیک و میوه هایی مثل: سیب، گلابی و آناناس برای مبارزه با ویروس آبله مرغان بسیار موثر است. توجه داشته باشید که از مصرف آجیل و تخمه، غلات، پیاز و سیر به مقدار زیاد و میوه هایی مانند انگور ، پرتقال، گریپ فروت، توت، شکلات و کافئین طی این مدت بپرهیزید. دکتر امیر بهرامی احمدی معتقد است باید در این دوران از مایعات زیاد استفاده کنید تا جبران کم آبی بدن در طول بیماری آبله مرغان شود. توجه داشته باشید که رعایت رژیم

غذایی می تواند تا حدی علائم آبله مرغان را کاهش دهد، با این حال بهتر است با استفاده از داروهای ارائه شده به بهبود سریع تر کودک کمک کنید.