چند درصد مردم میگرن دارند؟

خبرگزاری ایسنا: استادیار گروه روانشناسی بالینی و عمومی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه سه عامل استرس، اختلالات خواب و برخی ویژگی‌های شخصیتی در بروز سردرد تاثیرگذارند، خاطرنشان کرد: روش‌های درمان زیستی - رفتاری از جمله تن‌آرامی و نیز روش شناختی ذهن‌آگاهی تاثیر مؤثری را بر درمان سردرد نشان داده‌اند.

علیرضا پیرخائفی در نخستین کنفرانس ملی "درمان‌های نوین سردرد" با نگاه ویژه به سالمندان به ارائه سخنرانی با عنوان "تحلیلی بر تاثیر درمان‌های شناختی - رفتاری بر بهبود علائم سردرد" پرداخت و با بیان اینکه دو قلمرو متاثر از سردرد سطح تولیدگری و کارکرد‌های شناختی فرد هستند، خاطرنشان کرد: رویکرد روانشناختی به سردرد به حوزه میگرن و سردرد‌های تنشی ورود پیدا کرده است.

وی عوامل سردرد در این رویکرد را استرس، میگرن و ویژگی‌های شخصیتی برشمرد و توضیح داد: عامل استرس بر حوزه‌های گسترده از جمله هیپوتالامیک، هیپوفیز و سیستم سمپاتیک در مغز تاثیر گذار است، در حالیکه میگرن تنشی و خوشه‌ای متاثر از اختلالات خواب بوده و ویژگی‌های شخصیتی وسواسی، کمال‌گرایی، اضطراب و بحث وجدان‌گرایی نیز در بروز سردرد نقش دارند.

استادیار گروه روانشناسی بالینی و عمومی دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه عوامل فوق بر فاکتور‌های درمان و تاثیرات آن تاثیرگذارند، اظهارکرد: ۱۱ درصد جمعیت بزرگسال به میگرن دوره‌ای و ۲۶ درصد نیز به میگرن مزمن دچار هستند. این در حالی است که میگرن دوره‌ای ۱۸ درصد در بین خانم‌ها وشش درصد در بین آقایان شیوع دارد.

پیرخائفی سپس به درمان‌های روانشناختی - رفتاری سردرد پرداخت و تشریح کرد: نوع اول استفاده از تکنیک‌های زیستی - رفتاری است که ضمن آن روش‌های مقابله‌ای با استرس از جمله تن‌آرامی یا ریلکسیشن، آموزش داده شده و این روش همچنین بیوفیدبک، انواع نوروتراپی‌ها و غیره... را نیز شامل می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین با استفاده از راهبرد‌های شناختی می‌توان باور‌ها و طرح‌واره‌های ناسازگارانه در پاسخ به استرس‌ها را کنترل کرد که از این طریق کنترل درونی فرد در مدیریت هیجانی ارتقا داده می‌شود.

استادیار گروه روانشناسی بالینی و عمومی دانشگاه آزاد اسلامی اضافه کرد: درمان شناختی - رفتاری ذهن‌آگاهی مبتنی بر درمان‌گری شناختی و طرح‌واره درمانی از مهم‌ترین تکنیک‌های این روش هستند.

پیرخائفی تاکید کرد: با توجه به شواهد، درمان‌های روان شناختی به عنوان یک جایگزین مهم که می‌توانند در کاهش درد مؤثر باشد به شمار می‌آیند و میزان اثرگذاری آن‌ها بر حسب نوع سردرد و نیز تلفیقی بودن روش‌ها متفاوت است.

وی در پایان توجه به رابطه ذهن و بدن و نگاه یکپارچه به آن را مهم عنوان و تاکید کرد: بررسی‌ها نشان دهنده آن است که روش تن‌آرامی در درمان زیستی - رفتاری ۳۰ تا ۶۰ درصد علائم میگرن را کاهش می‌دهند و روش ذهن‌آگاهی تاثیرات خارق‌العاده‌ای را بر درمان سردرد نشان داده است.

تغییر سریع در سبک زندگی ممنوع

مینا موحد، متخصص طب ایرانی نیز در این کنفرانس تغییر سبک زندگی و بهره‌مندی از توصیه‌های طب سنتی را موثر در درمان سردرد دانست و تاکید کرد: از تغییرات سریع در سبک زندگی باید پرهیز کرد.

موحد با اشاره به اینکه طب سنتی مجموعه‌ای از باور‌ها است که سینه به سینه منتقل شده، ابتدا به تعریف ابن سینا از سالمندی پرداخت و گفت: سالمندی نه سلامت کامل و نه بیماری است و حالتی همچون دوران نقاهت است که در آن مزاج رو به سردی می‌رود و تمامی تدابیر باید در راستای گرمی و خشکی آن باشد.

وی با بیان اینکه سردرد در متون دارای ۲۸ نوع دسته‌بندی از جمله تقسیم‌بندی به اولیه، ثانویه است و با اشاره به اینکه منشاء سردرد‌های ثانویه در سایر ارگان‌هاست، گفت: برای مثال سردرد‌های دوران قاعدگی از جمله سردرد‌های ترکیبی و مشارکتی به شمار می‌آیند.

این متخصص طب ایرانی عوامل موثر بر سردرد را سردی و گرمی هوا، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها، بوییدنی‌ها، گرسنگی یا سیری، فشار‌های جسمی یا روانی، اختلالات خواب (بیخوابی یا پرخوابی)، اختلالات گوارشی و کلیوی نام برد و خاطرنشان کرد: سردرد بعد از تروما، سردردی که شروع آن بعد از ۵۰ سالگی باشد، سردرد بعد از خواب و بعد از سرفه نیز از موارد جدی سردرد به شمار می‌آیند.

غذا‌های مولد سر درد کدامند؟

موحد با بیان اینکه از تغییرات سریع در سبک زندگی باید پرهیز کرد و این تغییرات باید از نوجوانی و جوانی شروع شود، اصول شش گانه حفظ تندرستی را به آب و هوا، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها، حرکت و سکون، خواب و بیداری، استفراغ و احتقان و اعراض نفسانی (روح و روان) نام برد و افزود: در حیطه تغذیه هر فرد لازم است تغذیه مخصوص به خود را داشته باشد که در این خصوص آداب غذا خوردن و پرهیز از غذا‌های مولد سردرد تاثیرگذار است.

وی برخی غذا‌های مولد سردرد را ترشیجات، عدس، بادمجان، مواد نفاخ و گردو برشمرد و با اشاره به اینکه مصرف بی رویه این مواد ابتلا به سردرد را افزایش می‌دهد تاکید کرد: ترک غذا‌های دیرحجم برای درمان عود سردرد نافع است.

این متخصص طب ایرانی در همین زمینه به تاثیر دفع کامل ادرار، مدفوع و تعریق در درمان سردرد اشاره کرد و با تاکید بر اینکه یبوست عامل تشدید کننده بسیاری از بیماری‌ها است، اظهارکرد: استفاده از انواع آش و سوپ، خاکشیر، انجیر، آلو و اسفناج در درمان یبوست موثر است ضمن آنکه باید توجه داشت ترکیبات سنا، مسهل و نه ملین بوده در مصرف ادامه‌دار آن‌ها خطرناک است.

موحد در پایان به برخی شیوه‌های سنتی درمان سردرد پرداخت و گفت: از جمله این روش‌ها مالیدن روغن‌های گیاهی به سر و بدن، نوشیدن دمنوش‌ها و عرقیجات آرامش‌بخش، رایحه‌درمانی، پیاده‌روی ملایم، یوگا، ماساژ درمانی با روغن‌های مناسب، گذاشتن پا‌ها در آب گرم هستند، ضمن آنکه مدیریت هیجان‌ها و داشتن ارتباطات کافی نیز می‌توانند در درمان سردرد موثر باشد.