«پاسخگویی»، حلقه گمشده مدیریت اشرافی!

سرویس سیاسی فردا: محمد عبدالهی: یکی ارکان مردم‌سالاری پاسخگویی است که پشتوانه و مبانی متقن و محکم قرآنی و روایی دارد. با این وجود میبینیم که اصل پاسخگویی در میان مسوولان کشورهای لیبرالی پذیرفته شده تر است. مقام معظم رهبری در اهمیت این مساله میفرمایند: « ...پاسخگویی یک «حقیقت اسلامی» است، این همان «مسئولیت» است. مسئولیت، یعنی هر انسانی در هر مرتبه ای که هست در درجه اول از خود سؤال کند. ببیند رفتار و گفتار و تصمیم گیری او تحت تأثیر چه بود... مسئولان بلند پایه کشور، قوای سه گانه از خود رهبری تا آحاد مأموران و مدیران، همه باید پاسخگو باشند، پاسخگوی کار خود باشند، پاسخگوی تصمیم خود، پاسخگوی سخنی که بر زبان آورده اند و تصمیمی که گرفته اند. این معنای پاسخگویی است. این یک حقیقت اسلامی است و همه باید به آن پایبند باشیم». با این وجود میبینیم که در میان برخی دولتمردان «پاسخگویی» تنها یک طنز سیاسی است. طنزی که تلخی خود را بیش از پیش در حادثه برخورد دو قطار در سمنان و بی مسئولیتی وزیر مربوطه نشان داد. با وقوع این حادثه دردناک این پرسش درافکار عمومی مطرح می‌شود که چرا وزیر راه و ترابری در راستای تکریم مردم سالاری ضمن پذیرفتن مسئولیت این حادثه استعفا نمیدهد؟ با مروری بر اظهارات دو سال قبل عباس آخوندی اهمیت این سوال بیشتر روشن میشود ؛ وی در سال 93 از اجرای سیستم کنترل اتوماتیک قطار(ATC) خبر داد، این بدان معناست که نیروی انسانی دیگر در این خطا نقشی ندارد، چرا که در صورتیکه خط ریلی ایستگاه هفت‌خوان دامغان - سمنان الکترونیکی شده باشد در صورت ایجاد خرابی کل سیستم مطلع میشود و سریعاً از وقوع حادثه احتمالی جلوگیری کنند و در صورتیکه خطوط راه آهن الکترونیک نشده باید از وزیر محترم پرسید چرا به مردم دروغ گفتید؟! از طرفی وی در این سالها بیشترین تمرکز وزارتخانه خود را صرف خرید ۱۱۸ فروند هواپیما از شرکت هواپیمایی ایرباس و ۱۰۰ فروند از بویینگ، که هنوز نیز به ثمر نرسیده است کرد، این مساله نشان میدهد ناوگان ریلی که بیشتر مورد استفاده قشر متوسط و ضعیف جامعه قرار میگیرد جزو اولویت های دولت یازدهم نبوده است. کاملاً طبیعی است دولتی که تمام آمال و آرزویش، خرید هواپیما برای استفاده مرفهین و برگزاری کنسرت در کشور و لغو سخنرانی و موضوعاتی از این دست است، توجه چندانی به وضعیت اقشار مستضعف، متوسط و متوسط به پایین جامعه که اکثریت مردم هستند، نداشته باشد. عدم پاسخگویی و بی مسئولیتی پیش از این نیز بارها از وی دیده شده است. کارشناسان حوزه راه و مسکن معتقدند که وزیر راه وشهرسازی طی سه سال گذشته عملکرد قابل قبولی در حوزه مسکن، حمل و نقل جاده ای، ریلی، هوایی و دریایی نداشته است و حجم اقدامات انجام شده در مقابل وعده های پر زرق و برق سال ۹۲ در صحن بهارستان بسیار ناچیز است. کلام آخر عدم پاسخگویی و مسئولیت پذیری یکی از شاخص های اصلی مدیریت اشرافی به شمار می آید، بر این اساس میتوان گفت این برخوردها مختص یک یا دو وزیر نمی باشد و کل بدنه مدیریت اشرافی را دربرمیگیرد، چنانکه معصومه ابتکار در این خصوص اظهار داشت: «من هم اگر جای آقای آخوندی بودم استعفا نمیدادم! » از این رو این مساله را میتوان طبیعی‌ترین رخد‌‌اد‌‌ی دانست که در بدنه این دولت اتفاق می افتد چرا که تفکر حاکم بر د‌‌ولت یازد‌‌هم ملهم از تفکر کارگزارانی است که هم و غم خود را حمایت از قشر سرمایه دار میدانستند. د‌‌ر این تفکر حلقه مفقود‌‌ه د‌‌ولت، سطوح پایین د‌‌ست و فرود‌‌ست جامعه است و مدیران ضرورتی برای پاسخگویی، عذرخواهی از مردم یا احیانا استعفا حس نمیکنند. وزیر راه تلاش کرد تا فاصله خود را با این حادثه حفظ کند و در عوض شناسایی مقصران حادثه را وعده داد؛ بدون اینکه توجه داشته باشد نگاه تیز افکار عمومی خود او را مسئول اصلی این حادثه می‌داند.