احمد توکلی از واقع‌بینی در موضوع برجام می‌گوید

روزنامه ایران؛ احمد توکلی*: دیدگاه واقع‌بینانه در زمینه برجام این است که به عنوان تسهیل کننده شرایط اقتصادی زمینه را برای بهبود مناسبات اقتصادی خارجی فراهم کرد.

بنابراین اینکه برجام را به عنوان حلال همه مشکلات در نظر بگیریم چندان رویکرد مناسبی نیست. بررسی روندها نشان می‌دهد که دولت چنین رویکردی داشت و متأسفانه همین هم موجب پدیدار شدن انتظارات فزاینده‌ای در سطح جامعه شد که به این انتظارات پاسخ مناسب و درخوری هم داده نشد. واقعیت این است که اقتصاد مشکلات بسیار ریشه‌ای دارد و بهبود اوضاع آن از عهده برجام خارج است.

در مذاکرات هسته‌ای ما به نقطه‌ای رسیدیم که عملاً هزینه‌های زیادی را پذیرفتیم و در ازای آن خواهان برون رفت از تنگنای مشکلات ناشی از تحریم‌های سنگین اقتصادی شدیم. در عمل اما همه آنچه مورد انتظار ما بود محقق نشد. این بدان معنا نیست که هیچ دستاوردی نداشته است بلکه باید گفت هزینه واردات ما کاهش یافته است و ما می‌توانیم از منابع مختلف خارج از کشور برای تأمین نیازمندی‌های خود استفاده کنیم.

داد و ستدهای اقتصادی ما در پرتو برجام تسهیل شده است اما هنوز هم نمی‌توانیم گردش پول را به درستی انجام دهیم. در مسأله انرژی اگر چه توانستیم صادرات خود را به میزان قبل از تحریم‌ها برسانیم اما در بحث جذب سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی هنوز دچار مشکل هستیم و البته نمی‌توانیم به پول نفت خود دسترسی داشته باشیم. همین مشکل در زمینه کلی مبادلات بانکی هم برقرار است. علی‌رغم همکاری با برخی بانک‌های کوچک، هنوز در برقراری روابط بانکی با بانک‌های بزرگ دنیا و درنتیجه انجام مبادلات مالی دچار مشکل هستیم.

امریکا در این روند نقش مهمی در عدم تحقق کامل مفاد برجام دارد. بدیهی است که ایالات متحده می‌خواهد هم چرخ سانتریفیوژ ما از کار بیفتد و هم چرخ صنعت. تجربه نشان داده است که نمی‌توان به این کشور اعتماد کرد.

*اقتصاددان