فشار بر پاکستان تنها راه پیشبرد مذاکرات صلح با طالبان

فارس: قرار است فردا مقاماتی از افغانستان، پاکستان، چین و آمریکا در اسلام‌آباد، نشستی در مورد چگونگی مذاکرات صلح داشته باشند.

گزارش‌ها حاکی از این است که در نشست فردا هیچ نماینده‌ای از جانب طالبان شرکت نخواهد کرد اما خبرگزاری آسوشیتدپرس ادعا کرده که در نشست فردا پاکستان قرار است، لیستی از اسامی 2 جناح طالبان برای حضور در مذاکرات صلح را معرفی کند.

هفته‌نامه آمریکایی نیوزویک نوشت: ژنرال «راحیل شریف» فرمانده ارتش پاکستان در سفر اخیر خود به کابل به مقامات این کشور قول داد که تمام تلاش خود را برای آوردن طالبان به میز مذاکره با دولت افغانستان انجام خواهد داد و علیه آنهایی که به اقدامات تروریستی و خشونت متوسل می‌شوند، اقداماتی در دست می‌گیرد.

این اظهارات شریف، امیدها را در خصوص روند آشتی سیاسی که در نهایت پایانی بر جنگ و خونریزی‌های در افغانستان است، افزایش می‌دهد.

نیوزویک نوشت: دولت افغانستان اعلام کرد که در اوایل ماه ژانویه، مقامات پاکستان، افغانستان، چین و آمریکا یکدیگر را در اسلام‌آباد ملاقات می‌کنند تا نقشه راهی برای آشتی سیاسی با طالبان و کاهش خشونت‌ها و درگیری‌ها پیدا کنند و این نشان از پیشرفتی مثبت است.

طی چند سال گذشته مقامات پاکستانی درخواست آمریکا و افغانستان را برای از بین بردن پناهگاه شبکه حقانی و طالبان در کشورشان و همچنین قطع حمایت از آنها توسط سازمان اطلاعاتی کشورشان را پشت گوش انداخته‌اند.

در این گزارش آمده است: تلاش پاکستان برای پیدا کردن راهی جهت پایان دادن به جنگ در افغانستان کافی به نظر می‌رسد اما ارتش این کشور هرگز مایل نخواهد بود تا گام‌هایی اساسی به منظور پیشبرد مذاکرات صلح در پیش گیرد، جلوی عملیات‌های حقانی را بگیرند و رهبران طالبان را به زندان بیندازد.

چرا ارتش پاکستان می‌خواهد همزمان رابطه خود با طالبان و شبکه حقانی را حفظ کند؟ این سیاست به احتمال زیاد ترکیبی از فرصت‌طلبی و ترس را شامل می‌شود.

مقامات پاکستانی به نیروهای حقانی و طالبان به عنوان ابزاری جهت پیشبرد منافع خود و مبارزه با نفوذ هند در افغانستان می‌نگرند.

اما مقامات پاکستانی می‌ترسند که اگر بیش از حد طالبان را تحت فشار قرار دهند، آنها به طالبان پاکستان بپیوندند و با سرنگونی دولت اسلام‌آباد، یک رژیم رادیکال جایگزین آن کنند.

در ادامه این گزارش آمده است: از سال 2010، دولت اوباما تلاش کرده تا راهی برای پایان دادن به درگیری‌ها در افغانستان پیدا کند و روی کمک پاکستان به کابل در این زمینه حساب باز کرده است.

«اشرف غنی» از زمان به قدرت رسیدن در سال 2014، سیاست نزدیکی با پاکستان را دنبال کرده و هزینه سنگینی را نیز در قبال این رویکرد خود پرداخت کرده است.

غنی اسلام‌آباد را به عنوان مقصد اولین سفر خارجی خود انتخاب کرد تا فصل جدیدی از روابط با این کشور را آغاز کند.وی با در پیش گرفتن یک سری اقدامات یک‌جانبه تعهد خود را به این رابطه نشان داد.

پس از سالها انکار پاکستان در خصوص پناه دادن به شبه نظامیان، در نهایت اسلام‌آباد به ارتباط با اعضای شبکه حقانی و طالبان افغانستان اعتراف کرد و گفت که به عنوان یک کانال ارتباطی بین طالبان، ایالات متحده و دولت افغانستان عمل می‌کند.

پاکستان همچنین طی یک جلسه نمادین بین دولت افغانستان و طالبان با حضور نمایندگان آمریکا و چین برگزار کرد اما کارشناسان می‌گویند که اسلام‌آباد برای متقاعد کردن طالبان به کاهش عملیات نظامی خود در برابر نیروهای ائتلاف و افغانستانی ناکام مانده است.

این نشریه آمریکایی افزود: طالبان به پیشرفت‌هایی در جنوب، شرق و شمال افغانستان دست یافته است. نیروهای افغانستانی شجاعانه و بیش از حد توانشان با شبه‌نظامیان مبارزه کردند.

حضور القاعده و داعش نیز در افغانستان احساس می‌شود.غنی نیز اکنون جایگاه سیاسی ضعیفی در افغانستان دارد چرا که تلاش‌های وی برای مذاکره با پاکستان تاکنون هیچ نتیجه‌ای نداشته است.

پس از انتشار خبر مرگ «ملاعمر» در 2 سال پیش، پاکستان نقشه کشید تا «ملااخترمنصور» را رهبر گروه طالبان کند و رئیس شبکه حقانی نیز معاون وی شد.

این موضوع ممکن است از یک سو نفوذ پاکستان بر جناح غالب طالبان را افزایش دهد و از سوی دیگر روابط این کشور را با جبهه افراط‌گرایان طالبان که مخالف رهبری ملامنصور بودند، را بدتر کند.

پاکستان بدون شک توانایی نفوذ بر پیروان منصور-بزرگترین جناح طالبان- را دارد اما احتمالاً نخواهد توانست تمام اعضای این گروه ره به مذاکره با کابل متقاعد کند.

نیوزویک نوشت: بالا رفتن اختلافات داخلی طالبان، روند مذاکرات صلح را با دشواری مواجه می‌کند و این گروه با پیشرفت‌هایی که اخیراً در میدان جنگ داشته‌اند، بعید است تمایلی به سازگاری با دولت کابل داشته باشند.

این نشان می‌دهد که واشنگتن و کابل باید کمتر به دنبال بهبود روند مذاکرات صلح باشند و بیشتر بر متقاعد کردن پاکستان به اقدام علیه گروه‌های تروریستی متمرکز شوند.

در حالی که مذاکرات صلح می‌تواند یک گام مثبت تلقی شود، اگر مقامات پاکستان از طالبان افغانستان حمایت کنند، هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت و تمامی رشته‌ها پنبه می‌شود.

این گزارش می‌افزاید: بدون پیش‌قدمی پاکستان، بعید است مذاکرات صلح با طالبان نتیجه‌ای داشته باشد.

شاید حمایت پاکستان از طالبان منجر به پیشروی‌های آنها شده و در نهایت طالبان ممکن است از آمریکا و دولت افغانستان تقاضا کنند که یکی از ولایت‌های شرق یا جنوب افغانستان را به آنها واگذار کنند.

این خواسته‌های ارضی طالبان برای واشنگتن و کابل غیرقابل قبول خواهد بود چراکه آنها ممکن است از این مناطق به عنوان یک پایگاه تروریستی استفاده کنند و سکوی پرشی برای تجزیه افغانستان و اشغال کابل باشد.

تداوم فشار آمریکا بر پاکستان نیز امری ضروری است تا اسلام‌آباد را وادار به همکاری‌ها برای کاهش خشونت‌ها کند.

کنگره آمریکا یک سوم از کمک‌های نظامی خود به پاکستان را به دلیل شکست‌ اسلام‌آباد در مبارزه با گروه حقانی به قطع کرد و حتی بخش بزرگتری از این کمک‌ها به اقدامات اسلام‌آباد برای متوقف کردن عملیات‌های طالبان و شبکه حقانی مشروط شده است.

ایالات متحده باید شکاف‌هایی را که دولت افغانستان در فصل جنگی گذشته در برخی حوزه‌ها از قبیل اطلاعاتی، لجستیکی و هوایی داشتند را پر کند و نباید جلو اعزام نیروهای مازاد به افغانستان را برای هدف قرار دادن داعش و طالبان را می‌گرفت.

نیوزویک نوشت: بر این اساس، فشار مداوم بر طرف پاکستانی تنها راه پیشبرد مذاکرات صلح است و این کشور می‌تواند مانع این شود که افغانستان سکوی پرشی برای تروریست‌ها و گروههای افراطی باشد.