بحران سیاسی در ونزوئلا

مهر: ونزوئلا هفته گذشته همزمان با آغاز سلطه ائتلاف احزاب اپوزیسیون بر پارلمان، بن بست سیاسی را تجربه کرد که چالشی جدی بر سر راه حکومت چپ گرای این کشور به شمار می آید.

تسلط اپوزیسیون بر پارلمان که با اعلام خبر تغییر کابینه دولت «نیکلاس مادورو» رئیس جمهوری و به دنبال آن اقدام رهبران جدید قوه مقننه به پایین کشیدن تصاویر «هوگو چاوز» رهبر فقید ونزوئلا و «سیمون بولیوار» یکی از رهبران جنبش استقلال طلبانه در آمریکای جنوبی همراه بود، موجب شد تا حس و حال مردم این کشور نفت خیز که این روزها زیر بار تبعات اقتصادی ناشی از رکود قیمت نفت به ستوه آمده اند، بار دیگر رنگ و بوی انقلابی به خود بگیرد.

در بحبوحه صف آرایی ائتلاف اپوزیسیون «اتحاد دموکراتیک» حاکم بر قوه مقننه و حزب «سوسیالیست متحد» حاکم بر دولت ونزوئلا، خبرگزاری «فرانس پرس» به تحلیل بازیگران موثر بر صحنه سیاسی این کشور نفت خیز آمریکای جنوبی و راهبردهای احتمالی اتخاذ شده از سوی هر یک پرداخت.

به گفته فرانس پرس، اگرچه حکومت سوسیالیست ونزوئلا این روزها به دلیل واگذاری بخشی از قدرت به احزاب اپوزیسیون حال و روز خوشی ندارد، با این حال، همچنان نقش نخست را در سیاست بحران زده این کشور ایفا می کند.

در این میان دیگر رسانه ها می گویند ائتلاف اپوزیسون که بعد از ۱۷ سال مجال قدرت نمایی یافته تا اندازه ای به دلیل دور بودن از صحنه اصلی سیاست، شیوه حکومت داری را فراموش کرده و شتابزده عمل می کند.

در مقابل، حزب متبوع مادورو اگرچه تسلط بر پارلمان را از دست داده، اما همچنان کارت برنده را در اداره دیوان عالی ونزوئلا - جایی که انتظار می رود صحنه رویارویی بعدی دولت و اپوزیسون باشد- در اختیار دارد.

رجوع طرفداران مادورو به این مرجع قضایی برای لغو اصلاحات پیشنهادی پارلمان که با هدف کاهش اختیارات دولت بر حوزه صنعت و تجارت انجام می شود، گواهی بر تسلط حزب سوسیالیست بر دیوان عالی است.

از سوی دیگر، اقدام اخیر مادورو به انتصاب «لوئیس سالاس» که سوسیالیست افراطی محسوب شده و جنجال آفرینی های اپوزیسیون را مسئول همه کاستی های اقتصادی می داند، نشانه ای از تمایل دولت کاراکاس برای اجتناب از رویارویی مستقیم با مخالفین و در عوض ورود به عرصه بازی های سیاسی است.

بازیگر کلیدی دیگر که در این برهه زمانی در صحنه سیاسی ونزوئلا نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد، قوای نظامی ارتش است.

تا به این جای کار، ژنرال «ولادیمیر پادرینو» وزیر دفاع و رئیس نیروهایم مسلح ونزوئلا وفاداری بی چون و چرای خود را به دولت انقلابی مادورو اعلام کرده است.

به گفته برخی کارشناسان، رفتار ارتش در مواجهه با چنین بحران سیاسی غیر قابل پیش بینی است با این حال قوای نظامی می تواند نقش مؤثری را در پشت صحنه ایفا کند. ممانعت از تقابل آشکار بین طرفداران اپوزیسون و نیروهای مدافع دولت نیز از وظایف اصلی ارتش خواهد بود.

در این میان نقش ائتلاف اپوزیسیون اتحاد دموکراتیک و حامیان غربی آنها را هم نباید نادیده گرفت، آنها می گویند که با در اختیار داشتن دو سوم پارلمان می توانند اصلاحات قانونی مورد نیاز برای براندازی دولت مادورو را انجام دهند. این در حالیست که حزب سوسیالیست توانایی ایشان را با استناد به این که دیوان عالی تا کنون سه نفر از نمایندگان اپوزیسیون را برای رسیدگی به جرایم انتخاباتی از خدمت تعلیق کرده، به چالش می کشد. با این حساب، نزاع دولت و مخالفین برای به دست گرفتن کنترل دیوان عالی حادثه سازترین مسئله سیاسی است که پیش روی ونزوئلا قرار دارد.

در این بین، نقش مردم را نیز نباید نادیده گرفت، نتیجه انتخابات پارلمانی ماه دسامبر سال میلادی ۲۰۱۵ و ترجیح حزب اپوزیسیون هشداری برای حزب سوسیالیست بود که اگر چاره ای برای رفع دغدغه های اقتصادی مردم پیدا نکند، زمام اداره حکومت را به طور کلی از دست می دهد. با این حال، اقدامات شتابزده رهبران اپوزیسون با باورهای انقلابی مردم فاصله زیادی دارد و می تواند فرجام بدی را برای ایشان رقم بزند.

مردم به امید روزهای بهتر به حزب اپوزیسیون فرصت پیروزی در انتخابات پارلمانی را دادند و اگر بنا به عدم ایجاد تغییر اساسی و حتی بدتر شدن اوضاع باشد، مدیریت احساسات مردمی کار آسانی نخواهد بود.