هدف «محمد بن سلمان» از سفر به مسکو

مهر: شبکه روسیا الیوم در گزارشی به اهداف سفر اخیر «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی به روسیه و دیدار وی با مقامات این کشور پرداخت. در گزارش این شبکه آمده است که مقامات سعودی «بن سلمان» را مأمور کردند تا از طریق سفر به روسیه و دیدار با مقامات این کشور صراحتا موضع ریاض در خصوص دخالت نظامی روسیه در سوریه را به مسکو ابلاغ کند. همزمان با سفر محمد بن سلمان به روسیه رسانه های غربی و عربی اعلام کردند بحران سوریه محور اصلی گفتگوهای وی با مقامات مسکو خواهد بود. پس از دیدار وزیر دفاع عربستان با رئیس جمهوری روسیه در شهر سوچی و اظهارات دو طرف کاملا مشخص شد که گمانه زنی رسانه ها درست بوده و بحران سوریه محور اصلی گفتگوها میان دو طرف بوده است. این شبکه روسی در گزارش خود تصریح می کند که بن سلمان در جریان دیدار با پوتین صراحتا اعلام کرده که ریاض همچنان بر موضع سابق خود مبنی بر لزوم کناره گیری بشار اسد از قدرت در سوریه پافشاری می کند و حاضر نیست تحت هیچ شرایطی از این موضع عقب بنشیند. وزیر دفاع عربستان همچنین در جریان این دیدار بر ادامه حمایت های مالی و تسلیحاتی ریاض به آنچه که گروه های مسلح معتدل در سوریه خواند، تأکید کرد. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در خصوص این دیدار می گوید: «بن سلمان در دیدار با پوتین از نگرانی ریاض از حمله نظامی روسیه به سوریه سخن گفت. پوتین نیز در مقابل اعلام کرد که روسیه نگرانی ریاض از رویدادهای جاری در سوریه را کاملا درک می کند». لاوروف ادامه می دهد: «پوتین در این دیدار به وزیر دفاع عربستان اطمینان داد که جنگنده های روسی تنها به دنبال مبارزه با تروریسم در سوریه هستند و هیچ هدف دیگری را دنبال نمی کنند؛ هدف آنها تنها بمباران مواضع داعش، جبهه النصره و دیگر گروه های تروریستی در سوریه است». در زمینه گفتگو درباره سرنوشت سیاسی بشار اسد رئیس جمهوری سوریه نیز دو طرف به بحث و تبادل نظر در این خصوص اکتفا کردند. گفتگوها در این زمینه به نتیجه ملموسی نیانجامید و حتی منجر به نزدیک شدن دیدگاه های ریاض و مسکو در این ارتباط نشد. ریاض همچنان بر این باور است که بشار اسد جایی در آینده سیاسی سوریه ندارد و در مقابل، مسکو نیز اعتقاد دارد که هیچ گونه راه حل سیاسی در سوریه بدون حضور بشار اسد با موفقیت رو به رو نخواهد شد. «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در این خصوص تصریح می کند: «بدون شک نمی توان انکار کرد که ریاض و مسکو در زمینه سرنوشت سیاسی بشار اسد با یکدیگر اختلاف عمیق دارند؛ اما این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که اختلاف کنونی منجر به توقف پیشرفتها برای یافتن راه حل سیاسی بحران سوریه نخواهد شد». وی می افزاید: «مسکو بر این باور است که سرنوشت بشار اسد باید در گفتگوهای سوری ـ سوری و بدون دخالت خارجی مشخص شود و جامعه جهانی نیز باید از این گفتگوها حمایت کند». با وجود اینکه «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان ادعا کرده است که ریاض از طریق رایزنی های گسترده با مقامات مسکو تلاش می کند ضمن حفظ تمامیت ارضی سوریه، راهکاری برای حل بحران این کشور بیابد، اما بدون شک سفر اخیر محمد بن سلمان وزیر دفاع عربستان به مسکو با هدف متقاعد کردن مقامات روسی به دست کشیدن از عملیات نظامی علیه داعش در سوریه صورت گرفته است. این مسأله آنجا آشکار می شود که الجبیر به مقامات روسی نسبت به تبعات وخیم ادامه عملیات نظامی در سوریه هشدار می دهد. از سوی دیگر، کارشناسان مسائل سیاسی براین باورند که با وجود اختلافات گسترده میان ریاض و مسکو در قبال بحران سوریه، مقامات عربستان سعودی قصد ندارند روابط خود با روسیه به ویژه در زمینه های نظامی و اقتصادی را قربانی این اختلافات کنند. بر همین اساس، آنها تلاش می کنند تا ضمن نزدیکی هر چه بیشتر به روسیه، مقامات این کشور را از ادامه سیاست جدید خود در سوریه منصرف سازند. عربستان سعودی در حالی درصدد نزدیکی به روسیه است که با چالش‌های مهمی در منطقه‌ مواجه است. به نظر می‌رسد تلاش‌های مقامات سعودی برای نزدیکی بیشتر به روس‌ها و عبور از روابط تنش‌آمیز سال‌های اخیر بیش از آنکه در چارچوب‌های استراتژیک از پیش تعیین شده طراحی شده باشد، واکنشی در قبال شرایط کنونی سعودیها در منطقه است. این نزدیکی بیش از هرچیز دیگری تحت تاثیر فشارها و بن‌بست‌های کنونی آل سعود در منطقه و با هدف خارج شدن آنها از این چالشها صورت می گیرد. علاوه بر این، عربستان سعودی در کنار موافقت نامه های امضا شده با فرانسه و کره جنوبی در زمینه ساخت نیروگاه های اتمی در کشور خود، با روسیه نیز توافقنامه هایی را در این زمینه به امضا رسانده و تحت هیچ شرایطی حاضر نیست تنش در روابط با مسکو به ناتمام ماندن پروژه های اتمی در این کشور منجر شود. یکی دیگر از عواملی که موجب می شود عربستان سعودی تَن به ایجاد تنش در روابط با مسکو به دلیل اختلافات در زمینه بحران سوریه ندهد، کسری بودجه بی سابقه این کشور است. در همین رابطه، یک ماه پیش «ابراهیم العصاف» وزیر دارایی عربستان اعلام کرد کشورش به دلیل افت قیمت نفت با کسری بودجه بی سابقه مواجه شده است. عربستان که بزرگترین صادرکننده نفت جهان محسوب می شود پس از کاهش بیش از ۵۰ درصدی قیمت نفت با کسری بودجه بی سابقه ای رو به رو شد. این کشور حتی توانست با استفاده از ذخایر مالی عظیم خود به مبلغ ۶۷۰ میلیارد دلار شکاف کسری بودجه را پر کند. بحران کسری بودجه در عربستان زمانی آشکار شد که روزنامه گاردین از نامه محرمانه ملک سلمان به وزیر دارایی و دستور وی برای پیگیری سیاست ریاضت اقتصادی به دنبال کسری بودجه خبر داد. از همین روی، به اعتقاد کارشناسان محمد بن سلمان وزیر دفاع عربستان در سفر خود به مسکو تلاش کرد تا در زمینه افزایش قیمت نفت با مقامات روسی توافقنامه ای را امضا کند. این بدان معناست که عربستان سعودی اولین کشوری است که در نتیجه کاهش چشمگیر قیمت نفت متضرر شد؛ کاهشی که به در نتیجه سیاست های نادرست سعودیها تحت فشار واشنگتن برای ضربه زدن به روسیه، اتفاق افتاد.