کری روایت‌های ساختگی مختلف از توافق هسته‌ای را زیر سوال برد

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا با انتشار مقاله ای به برخی «روایات» یا «داستان‌های ساختگی» درباره توافق هسته‌ای که تیرماه در وین حاصل شد،‌ پرداخت و آنها را زیر سوال برد.

کری در این مقاله نوشت: من دیروز در فیلادلفیا حقایقی را درباره موافقتنامه هسته ای به دست آمده با ایران تشریح کردم، موافقتنامه ای که آمریکا و شرکایش برای اطمینان از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران با این کشور در مورد آن توافق کردند. من می خواهم توضیح دهم که چرا این طرح توافق شده باعث امن تر شدن آمریکا، اسرائیل، کشورهای خلیج فارس و جهان خواهد شد. من همچنین می خواهم توضیح بدهم که این توافق چگونه دسترسی لازم در اختیار ما قرار خواهد داد تا اطمینان حاصل کنیم که برنامه هسته ای ایران کاملا صلح آمیز باقی می ماند. همچنین هرگونه گزینه برای ما به منظور واکنش به ایران در صورتی که از عمل به تعهداتش خودداری کند، محفوظ خواهد ماند. همانگونه که همیشه درمورد مسائل بحث برانگیز داغ اتفاق می افتد، اطلاعات غلط فراوانی درمورد این موافقتنامه منتشر شده است. مایلم این اطلاعات نادرست را از طریق بحث درباره پنج روایت مطرح شده درباره توافق هسته ای ایران روشن کنم.

«روایت شماره یک»؛ این توافق برپایه اعتماد یا این انتظار ساده لوحانه استوار است که ایران آنگونه که ما می‌خواهیم عمل خواهد کرد

نخستین مورد از این روایت یا داستان ساختگی این است که توافق با ایران تا حدی بر اعتماد یا این انتظار ساده لوحانه استوار است که تهران رویکرد خود را در بسیاری از سیاست ها که در سطح بین المللی دنبال می کند تغییر خواهد داد. منتقدان بارها و بارها ب ه ما گفته اند که «شما نمی توانید به ایران اعتماد کنید ». خوب، شما چه خیالی کرده اید؟ در این توالق حتی یک جمله یا پاراگراف وجود ندارد که بر اطمینان یا قول و وعده استوار باشد. ترتیباتی که ما با ایران درمورد آنها توافق کردیم صرفا بر راستی آزمایی و گواه و مدرک استوار است. به همین علت است که این تواق دارای چارچوب است و کاهش تحریم ها کاملا به عملکرد بستگی دارد و به همین علت است که می توانیم بگوییم این توافق در برگیرنده محکم ترین رژیم نظارت و شفاف سازی است که تاکنون درمورد آن مذاکره شده است.

«روایت شماره دو» ؛ ما در حال تضعیف امنیت اسرائیل و دیگر متحدان خود در خاورمیانه هستیم

برعکس، به علت چالش ناشی از ایران ما سطح بی سابقه ای از همکاری نظامی، اطلاعاتی و امنیتی را با اسرائیل و دیگران در منطقه داشته ایم. ما مصمم به کمک متحدانمان برای مقابله با تهدیدهای جدید و پیچیده هستیم. ما برای اجرای تحریم ها و جلوگیری از دستیابی سازمان های تروریستی ازجمله حماس و حزب الله به منابع مالی و تسلیحات چه از سوی ایران یا هر منبع دیگر، هر روز با اسرائیل در حال همکاری هستیم. ما در کنار اسرائیل خواهیم ایستاد تا از حملات مرگبار علیه مردم اسرائیل جلوگیری کنیم.

«روایت شماره سه»؛ توافق هسته ای تا حدی به ادامه تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای مشروعیت می بخشد ایران سالها برنامه هسته ای غیر نظامی داشته و هرگز گزینه ای واقعی برای تغییر آن نداشته است. اما به رسمیت شناختن این واقعیت به معنی مشروعیت بخشیدن به ادامه تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای نیست. در حقیقت این موافقتنامه دقیقا مخالف چنین چیزی است. براساس پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران از هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای منع شده است. این یک نکته مهم است و من می خواهم اطمینان پیدا کنم که همه آن را درک کرده اند. جامعه بین المللی به ایران نمی گوید نمی تواند برای مدت 15 سال سلاح هسته ای نداشته باشد. ما نیز به ایران می گوییم این مسئله که تهران نمی تواند سلاح هسته ای داشته باشد برای یک دوره مشخص نیست. هیچ لحظه جادویی وجود ندارد - 15 سال ، 20 سال یا 25 سال از هم اکنون - که ایران بتواند ناگهان از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای موسوم به ان پی تی عبور کند و مفاد آن را نادیده بگیرد. در حقیقت ایران بر اساس موافقتنامه به دست آمده با این کشور ملزم است پروتکل الحاقی آژانس بین المللی انرژی اتمی را امضا کند و آن را به اجرا درآورد. براساس پروتکل الحاقی ایران ملزم است امکان دسترسی بازرسان را از همه تاسیسات هسته ای خود فراهم کند. بنابراین طبیعی است که محدودیت هایی خاص که ما با ایران درباره برنامه هسته ای غیر نظامی این کشور گفتگو کرده ایم پس از یک دوره زمانی شروع به کاهش کند. در برخی موارد این محدودیت 10 یا 15 سال طول خواهد کشید و در برخی موارد نیز 20 یا 25 سال ادامه خواهد داشت. اما دادن رای منفی به کل این موافقتنامه با همه محدودیت های دائمی که ان پی تی بر آن اعمال خواهد کرد آنهم برای چنین دلیلی ، منطقی نیست. اگر خانه شما آتش گرفته باشد آن را خاموش نخواهید کرد زیرا ممکن است 15 سال دیگر مجددا آتش بگیرد؟ خیر، شما آتش را خاموش خواهید کرد و از زمانی که در اختیار دارید خود را برای آینده آماده خواهید کرد.

«روایت شماره چهار» ؛ ایران می تواند تاسیسات هسته ای مخفی بسازد زیرا براساس این توافق ایران برای موافقت با دسترسی به یک سایت مشکوک 24 روز فرصت خواهد داشت

در واقعیت 24 روز یا حتی 24 ماه برای از بین بردن همه مدارک مرتبط با یک فعالیت غیر قانونی در یک مکان امکانپذیر نخواهد بود. ماهیت مواد شکافت پذیر و شکل اولیه آن به گونه ای است که شما نمی توانید با پاکسازی، آنها را از بین ببرید. این مواد ممکن است از بین برود اما نشانه های آن سال ها باقی خواهد ماند. آژانس بین المللی انرژی اتمی می تواند درخواست دسترسی فوری به یک سایت مشکوک در ایران را مطرح کند اما ایران می تواند خودداری کند. در برنامه جامع اقدام مشترک روندی برای حل این بن بست طراحی شده است. براساس این توافق، ایران ملزم است هرگونه اختلاف برسر درخواست آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بازرسی از مراکز هسته ای مشکوک را ظرف مدت 14 روز از طریق مذاکرات حل کند. اگر این اختلاف حل نشد ، این درخواست به کمیسیونی مشترک از نمایندگان گروه پنج به اضافه یک ارسال می شود و کمیسیون مورد نظر نیز یک هفته فرصت دارد به این مسئله رسیدگی کند. ایران ملزم خواهد بود ظرف مدت سه روز درخواست های این کمیسیون مشترک را اجرا کند که در این صورت روند بازرسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از مراکز هسته ای مشکوک ایران 24 روز زمان نیاز خواهد داشت. در غیر اینصورت ایران با بازگشت تحریم ها روبرو خواهد شد. قرار است این روند برای مدت 15 سال ادامه یابد. به این ترتیب روند بازرسی از یک مرکز مشکوک توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی در ابتدا ممکن است 14 روز طول بکشد و سپس در صورت حل نشدن اختلاف ها هفت روز به این زمان اضافه می شود و در نهایت سه روز دیگر به این روند افزوده خواهد شد که روی هم 24 روز می شود. پس می تواند گفت حداکثر زمانی که ممکن است برای بازرسی از یک مرکز مشکوک طول بکشد 24 روز است و نه آنگونکه که چاک شومر سناتور دموکرات مخالف موافقتنامه هسته ای ایران گفته است حداقل 24 روز.

«وهم و خیال شماره پنج» ؛ کاهش تحریم که ایران براساس توافق به دست آمده با آن روبرو خواهد شد بسیار زیاد و همچنین بسیار خطرناک است

بی تردید گفتگوهایی که بین آمریکا، آلمان، انگلیس، چین، روسیه، فرانسه و ایران در وین پایتخت اتریش به نتیجه رسید مانند هرگونه مذاکره جدی نوعی بده بستان بود. ایران خواستار کاهش تحریم ها بود و جهان نیز خواستار اطمیان از ماهیت کاملا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران بود. بدون امتیاز دادن و امتیاز گرفتن ، هیچ موافقتنامه ای با ایران به دست نمی آمد و این کشور با اعمال محدودیت ها بر برنامه هسته ای خود موافقت نمی کرد. اما برخی ها هستند که از مسئله کاهش تحریم ها به عنوان بهانه ای برای مخالفت با موافقتنامه هسته ای به دست آمده با ایران استفاده می کنند. این منطق به چند دلیل درست نیست. مهم ترین آن این است که تحریم ها بدون توجه به آنچه که ما انجام می دهیم ، کاهش خواهد یافت. این یک خیال باطل است اگر اعضای کنگره تصور کنند می توانند این موافقتنامه را رد کنند و همچنان کشورهایی مانند چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و هند را که مشتریان اصلی نفت ایران به شمار می روند متقاعد کنند به حمایت از تحریم هایی ادامه دهند که سالانه میلیاردها دلار برای آنها هزینه داشته است. چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

جان کری در پایان نوشت: اشتباه نکنید، موضوع مهم در این توافق این نیست که ایران براساس آن قادر خواهد بود چه کاری انجام دهد بلکه مسئله مهم این است که توافق به دست آمده قادر خواهد بود از دستیابی ایران به سلاح هسته ای جلوگیری کند.

منبع: تسنیم