نزاع میان عربستان و قطر
تحلیلگران از نزاع میان عربستان سعودی با قطر به عنوان یک نزاع ساده یاد نمی‌کنند، بلکه آن را رویارویی دو نسل از حاکمان عربی خلیج فارس می‌دانند که پیروزی هر نسل بر دیگری بازتاب‌های خاص خود را به دنبال دارد.
تسنیم: «دیوید هرست»، نویسنده و تحلیلگر برجسته آمریکایی در تحلیلی بر بحران ایجاد شده بین قطر و عربستان سعودی می‌نویسد: به نظر می‌رسد، عربستان سعودی با محاصره زمینی و دریایی همسایه قطری‌اش و بستن دفتر شبکه قطری الجزیره در ریاض و بیرون راندن تحلیلگران و کارشناسان دو مرکز مطالعاتی آمریکایی برجسته «بروکینگز» و «راند» در تهدید قطر به قطع روابطش با جماعت اخوان المسلمین بسیار جدی است.
«سعود الفیصل»، وزیر امور خارجه عربستان سعودی بر این باور است که این مجازات‌ها برای تجدید نظر قطر در سیاست‌هایش کافی به نظر می‌رسد، مگر آنکه دوحه بر ادامه سیاست‌های خود تاکید داشته باشد. در خصوص بستن دفتر شبکه الجزیره در ریاض جای بحث و گفت‌وگو نیست، اما درباره اقدام عربستان سعودی به بستن دفاتر مراکز مطالعاتی بروکینگز و راند به نظر می‌رسد، این اقدام مورد خوشایند «باراک اوباما»، رئیس جمهوری آمریکا نباشد که قرار است، اواخر ماه جاری میلادی به عربستان سعودی سفر کند. عربستان سعودی به شدت از شبکه قطری الجزیره خشمگین است، چون به اعتقاد سعودی‌ها شبکه الجزیره طی انقلاب‌های عربی که از سال ۲۰۱۱ منطقه شاهد آن است، به عنوان ابرازی نگاه می‌کنند که در براندازی رژیم‌های حاکم بر تونس و مصر در کنار قیام‌های مردمی نقش مهمی ایفا کردند و حتی تاکنون نیز از عملکرد این شبکه به خاطر پوشش‌های خبری‌اش از حوادث جاری در مصر و حمایت از اسلامگرایان این کشور، به خصوص جماعت اخوان المسلمین خشمگین است. این درحالی است که کشور مصر نیز پیشتر در اقدامی مشابه دفتر شبکه الجزیره در این کشور را بسته بود و سه نفر از کارمندان دفتر این شبکه در مصر
یعنی «محمد فهمی»، رئیس دفتر الجزیره انگلیسی، «پیتر گرسه»، خبرنگار استرالیایی الجزیره و «محمد باهر» کارگردان مصری این شبکه در مصر را به اتهام پیوستن به گروه‌های تروریستی و کمک به این گروه‌ها و تهدید امنیت ملی این کشور در دادگاه محاکمه کرد. همچنین دولت مورد حمایت نظامیان مصر، شبکه الجزیره را به فراهم کردن منبری اطلاع رسانی برای یاران و هواداران محمد مرسی، رئیس جمهوری مخلوع مصر و جماعت ممنوع از فعالیت اخوان المسلمین متهم می‌کند، در حالی‌که فهمی در حین محاکمه خود از قفس اتهام فریاد می‌زد که خبرنگاران تروریست نیستند. پیش از اقدام عربستان سعودی در فراخوندن سفیر خود از دوحه، در نشستی ویژه مسئولان عربستانی، همتایان قطری خود را تهدید کرده بودند که قاهره را به قرار دادن جماعت اخوان المسلمین در فهرست تروریسم در کنار سازمان القاعده و حزب الله و داعش و جبهه النصره قرار خواهند داد. قطر نه تنها این تهدیدات را جدی نگرفت، بلکه تهدید این کشور به مرز قطر با عربستان را نیز جدی نگرفت که تنها مرز خشکی این کشور با عربستان و تنها راه ارتباط آن با دنیای خارج از طریق خشکی است و بستن آن برای ریاض امری بسیار آسان است. در حالی که
این گذرگاه مرزی هر روز شاهد ورود صدها تن مواد غذایی تازه و فاسد شدنی به دوحه پایتخت قطر است. مرزهای خشکی و دریایی بین عربستان و قطر بیش از ۶۴ کیلومتر نیست و از ۳۵ سال پیش تاکنون این منطقه شاهد درگیری‌های مسلحانه‌ای بوده که آخرین آن به سال ۲۰۰۱ میلادی باز می‌گردد. بدون تردید لحنی که حکومت سعودی در تصریحات علنی خود در قبال اخوان آن را به کار می‌برد، بیانگر آن است که ریاض به شدت از اوضاع جاری در مصر ناامید و مایوس هستند و این نشان می‌دهد که اوضاع در مصر آنگونه که مورد نظر سعودی‌هاست، پیش نمی‌رود و آنها در کنار اماراتی‌ها می‌خواهند که اوضاع در مصر را به خواست خود پیش ببرند، چون به خوبی می‌دانند که مصر برای آنها چه بهای سنگینی را به همراه داشته و موجب شده تاکنون ۲۳ میلیارد دلار بر کودتا علیه اخوانی‌ها هزینه کنند، بدون اینکه کوچکترین بهبودی در وضعیت مصر و پایان بحران‌های آن مشاهده شود و حکومت مصر همچنان با تحصن‌ها و درگیری‌های روز مره با هواداران مرسی و جماعت اخوان الملسمین مواجه است. این درحالی است که اگر بخواهیم نگاهی به خرابی‌های ایجاد شده در این کشور از زمان انقلاب ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ تاکنون بیاندازیم باید به
سخنان عبد الفتاح السیسی، وزیر دفاع مصر طی روزهای گذشته اشاره کنیم که گفته بود، کشورش نیازمند ۳ ترلیون پوند مصری است تا بتواند بار دیگر از جای برخیرد و کمر راست کند. از سوی دیگر و در عربستان سعودی شاهد بودیم که پادشاه این کشور طی روزهای اخیر فرمانی صادر کرد که به صورت مستقیم و به شکلی چشمگیر آزادی‌های بیان در این کشور را هدف قرار داد. اهمیت فرمان پادشاه سعودی در این امر بود که تنها به افراد اتهام فعالیت در امور سیاسی و حقوقی و یا عضویت در سازمان‌ها و نهادهای ممنوع از فعالیت را نمی‌زد، بلکه این افراد را افرادی ملحد و کافر معرفی می‌کرد و برپایی هرگونه تجمع یا نشست و همایش محلی و بین المللی را به بهانه هدف قرار دادن امنیت ملی و تهدید آن ممنوع می‌کرد. همچنین این دستور اعلام همبستگی یا تشویق یا حمایت از گروه‌ها و سازمان‌ها و نهادهای ممنوع از فعالیت چه در داخل و چه در خارج عربستان و همچنین مصاحبه و گفت‌وگو با تمام انواع رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را منع می‌کرد. این فرمان در واقع میلیون‌ها کاربر صفحات اینترنتی را در عربستان سعودی هدف قرار می‌دهد که تاکنون تنها ابزاری به شمار می‌آمد که خارج از کنترل و نظارت
حکومت بود و فعالان عربستانی می‌توانستند، از طریق آن اظهار نظر کرده و صدای خود را به گوش دیگران برسانند. تحلیلگران در دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پیش بینی می‌کنند، این ترفندها و سیاست‌ها سعودی نتایج معکوسی را در این کشور به دنبال خواهد داشت. آنها تاکید می‌کنند که سیاست‌های عربستان سعودی در عمل شورای همکاری خلیج فارس از کار و فعالیت انداخت و با رد درخواست‌های عربستان سعودی در فراخواندن سفرای خود از دوحه از سوی کشور عمان و ابراز نارضایتی کویت از این اقدام باید در انتظار تشدید شکاف‌ها و اختلاف‌ها میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس باشیم. همچنین این اقدامات کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را ملزم می‌کند، تا در ائتلاف‌ها و هم پیمانی‌های خود تجدید نظر کنند. چون تنها ساعاتی پس از اعلام تصمیم عربستان سعودی جهت فراخواندن سفیر خود از دوحه، «رجب طیب اردوغان»، نخست وزیر ترکیه با شیخ «تمیم بن حمد»، امیر قطر تلفنی تماس گرفت تا حمایت خود از وی را اعلام کند، و به این طریق دوحه بیش از پیش به تهران نزدیک می‌شود. جنگ و نزاع دیپلماتیک باز میان آل سعود در عربستان سعودی و آل ثانی در قطر، دو نسل از حاکمان خلیجی را رو در روی
یکدیگر قرار می‌دهد. در این جنگ از یک سو «عبد الله بن عبد العزیز»، پادشاه ۸۹ ساله عربستان سعودی قرار دارد و در طرف مقابل شیخ تمیم، امیر جوان قطر که بیش از ۳۳ سال ندارد، قرار گرفته است و انچه در این رویارویی مهم است، اینکه چه نسلی بر نسل دیگر پیروز خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید